Hadžibegova kuća
Hadžibegova kuća poznata i kao kuća Ljubović Hasanbega je nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Sagrađena je u Zvorniku u Republici Srpskoj u prvoj polovini 19. veka.[1]
| Hadžibegova kuća | |
|---|---|
| Opšte informacije | |
| Mesto | Zvornik |
| Entitet |  Republika Srpska |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Vrsta spomenika | Nacionalni spomenik |
Lokacija dobra uredi
Hadžibegova kuća nalazi se u ulici Filipa Kljajića broj 214 u zvorničkom naselju Hrid. Ne postoje precizni podaci o nastanku kuće. Zavod za zaštitu i korišćenje kulturno-istorijskog i prirodnog nasleđa Tuzlanskog kantona procenio je da kuća datira iz prve polovine 18. veka. Međutim, prema izgledu i korišćenom materijalu za izgradnju verovatnije je da je kuća sagrađena početkom 19. veka.
Opis dobra uredi
Porodična kuća sagrađena je na strmom terenu na placu na kojem se pored kuće nalaze pomoćni objekti, bašta i voćnjak. Pravougaone je osnove i predstavlja primerak spratna kuća s prepustom. Ulazi u kuću nalazi se sa južne strane. U prizemlju kuće nalazi se četiri prostorije od kojih se dve namenjene za ostavu a ostale za kuhinju i trpezariju. Debljina zidova u prizemlju kreće se od 66 do 91 centimetara. Na sprat kuće vodi drveno stepenište. Na gornjoj etaži nalaze se četiri sobe namenjene za spavanje, a prostorije sa istočne strane imale su hamam (kupatilo). Prilikom izgradnje kuće korišćeni su prirodni materijali. Temelj i zidovi izgrađeni su od lomljenog kamena i ćerpiča, a međuspratina konstrukcija od drveta. Krov je bio od drvene konstrukcije pokriven biber crepom. Zbog neodržavanja, skoro ceo krov se urušio. Sa zapadne strane kuće nalazi se šljivnjak a iza je strma šumovita padina kroz koju prolazi manji šumski put koji vodi do Starog grada Zvornik.
Zaštita dobra uredi
Godine 1991. Zavod za zaštitu i korišćenje kulturno-istorijskog i prirodnog nasleđa Tuzle je u svom elaboratu „Kulturno-istorijsko i prirodno nasljeđe opštine Zvornik“ uvrstio Hadžibegovu kuću u registar objekata III kategorije sa potencijalnom kulturno-istorijskom vrednošću. U 2011. godini utvrđena su znatna oštećenja na kući koja se delimično urušila. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine, proglasila je septembra 2011. godine Hadžibegovu kuću za nacionalni spomenik.
Vidi još uredi
Reference uredi
Literatura uredi
- Kreševljaković, Hamdija. Prilozi povijesti bosanskih gradova pod turskom upravom, Prilozi za orijentalnu filologiju i istoriju jugoslovenskih naroda pod turskom vladavinom II/1951. Sarajevo: 1952, 119-184.
- Kreševljaković, Hamdija. „Stari bosanski gradovi”, Naše starine I. Sarajevo: 1953, 7-45.
- Dinić, Mihailo. Za istoriju rudarstva u srednjovekovnoj Srbiji i Bosni, I deo. Beograd: 1955.
- Mazalić, Đoko. „Zvornik (Zvonik) stari grad na Drini”, Glasnik Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine X. Sarajevo: 1955, 73-116.
- Mazalić, Đoko. „Zvornik (Zvonik) stari grad na Drini (Kraj)”, Glasnik Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine XI. Sarajevo: 1956, 97-118.
- Kovačević-Kojić, Desanka. „Zvornik u srednjem vijeku”, Godišnjak Društva istoričara BiH XVI. Sarajevo: 1961, 19-35.
- Handžić, Adem. „Zvornik u drugoj polovini XV i XVI vijeka”, Godišnjak Društva istoričara BiH XVIII. Sarajevo: 1970, 141-196.
- Kovačević-Kojić, Desanka. Gradska naselja srednjovjekovne bosanske države. Sarajevo: 1978.
- Čelebi, Evlija. Putopis, priredio Hazim Šabanović. Sarajevo: IRO „Veselin Masleša”, 1979.
- Kreševljaković, Hamdija. Kapetanije u Bosni i Hercegovini, Izabrana dela I. Sarajevo: „Veselin Masleša”, 1991.
