Tespid

Tespid je helenski književnik i prvi poznati pisac tragedija, zbog čega se smatra „ocem tragedije“. On je ujedno i prvi zabeleženi glumac u istoriji pozorišta. Nije sačuvano nijedno njegovo celovito delo, ali je preostalo nekoliko fragmenata.

Život

O Tespidovom životu nema mnogo podataka. Živeo je u 6. veku p. n. e. Prvi put je jedna njegova tragedija prikazana 534. p. n. e. za vreme Gradskih Dionisija u Atini. Poreklom je iz atičkog sela Ikarije, a otac mu se zvao Temon.

Značaj

Tespid je prvi prema horu postavio jednog glumca koji sa horom govori i podstiče ga na pevanje ili sa horovođom vodi dijalog. Za govor tog glumca upotrebljen je oblik jampske pesme (trohejski tetrametar i jampski trimetar). Isti glumac, ako bi se radnja proširila, mogao je prikazivati i druga lica. Slično ostalim najstarijim tragičarima i Tespid na sebe preuzima dvostruku ulogu - on je ujedno i pisac i glumac.

Autentičnost i karakter Tespidovog dela

Malobrojni podaci o Tespidovom životu i malobrojni sačuvani odlomci stvarali su sumnju u autentičnost Tespidovog dela već u antičko doba. Suida spominje natpise četiri njegove tragedije. Međutim, Diogen Laerćanin, pozivajući se na svedočenje nekog muzičara, kaže da je Heraklid Pontski pisao tragedije i izdavao ih pod Tespidovim imenom.

O Tespidu govori Plutarh da je on sa svojom družinom davao predstave mnogo pre nego što je država prihvatila tragedije i pre nego što je uvedeno nadmetanje za najbolju tragediju tj. tetralogiju (tri tragedije i jedna satirska drama).

Na osnovu sačuvanih odlomaka Miloš N. Đurić smatra da Tespidovo delo nije prava tragedija, jer je nosila jak „satirski“ karakter. Tek sa Eshilom tragedija je dobila svoj prirodni oblik i ustalila se, a Tespid predstavlja prelaz od satirskog ditiramba ka klasičnoj helenskoj tragediji.

Pogledaj još

• Antička tragedija

Literatura

• Istorija helenske književnosti, Miloš N. Đurić, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003