Travnina

Travnina je dažbina koja se plačala srpskoj srednjovekovnoj državi za korišćenje pašnjaka. U krajevima koji su u 14. veku oduzeti od Vizantije i pripojeni Srbiji ova dažbina se pominje pod imenom inomistr, planiniotiko ili planinatiko.

Prema tome kome su pripadali i kako su se koristili određeni pošnjaci, postoje dva načina plaćanja i ubiranja travarine. Kada je isključivo pravo korišćenja pojedinih ispaša pripadalo feudalno zavisnom stanovništvu, ono je bio dužno da plaća „zakonitu“ travarinu, državi odnosno vladaru ili nekom feudalnom gospodaru ako mu je vladar ustupio pravo ubiranja travarine. Tačan iznos dažbine ostao je nepoznat, ali se sa velikom verovatnoćom može uzeti da je feudalno zavisno stanovništvo davalo 1 desetinu od stoke. Ovakva se travarina uključuje u feudalnu rentu za korišćenje neobradivog zemljišta. U slučajevima kada je isključivo pravo korišćenja određenih ispaša pripadalo feudalnim gospodarima, oni su mogli da daju pod zakup svoje pašnjake zainteresovanim stočarima. Zakupnina koja se ubirala takođe se zove travarina, ali ima kar<kter arende koja se plaća za korišćenje tuđeg obradivog zemljišta.

Visina zakupnine planinskih pašnjaka na Dečanskom vlastelinstvu iznosila je od stada:2 ovna, 2 jagnjeta, 1 sir i 1 dinar (tadašnji). Po Dušanovom zakoniku zakupnina za korišćenje zimskih pašnjaka na vlastelintvima iznosila je 1% od stoke koja je zimovala.

Literatura

• Dr. Miloš Blagojević, naučni saradnik, Istorijskog instituta, Beograd u Enciklopediji Jugoslavije JLZ Zagreb 1971, tom 8 str 360.
• Dušanov zakonik