Spomen-groblje iz Prvog svetskog rata 1914-1918
Spomen-groblje iz Prvog svetskog rata 1914—1918 osnovano je u Valjevu, u doba velike epidemije pegavog tifusa, koja je krajem 1914. godine zahvatila skoro celu Srbiju.[1][2]
| Spomen-groblje iz Prvog svetskog rata 1914—1918 | |
|---|---|
 Centralni spomenik | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Valjevo |
| Opština | Valjevo |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1914—1918. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Vlasnik | država Srbija |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
| www | |
Istorija i izgled uredi
Žarište bolesti bilo je u Valjevu koje je žestoko postradalo. Osim vojnika, život je izgubilo mnogo lekara, i bolničkog osoblja, kao i civilnih lica koja su pomagala kao dobrovoljci. Poznata slikarka Nadežda Petrović radila je kao medicinska sestra dobrovoljac u bolnici u Valjevu, gde se inficirala i preminula. Vojničko groblje u valjevu prostire se na površini od oko 70 ari. U delu sa pojedinačnim grobnim mestima sahranjeni su posmrtni ostaci 429 ratnika.
Na kraju prilazne staze podignut je između dva svetska rata spomenik palim ratnicima 1914.—1918. godine u obliku betonskog krsta postavljenog na piramidalno postolje zidano fugovanim kamenom. Osnova pramidalnog postolja iznosi 1,50 h 1,50 metara. celokupna visina spomenika iznosi 3,70 metara, a krst je visok 1,60 metara. Spomenik je ograđen nižim parapetnim zidom na kom su stubići pokriveni betonskim kapama. Na zapadnoj strani piramidalnog postolja pričvršćena je spomen-ploča sa posvetom: Za čast, slavu i veličinu svoje otadžbine poginulim i umrlim junacima u ratu 1914.—1918. godine. Zahvalna otadžbina.
U zaravnjenom delu groblja nalazi se šest masovnih grobnica u kojima je sahranjeno oko 3000 ratnika. Na spomen groblju vršena su sahranjivanja vojnih lica do 1956. godine.[1][2]
Galerija uredi
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ a b Zavod za zaštitu spomenika kulture Valjevo: Spomen groblje iz Prvog svetskog rata
- ^ a b Zavod za proučavanje kulturnog razvitka: Spomen groblje iz I svetskog rata 1914—1918, Valjevo Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. novembar 2013)
Literatura uredi
- Loma, Branislav (1994). „Spomenik znamenitim valjevcima”. Valjevac — Veliki narodni kalendar za prostu 1994. Valjevo.
- Madić, Milča (2005). „Valjevska varoška (gradska) groblja” (PDF). Glasnik Istorijskog arhiva u Valjevu. 39: 5—26.
- Stamenić, Dragan; Ćeranić, Zorica; Nikolić, Miloje Ž.; Arsić, Radivoje; Dražić, Tihomir; Marković, Milan; Pejić, Svetlana; Ćirić, Vesna (2006). Spomeničko nasleđe Kolubarskog i Mačvanskog Okruga. Valjevo: Zavod za zaštitu spomenika kulture Valjevo (Valjevo print). ISBN 978-86-904745-2-3. COBISS.SR 131307532
Spoljašnje veze uredi
Napomena: Sadržaj ovog članka je jednim delom ili u celosti preuzet sa http://vaza.co.rs. Nosilac autorskih prava nad materijalom je dao dozvolu da se isti objavi pod slobodnom licencom. Dokaz o tome se nalazi na OTRS sistemu, a broj tiketa sa konkretnom dozvolom je 2013110510010149.
