Usora (reka)
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Usora je reka u opštini Teslić, Republika Srpska, BiH, leva pritoka reke Bosne. Nastaje od Velike i Male Usore koje se spajaju kod Teslića. Ušće Usore u rijeku Bosnu je na visini od 147 metara, oko 4 km jugozapadno od Doboja. Dužina toka je 76,3 km, sa površinom porečja 849,3 km². Veće leve pritoke su: Uzvinska rijeka, Marica, Želeća, Gomjenica i Mala Usora, a desne Studena, Žiraja i Blatnica.
| Usora | |
|---|---|
 Usora pod ledom, kod gradskog mosta u Tesliću | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 76,3 km |
| Basen | 849,3 km2 |
| Sliv | Crnomorski |
| Vodotok | |
| Izvor | Reka Usora nema izvor, nastaje spajanjem Male i Velike Usore kod Teslića |
| Ušće | Bosna kod Doboja |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e |  Bosna i Hercegovina |
| Oblast |  Republika Srpska |
| Naselja | Teslić |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Do sredine 20. veka Usora je u gornjem toku, do Teslića i nekoliko kilometara nizvodno, bila iskorištavana vodenicama. Danas ih više nema. U gornjem toku, u naselju Studenci, voda iz Usore se hvata i prerađuje u pitku vodu za grad Teslić. U samom gradu Tesliću fabrika hemijske industrije „Destilacija“ hvata vodu za proizvodni proces, ali i ispušta otpadne vode u reku. Stoga je nizvodno od Teslića reka prilično zagađena i retko je koriste čak i kupači.
U gradu Tesliću, uzvodno od ušća Male Usore, na lokalitetu Radolinka, uređeno je kupalište. Kupalište je zbog pogodnosti korišteno i ranije, ali je tek krajem 20. veka obetonirano i uređeno. Na istom lokalitetu se nalazi i pešački most od Teslića ka Donjoj Vrućici.
U proleće i jesen, a ponekad i za vreme obilnih letnjih pljuskova Usora nabuja i plavi neka područja. Najčešće su to polja kod ušća u rijeku Bosnu, polja kod sela Vrela i Žarkovina i polja i delovi naselja kod ušća Male Usore u Veliku Usoru.
Zimi, na mirnijim delovima reka ledi. Debljina leda je često dovoljna da izdrži pešake.
Ime
urediNije definitivno utvrđeno od čega potiče ime reke. Po jednim izvorima, koren reči je iz slovenskog jezika, u značenju osorna. Po drugima, reka je dobila ime po Oserijatima, jednom od plemena koje je u prošlosti nastanjivalo ovo područje.
U istorijskim zapisima i kartama navodi se i kao Wassora, Ossora.
Literatura
uredi- Devedeset godina „Destilacije“ Teslić, monografija, izdavač: RO Destilacija Teslić, 1986.
- Advan Hozić: Teslić u NOB, izdavač: SO Teslić, 1985.
- Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2. Nedostaje ili je prazan parametar
|title=(pomoć) - Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3.
