Tugomir Alaupović

Tugomir Marko Alaupović[1][2] (Dolac kod Travnika, 18. avgusta 1870Zagreb, 9. april 1958) bio je profesor Sarajevske gimnazije, pesnik, pripovedač i političar.[3] Pored bogate političke biografije bio je i ministar vere u vladi Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Napisao je nekolicinu književnih dela koja su prevedena na francuski, nemački, češki i italijanski jezik.[4] Jedan je od pokretača Hrvatskog društva za nameštenje dece u zanate i trgovine Sarajevo, a kasnije je tvorac promene imena društva u Napredak. On je bio član Glavnog odbora srpskog Društva Sveti Sava iz Beograda. Činjenica da je sarađivao i sa hrvatskim i srpskim društvima kao i to da je unapređivao prosvetu u Bosni, objašnjava njegovu Jugoslovensku orijentisanost. Tugomir Alaupović, Andrićev profesor iz sarajevske gimnazije, je 16. januara 1934. godine posle teške operacije, u pismu Tihomiru Đorđeviću, uglednom srpskom etnologu, poručio: Na žalost, moje se nade nisu ispunile i ja ću morati duga a možda i definitivno ostati u Zagrebu. Boli me i žao mi je da zbog tih razloga moram podneti ostavku kao član Glavnog odbora Društva „Sveti Sava”. Ali budite uvereni da ću do kraja života ostati veran onoj lepoj i plemenitoj: „Brat je mio ma koje vere bio”.[5]

Tugomir Alaupović
Dr Tugomir Alaupović,
Ministar vera
Lični podaci
Datum rođenja(1870-08-18)18. avgust 1870.
Mesto rođenjaDolac, Osmansko carstvo
Datum smrti9. april 1958.(1958-04-09) (87 god.)
Mesto smrtiZagreb, FNRJ
DržavljanstvoJugoslovensko
NarodnostHrvat
Religijarimokatolik

Mladost

uredi

Tugomir Alaupović je rano izgubio oca pa ga je odgojila majka Ivka Abramović-Klinčić.[6] Osnovnu školu završio je u Dolcu, kod Travnika. Pohađao je gimnaziju u Travniku i Sarajevu. Posle gimnazije studirao je slavistiku i klasičnu filologiju u Zagrebu i Beču. Tugomir Alaupović, slavista, kao jedan od retkih sa akademskim zvanjem doktora nauka, 1894. je doktorirao kod Vatroslava Jagića u Beču. U Beču je odbranio disertaciju Vila Slovinka, Jurja Barakovića, i tako postao jedan od prvih doktora nauka u Bosni.

Karijera

uredi

Tugomir Alaupović je radio kao profesor u Sarajevu (19041910). Godine 1910. postaje direktor Velike gimnazije u Tuzli. Od 1913-1915 savetnik je za školstvo i nadzornik srednjih škola u Bosni i Hercegovini. Austrougarska koja je sumnjičavo posmatrala svaki akt duhovnog i nacionalnog identiteta u Bosni, u radu Tugomira prepoznala je navodnu veleizdaju, pa smenjen iz službe školstva, i stavljen pod krivični sud. Zbog jugoslovenske orijentacije bio je pod autstrougarskim nadzorom u Sarajevu. Od sredine 1918 do kraja rata u Zagrebu je sekretar Matice hrvatske. Osnivanjem Kraljevine postaje ministar vera u prvoj vladi SHS. Iste godine u Sarajevu postaje član Narodnog veća Kraljevine SHS, a Narodna vlada u Bosni i Hercegovini dekretom mu vraća nekadašnju službu u prosveti.

Reference

uredi
  1. ^ Alaupovići plemićkog roda | Istaknuta vijest | Rodoslovlje.hr
  2. ^ „1997/11/14 12:40 ALAUPOVICI U POTRAZI ZA GRBOM[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 01. 03. 2014. g. Pristupljeno 01. 03. 2014.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  3. ^ Alaupović, Tugomir | Hrvatska enciklopedija
  4. ^ „Arhivirana kopija” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 01. 03. 2014. g. Pristupljeno 01. 03. 2014. 
  5. ^ Brat je mio koje vere bio : Kultura : POLITIKA
  6. ^ [„napredak.com.ba/svi napretkovi predsjednici/tugomir alaupovic.htm[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 04. 03. 2016. g. Pristupljeno 01. 03. 2014.  Sukob URL—vikiveza (pomoć) napredak.com.ba/svi napretkovi predsjednici/tugomir alaupovic.htm]

Spoljašnje veze

uredi