Himna

Himna (grč. ὕμνος - pesma, hvalospev) je pesma u slavu Boga, ideologije ili države. Himna izražava odanost, lojalnost, pobožnost, kao i predanost, privrženost i poštovanje.

fi's Man Singing Hymn (1884)

Himna je najstarija pesnička vrsta koju susrećemo delimično već kod Egipćana, Vavilonaca i Asiraca. Kod Grka svaka pesma do 6. veka p. n. e. naziva himnom, a kasnije su to samo pesme koje su posvećene bogovima i herojima. U Rimsko carstvo himnama je uveličavan kult careva.

U srednjem veku himne su bile crkvene pesme, a u renesansi se himnama opisuju lepote prirode. Kasnije, sa stvaranjem prvih nacija nastaju nacionalne i rodoljubive himne, a pojavom društvenih klasa i borbene. Od tih je najpoznatija francuska Marseljeza (franc. La Marseillaise) i Internacionala (franc. L'Internationale) kao koračnica radničke klase.

U 19. veku se uvode posvuda nacionalne himne, kao himne vladaru u monarhijama.

Hrišćanska himnodija

U hrišćanstvu, crkvene kongregacije često zajedno pevaju himne kao deo svog bogosluženja (na slici: vernici u župnoj crkvi Afingtonu u Engleskoj, 1944.)

Prvobitno po uzoru na Knjigu psalama i druge poetske odlomke (koji se obično nazivaju „kantikli“) u Svetom pismu, hrišćanske himne su uglavnom usmerene kao hvaljenje hrišćanskom Bogu. Mnoge se direktno ili indirektno pozivaju na Isusa Hrista.

Od najranijih vremena, hrišćani su pevali „psalme i himne i duhovne pesme“, kako u privatnim pobožnim obredima, tako i u zajedničkom bogosluženju. Nebiblijske himne (tj. one koje nisu psalme ili kantikli) iz rane crkve i danas se pevaju uključujući 'Phos Hilaron', 'Sub tuum praesidium', i 'Te Deum'.

Jedna od definicija himne je „...lirska pesma, s poštovanjem i pobožnošću, koja je osmišljena da se peva i koja izražava stav obožavaoca prema Bogu ili Božijim namerama u ljudskom životu. Treba da bude jednostavna i metrička po formi, iskreno emocionalnog, poetskog i književnog stila, duhovnog kvaliteta, a po svojim idejama tako direktnim i tako odmah očiglednim da ujedinjuje skupštinu dok je peva."

U mnogim evangelističkim crkvama, tradicionalne pesme se klasifikuju kao himne, dok se savremenije pesme bogosluženja ne smatraju himnama. Razlog za ovu razliku je nejasan, ali prema nekima je to zbog radikalne promene stila i pobožnog razmišljanja koje je počelo sa Isusovim pokretom i Isusovom muzikom. Poslednjih godina, hrišćanske tradicionalne himne su doživele oživljavanje u nekim crkvama, obično više reformisane ili kalvinističke prirode, pošto su moderni pisci himni kao što su Kit i Kristin Geti i muzika suverene milosti resetovali stare tekstove na nove melodije, revidirali stare himne i ponovo ih objavili, ili jednostavno su napisali pesmu na himničan način kao što je In Christ Alone.

Muzika i pratnja

U antičkom i srednjem veku, gudački instrumenti kao što su harfa, lira i lauta korišćeni su uz psalme i himne.

Pošto postoji nedostatak muzičkih zapisa u ranim spisima, stvarni muzički oblici u ranoj crkvi mogu se samo pretpostaviti. Tokom srednjeg veka razvila se bogata himnodija u obliku gregorijanskog pojanja ili obične pesme. Ovaj tip su pevali uglas, na jedan od osam crkvenih načina, najčešće monaški horovi. Iako su prvobitno napisane na latinskom, mnoge su prevedene; poznati primer je Od Očevog Srca rođenog iz 4. veka pevanog u horskoj pesmi Divinum Misterijum iz 11. veka.

Istočna crkva

Istočno hrišćanstvo (istočna pravoslavna, orijentalna pravoslavna i istočnokatolička crkva) ima niz drevnih himnografskih tradicija. U vizantijskom obredu, pojanje se koristi za sve oblike liturgijskog bogosluženja: ako se ne peva akapela, jedina pratnja je obično ison, ili bordun. Orgulje i drugi instrumenti bili su isključeni iz crkvene upotrebe, iako su korišćeni u carskim ceremonijama. Međutim, instrumenti su uobičajeni u nekim drugim orijentalnim tradicijama. Koptska tradicija koristi samo činele i trougao. Indijski pravoslavci (malankarska ortodoksna sirijska crkva) koriste orgulje. Tevahedo crkve koriste bubnjeve, činele i druge instrumente u određenim prilikama.

