Срцопуц

Srcopuc, smilje ili zečje nožice lat. Antennaria dioica je višegodišnja zeljasta biljka iz porodice glavočika (Asteraceae).

Srcopuc
Naučna klasifikacija
Carstvo:	Plantae
Divizija:	Magnoliophyta
Klasa:	Magnoliopsida
Red:	Asterales
Porodica:	Asteraceae
Rod:	Antennaria
Binomno ime
Antennaria dioica (L.) Gaertn.
Sinonimi
Gnaphalium dioicum

Ime roda je poreklom iz latinskog od antenna = pipak (po obliku dlačica), a ime vrste iz grčkog jezika od dioicus = dvodoman.

Opis biljke

Stablo je uspravno i obraslo svilenkastim, gustim dlakama. Donji listovi su sakupljeni u rozetu pri osnovi stabla, a ostali su naizmenično raspoređeni po stablu. Svi listovi su na licu zeleni, a na naličju srebrnasto dlakavi. Na vrhu stabla su glavičaste cvasti sakupljene od 3 do 12 u štit. Pošto je biljka dvodoma razlikuju se ženske glavice, koje su sa skoro končastim crvenim cvetovima, od muških čiji su cvetovi neugledni i cevasti. Plod je ahenija glatka ili rapava dužine do 1 mm.

Stanište

Ova biljka raste po suvim i sunčanim mestima ili u retkim i svetlim listopadnim šumama planinskih predela. Veoma je rasprostranjena.

Hemijski sastav droge

Kao droga se koristi:

• vršni deo sa cvastima (Antennariae dioice flos) ili
• ceo nadzemni deo biljke (Antennariae dioice herba), koji se ređe upotrebljava.

Srcopuc je hemijski nedovoljno proučena biljka, ali je poznato da sadrži:

• gorke materije, smole, malo etarskog ulja
• tanine
• alkaloide
• pigmente, mao što je karotin;
• fitosterole
• vitamine C i K
• saponine.

Upotreba

Srcopuc se koristi u narodnoj medicini za zaustavljanje unutrašnjih krvarenja iz nosa, pluća, sistema za varenje kao i spoljašnjih rana koje krvare. Ulazi u sastav grudnog čaja za lečenje hroničnog bronhitisa i protiv kašlja. Deluje kao sedativ na snižavanje krvnog pritiska, a kao dobar tonik za jačanje organizma.

Ako se pravilno koristi, u propisanim dozama, nema neželjenog delovanja. Kod osoba preosetljivih na polen biljaka iz familije glavočika može doći do pojave alergije ili kontaktnog dermatitisa.

Literatura

• Gostuški, R: Lečenje lekovitim biljem, Narodna knjiga, Beograd, 1979.
• Grlić, Lj: Enciklopedija samoniklog jestivog bilja, August Cesarec, Zagreb, 1986.
• Djuk, A, Dž: Zelena apoteka, Politika, Beograd, 2005.
• Jančić, R: Lekovite biljke sa ključem za određivanje, Naučna knjiga, Beograd, 1990.
• Jančić, R: Botanika farmaceutika, Službeni list SCG, Beograd, 2004.
• Jančić, R: Sto naših najpoznatijih lekovitih biljaka, Naučna knjiga, Beograd, 1988.
• Kojić, M, Stamenković, V, Jovanović, D: Lekovite biljke jugoistične Srbije, ZUNS, Beograd 1998.
• Lakušić, D: Vodič kroz floru nacionalnog parka Kopaonik, JP Nacionalni park Kopaonik, Kopaonik, 1995.
• Marin, P, Tatić, B: Etimološki rečnik, NNK Internacional, Beograd, 2004.
• Mindel, E: Vitaminska biblija, FaMilet, 1997.
• Mišić Lj, Lakušić R: Livadske biljke, ZUNS Sarajevo, ZUNS Beograd, IP Svjetlost, 1990
• Stamenković, V: Naše neškodljive lekovite biljke, Trend, Leskovac
• Tucakov, J: Lečenje biljem, Rad, Beograd, 1984.

Spoljašnje veze

• Škola biologije