Humanistička pedagoška teorija
Osnova humanističke pedagoške teorije jeste vaspitanje čoveka kao pojedinca, koristeći se naučnim tumačenjem nastavnih sadržaja, s akcentom na principu očiglednosti i egzaktnosti, s primerima iz prirode i svakodnevnog života.[1],[2]
Humanizam je oživeo laičko obrazovanje, potisnuo sholastiku, latinski jezik je popravljen po klasičnim uzorima itd. U vezi s humanizmom je i reformacija[3], jer je predstavljala pobunu oslobađanja ličnosti protiv crkvene stege i dogmi. U XVII veku, pošto se gubio u pukom formalizmu, humanizam se u Nemačkoj morao povući pred životnim realizmom, koji je vodio računa o profesionalnim i staleškim interesima i dostignućima prirodnih nauka; u Nemačkoj književnosti značajan doprinos su dali: Lesing, Herder, Vilau, Gete, Šiler i dr. Ceo pokret je težio da uzdigne individuu na visinu čiste čovečnosti.[4]
Predstavnici i odlike humanističke pedagogije
urediRenesansa je, između ostalog, donela i procvat pedagoškoj misli. Ističu se Vitorino da Feltre, Erazmo Roterdamski, Huan Luis Vives, Fransoa Rable i drugi. Ono na čemu humanisti posebno insistiraju jeste obogaćivanje sadržaja o kojima će se učiti, posebno prirodnih nauka i istorije koje su u prethodnom periodu bile zapostavljene, nove metode vaspitavanja, drugačiji odnos prema detetu, čije potrebe i mogućnosti sada postaju važne, uvođenje obaveznog fizičkog vaspitanja itd.[5],[6] Tomas Mor daje svoje utopijsko viđenje vaspitanja koje je poslužilo kao osnova budućem socijalističkom poretku.[7]
Vitorino de Feltre je bio istaknuti italijanski pedagog i prvi veliki praktičar italijanske pedagogije, rođen 1378. u Feltre u Italiji, preminuo 2. februara 1466. u Mantovi. Na poziv mantovskog grofa Gonzage, 1424. godine Vitorino organizuje osnovnu školu pod nazivom „Dom radosti“ i proslavljuje se kao otac sve humanosti i kao prvi nastavnik novog tipa. Škola je imala oko osamdeset učenika iz svih krajeva Italije i to su, pre svega, bila deca iz bogatog društva, međutim on je primao i darovitu decu iz siromašnih porodica na besplatno školovanje. Škola je pridavala veliki značaj fizičkom vaspitanju i upoznavanju individualnih osobina učenika kako bi se prema njima postupalo u vaspitanju.[8]
Fransoa Rable, sveštenik i lekar, pravnik, prirodnjak, širokog spektra znanja i interesovanja, bio je kritičar crkve i sholastike, insistira na uvođenju očiglednosti, posmatranja i razgovora u nastavi. Ističe značaj estetskog vaspitanja. U svom delu Gargantua i Pantagruel, on na satiričan način slika feudalni poredak. Osuđujući stari način obrazovanja on odbacuje sve što smeta slobodnom razvoju čovekove aktivnosti. Rable kod učenika razvija naučni duh i zalagao se za zrelost duha.[9]
Humanistički pristup procesu vaspitanja i obrazovanja duboko je ukorenjen u humanističkom shvatanju ličnosti. Svakog pojedinca treba prihvatiti kao jedinstvenu ličnost, jer su svi ljudi dobri i oni imaju potrebne predispozicije za lični razvoj.
Reference
uredi- ^ Bushnell, Rebecca W. (1996). A Culture of Teaching: Early Modern Humanism in Theory and Practice. Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-8356-1.
- ^ Đorđević, Jovan (2012). „Humanistička pedagogija i vaspitanje”. Pedagoška stvarnost. 58 (4): 601—604. ISSN 0553-4569.
- ^ Ludvik, Dušan (1979). „Renesansa, humanizam, reformacija”. Njemačka književnost. Knj. 1. Edicija strane književnosti. Sarajevo; Beograd: Svjetlost; Nolit. str. 99—113.
- ^ Garen, Euđenio (1987). Italijanski humanizam : filozofija i građanski život u renesansi. Biblioteka Anthropos. 24. Novi Sad: Književna zajednica N.Sada.
- ^ Grendler, Paul F. (1991). Schooling in Renaissance Italy: Literacy and Learning, 1300-1600. Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-4229-0.
- ^ Turcu, Dionisie Vladimir (2015). „Humanists and pedagogues of the Renaissance, theoretician followers of physical education”. Alma Mater University journal. 8 (2): 80—84. Arhivirano iz originala 14. 11. 2018. g. Pristupljeno 2018-10-01.
- ^ Brooke, Christopher; Frazer, Elizabeth (2013-07-18). Ideas of Education: Philosophy and Politics from Plato to Dewey. Routledge. ISBN 978-1-136-72990-4.
- ^ Woodward, William Harrison (1996). Vittorino Da Feltre and Other Humanist Educators. University of Toronto Press. ISBN 978-0-8020-7157-6.
- ^ Zilli, Frederick J. (1961). A Critical Analysis of the Pedagogy of Rabelais and Montaigne: With Its Reflections on Curriculum Today. University of Connecticut.