Razvoj hrišćanske himnodije

Toma Akvinski je, u uvodu svog komentara na psalme, ovako definisao hrišćansku himnu: „Hymnus est laus Dei cum cantico; canticum autem exultatio mentis de aeternis habita, prorumpens in vocem“. („Himna je slavljenje Boga pesmom; pesma je ushićenje uma koji živi o večnim stvarima, izbija u glas.“)

Vidi još

• Nacionalna ili državna himna

Literatura

• Bradley, Ian. Abide with Me: the World of Victorian Hymns. London: S.C.M. Press, 1997. ISBN 0-334-02703-9.
• Hughes, Charles, Albert Christ Janer, and Carleton Sprague Smith, eds. American Hymns, Old and New. New York: Columbia University Press, 1989. 2 vols. N.B.: Vol. l, [the music, harmonized, with words, of the selected hymns of various Christian denominations, sects, and cults]; vol. 2, Notes on the Hymns and Biographies of the Authors and Composers. . ISBN 0-231-05148-4.  set comprising both volumes.
• Weddle, Franklyn S. How to Use the Hymnal. Independence, Mo.: Herald House, 1956.
• Wren, Brian. "Praying Twice: The Music and Words of Congregational Song". Louisville: Westminster John Knox Press, 2000. ISBN 0-664-25670-8.
• H. A. Hodges (ed. E. Wyn James), Flame in the Mountains: Williams Pantycelyn, Ann Griffiths and the Welsh Hymn (Tal-y-bont: Y Lolfa, 2017), 320 pp. Wyn James, E. (2017). Flame in the Mountains: Williams Pantycelyn, Ann Griffiths and the Welsh Hymn. Y Lolfa. ISBN 978-1-78461-454-6. .
• A.C. Zenos, ed., "The Ecclesiastical History of Socrates Scholasticus", in A Select Library of Nicene and Post-Nicene Fathers of the Christian Church. Second Series, ed. Philip Schaff and Henry Wace. Grand Rapids: W. B. Eerdmans Publishing Company 1957.
• Hutchings, Arthur. Church Music in the Nineteenth Century, in series, Studies in Church Music. New York: Oxford University Press, 1967. 166 p.
• Robin Sheldon, ed. In Spirit and in Truth: Exploring Directions in Music in Worship Today. London: Hodder & Stoughton, 1989. x, 198 p. Sheldon, Robin (1989). In Spirit and in Truth: Exploring Directions in Music in Worship Today. Hodder & Stoughton. ISBN 0-340-48715-1. 
• Aquinas, Thomas. „St. Thomas's Introduction to his Exposition of the Psalms of David”. Arhivirano iz originala 10. 04. 2016. g. Pristupljeno 2008-02-08. 
• Randel, Don Michael , , Belknap Press, Randel, Don Michael (1986). The Harvard Dictionary of Music. Harvard University Press. str. 143. ISBN 0-674-01163-5.  (p. 143)
• Watson, J.R. (2003). An Annotated Anthology of Hymns. Oxford: Oxford University Press. str. 10—11, 19. ISBN 0-19-926583-6. 
• Wilson-Dickson, Andrew (1992). The Story of Christian Music. Oxford: Lion, SPCK. str. 110—11. ISBN 0-281-04626-3. 
• Taruskin, Richard (2013). The Oxford History of Western Music. New York: Oxford University Press. str. 12. ISBN 978-0-19-509762-7. 
• Richard, Oxford History of Western Music (2013). Taruskin. New York: Oxford University Press. str. 11. ISBN 978-0-19-509762-7. 
• Pottie, Charles S. (1984). A More Profound Alleluia!. Washington, D.C.: The Pastoral Press. str. 34–35. ISBN 9780912405124. 
• Stevens, Benjamin F. (januar 1896). „Story of La Marseillaise”. The Musical Record. Boston, Massachusetts: Oliver Ditson Company (408): 2. Pristupljeno 24. 4. 2012. CS1 održavanje: Format datuma (veza)
• „Plaque Frédéric De Dietrich”. Archi-Wiki. Pristupljeno 19. 9. 2017. 
• Albrecht, Christoph: Einführung in die Hymnologie. Berlin (East) 1973. ISBN 3-374-00175-0..
• Blank, Benuel S. The Amazing Story of the Ausbund. Carlisle Printing: Sugar Creek, OH, 2001. ISBN 978-0-9714539-1-3. str. 120-.page book by ordained Old Order Amish writer.
• Brown, Christopher Boyd (2005). Singing the Gospel: Lutheran Hymns and the Success of the Reformation. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-01705-4. 
• Bürki, Bruno (2003). „Reformed Worship in Continental Europe in the Seventeenth Century”. Ur.: Vischer, Lukas. Christian Worship in Reformed Churches Past and Present. Calvin Institute of Christian Worship Liturgical Studies. Cambridge: Wm. B. Eerdmans Publishing Company. ISBN 978-0802805201. 
