Hrišćanstvo u Albaniji
Hrišćanstvo je jedna od najbrojnijih verskih zajednica u Albaniji. Prema Svetskoj bazi podataka, hrišćani čine više od trećinu stanovništva, pri čemu su 22% stanovništva pravoslavci, a 13% rimokatolici. Međutim, mnogi Albanci su ili ateisti ili agnostici. Prema podacima organizacije International Religious Freedom iz 2007. godine, ne postoje pouzdani podaci o njihovom udelu, ali se smatra da se broj kreće od 25 do 45%.[1] Zbog nepraktikovanja vere, procene verskog sastava variraju. Na primer, CIA u proceni za 2011. navodi 10% rimokatolika i pravoslavnih 6,8%, a ostalih hrišćana protestanata i drugih manje.[2]
.jpg)
Istorija uredi
Hrišćanstvo se na prostoru današnje Albanije brzo proširilo. Još u apostolskim vremenima u lučkom gradu Draču smatralo se da je živelo sedamdesetak hrišćanskih porodica.[3]
Od velikog raskola hrišćanstva, katoličkoj crkvi je bio naklonjen sever današnje Albanije, naročito predeli pod mletačkom vlašću, a ostatak pravoslavnoj crkvi kao posledica vizantijske vlasti.
Dolazak albanskih kraljeva pod osmansku vlast za posledicu uzrokovao je islamizaciju stanovništva. Tanzimatske reforme iz 1839. godine, koje su nametnule vojnu službu nemuslimanima, a pre svega hrišćanima, ubrzale su islamizaciju jer su stanovnici masovno prelazili s hrišćanstva na islam radi izbegavanja vojne obaveze. Ipak, mogli su tajno biti hrišćani pokazujući pripadnost islamu samo u javnosti (kriptohrišćani). Komunistička vlast Envera Hodže propagirala je i nametala ateizam od 1944. do 1991. godine. Progonjeni su, mučeni i ubijani sveštenici u montiranim procesima. Grupa od 38 albanskih mučenika su posle šezdesetak godina proglašeni blaženim u Skadru, 5. novembra 2016. godine.[4] Godine 1967. zatvorene su sve crkve i džamije. Novembra 1990. Albanija je dopustila privatno praktikovanje vere.[2] Nakon pada komunizma 1991. godine, u državi je povećan broj hrišćana.
Galerija uredi
-
Širenje hrišćanstva u Evropi i na Sredozemlju -
Evropa u doba velikog raskola 1054. godine -
Religija u Evropi, na Sredozemlju i na Bliskom istoku 1100. godine -
Religije u Evropi 1560. godine -
Religije u Evropi danas
_(14785615523).jpg)
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ "Instantanés d’Albaníe, un autre regard sur les Balkans", 2005 – Etudiants en Tourisme et Actions Patrimoniales.
- ^ a b (jezik: engleski) CIA Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. decembar 2018) The World Factbook — Central Intelligence Agency – Field listing: Religions. Pristupljeno 29. oktobra 2016.
- ^ https://biblicalstudies.org.uk/pdf/rcl/10-3_242.pdf
- ^ Narod.hr: Još dva hrvatska blaženika – fra Serafin Glasnović – Kodić iz Janjeva i don Anton Muzić iz Vrnavokola, narod.hr, 6. novembra 2016, Preuzeto 6. novembra 2016.
Literatura uredi
- Bido, Ardit (2020). The Albanian Orthodox Church: A Political History, 1878–1945. London: Routledge.
- Bojić, Miladin (1991). „Srbi i Srpska pravoslavna crkva u Arbaniji u doba Nemanjića (1166-1371)”. Stanovništvo slovenskog porijekla u Albaniji. Titograd: Istorijski institut. str. 137—147.
- Durković-Jakšić, Ljubomir (1991). „Prilozi za istoriju Srpske pravoslavne crkve u Skadru i okolini”. Stanovništvo slovenskog porijekla u Albaniji. Titograd: Istorijski institut. str. 149—152.
- Elsie, Robert (2001). A Dictionary of Albanian Religion, Mythology and Folk Culture. London: Hurst & Company.
- Kiminas, Demetrius (2009). The Ecumenical Patriarchate: A History of Its Metropolitanates with Annotated Hierarch Catalogs. Wildside Press LLC.
- Komatina, Predrag (2016). „Oblast Vagenitija i episkopija Sv. Klimenta”. Zbornik radova Vizantološkog instituta. 53: 83—100.
- Mikić, Đorđe (1991). „Srpsko-pravoslavna skadarska opština u XIX i početkom XX veka”. Stanovništvo slovenskog porijekla u Albaniji. Titograd: Istorijski institut. str. 643—660.
- Milosavljević, Ana (2013). „Sto godina Albanske pravoslavne crkve” (PDF). Religija i tolerancija: Časopis Centra za empirijska istraživanja religije. 11 (20): 321—330.
- Petrović, Radmilo (1991). „Dračka mitropolija u svetlu arheoloških nalaza”. Stanovništvo slovenskog porijekla u Albaniji. Titograd: Istorijski institut. str. 131—135.
- Slijepčević, Đoko M. (1974). Srpsko-arbanaški odnosi kroz vekove sa posebnim osvrtom na novije vreme (1 izd.). Minhen: Iskra.
- Hoxha, Artan R. (2022). Communism, Atheism, and the Orthodox Church of Albania: Cooperation, Survival, and Suppression, 1945-1967. London-New York: Routledge.