• Old, Hughes Oliphant (2002). Worship. Louisville, KY: Westminster John Knox Press. ISBN 978-0664225797. 
• White, James F. (1989). Protestant Worship. Louisville, KY: Westminster/John Knox Press. ISBN 978-0664250379. 
• Trocmé-Latter, Daniel (2015). The Singing of the Strasbourg Protestants, 1523-1541. Farnham: Ashgate. ISBN 978-1472432063. 
• Barber, John (25. 6. 2006). „Luther and Calvin on Music and Worship”. Reformed Perspectives Magazine. 8 (26). Pristupljeno 2008-05-06. 
• Frame, John. „A Fresh Look at the Regulative Principle”. Third Millennium Ministries. Pristupljeno 2008-05-07. 
• Frame, John (avgust 2006). „The Doctrine of the Christian Life: Regulating worship”. Reformed Perspectives Magazine. 8 (32). Arhivirano iz originala 27. 9. 2007. g. Pristupljeno 2008-05-07. CS1 održavanje: Format datuma (veza)
• Frame, John (1992). „Some Questions About The Regulative Principle”. Westminster Theological Journal. 54 (2): 357—66. ISSN 0043-4388. 
• Frame, John and Darryl Hart (1998). „The Regulative Principle: Scripture, Tradition, and Culture (a written debate)”. Pristupljeno 2008-05-29. 
• Gordon, T. David (1993). „Some Answers about the Regulative Principle”. Westminster Theological Journal. 55 (2): 321—29. 
• Gordon, T. David. „Nine Lines of Argument in Favor of the Regulative Principle of Worship”. Pristupljeno 2008-05-29. 
• Herl, Joseph (2004). Worship Wars in Early Lutheranism: Choir, Congregation, and Three Centuries of Conflict. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-534830-9. 
• Johnson, Terry L. (2000). Reformed Worship: Worship that Is According to Scripture. Greenville, SC: Reformed Academic Press. ISBN 1-884416-33-0. 
• Kleinig, Vernon P. Lutheran Liturgies from Martin Luther to Wilhelm Löhe, Concordia Theological Quarterly, April 1998
• Kraeuter, Tom. „An Honest Look at the Regulative Principle of Worship”. Training Resources. Arhivirano iz originala 2008-05-09. g. Pristupljeno 2008-05-29. 
• Leaver, Robin (2007). Luther's Liturgical Music. Wm. B. Eerdmans Publishing. str. 135—141. ISBN 978-0-8028-3221-4. 
• McMahon, C. Matthew. „The Regulative Principle in Worship: A brief article”. A Puritan's Mind. Arhivirano iz originala 2008-06-10. g. Pristupljeno 2008-05-29. 
• Pless, John T. "Six Theses on Liturgy and Evangelism," Arhivirano 2005-12-23 na sajtu Wayback Machine (Conference on Liturgy and Outreach, Concordia College, 1987)
• Pratt, Richard. „The Regulative Principle”. Third Millennium Ministries. Pristupljeno 2. 12. 2011. 
• Schwertley, Brian M. (2000). Pribble, Stephen, ur. Sola Scriptura and the Regulative Principle of Worship. Southfield, MI: Reformed Witness. OCLC 45414021. 
• Schwertley, Brian M. (1999). Musical Instruments in the Public Worship of God. Southfield, MI: Reformed Witness. OCLC 41962530. 
• Thornwell, James Henley (1841). „Argument Against Church-Boards”. Collected Writings. 4. 
• Thornwell, James Henley (1842). „The Argument For Church Boards Answered”. Collected Writings. 4. 
• Williamson, G. I. „The Scriptural Basis for the Regulative Principle of Worship” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 25. 07. 2011. g. Pristupljeno 2. 12. 2011. 

Spoljašnje veze

• „The Hymn Society in the United States and Canada”. Arhivirano iz originala 2007-12-15. g. 
• „Hymnary.org”. Arhivirano iz originala 2013-03-02. g. Pristupljeno 2020-01-19. —Extensive database of hymns and hymnology resources; incorporates the Dictionary of North American Hymnology
• „Hymns Without Words – a collection of freely downloadable recordings of classic hymns for use in congrgational singing”. 
• „The Hymn Society of Great Britain and Ireland”. 
• „Examples of Byzantine Music for Hymns”. Arhivirano iz originala 2006-08-19. g. Pristupljeno 2006-10-04. —2000 pages of hymns in both staff and neumatic notation
• „HistoricHymns.com”. —Site with extensive hymn searching tools