Crkva prenosa moštiju Svetog Nikolaja Mirlikijskog u Prekopčelici

Ukoliko ste tražili nešto drugo, pogledajte članak Crkva Svetog Nikole.

Crkva prenosa moštiju Svetog Nikolaja Mirlikijskog u Prekopčelici sagrađena je na starom crkvištu iz nepoznatog perioda oko 1873. godine. Jedna je od crkava Prekopčeličke parohije u sastavu Jablaničkog namesništva i Niške eparhije Srpske pravoslavne crkve. Crkva je posvećena Svetom Nikoli arhiepiskopu Mire Likijske, rođenom u gradu Patara u oblasti Likija u Maloj Aziji, na pribriježiju Sredozemnog mora, od roditelja Teofana i None, u vreme rimskog cara Valerijana. Na dan smrti Svetog Nikole crkva u Prekopčelici slavi slavu 19. decembra, po novom, ili 6. decembra, po starom kalendaru.

Crkva prenosa moštiju Svetog Nikolaja Mirlikijskog
Opšte informacije
Mesto	Prekopčelica
Opština	Opština Lebane
Država	Srbija
Vrsta spomenika	crkva
Vreme nastanka	oko 1873.
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture
Vlasnik	Eparhija niška
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš

Položaj

Crkva prenosa moštiju Svetog Nikolaja Miralikijskog nalazi se u selu Prekopčelica u opštini Lebane u Jablaničkom okrugu, u predvorju Caričinog grada, i na lokalitetu koji je bio nastanjen u periodu Justinijana.

Geografski položaj

• Severna geografska širina: 42° 56′ 26"
• Istočna geografska dužina: 21° 41′15"
• Nadmorska visina: 363 m

Istorija

Crkva se nalazi u predvorju Caričinog grada, u selu u kom je car Justinijan, prema predanju čuvao pčele, i veoma je znamenit i jedinstven i po spomenicima krajputašima u crkvenoj porti pored puta i još više po grobovima mučenika koji ovde počivaju.

Kao najstariju crkvu u parohiji, do izgradnje drugih hramova, koristili su je doseljenici Gornje Jablanice i Puste Reke.

Crkva je podignut u vreme osmanske vlasti 1873. godine na starom crkvištu iz nepoznatog perioda.

Sveštenik Petar Cvetković, koji je bio prvi paroh prekopčelički - obnovio je crkvu i ozidao konak i pomoćne zgrade, a crkvenu portu lepo uredio. Za vreme Velikog rata (1915) hram je stradao od bugarskih okupatora. Stradanje sveštenika Petra Cvetkovića, ovako opisuje paroh prekopčelički otac Nebojša:

Poveden je ovaj sveštenik sa jednom bakom na streljanje i dok su ga bugari nagovarali da im plati da bi ga pustili baka je pobegla, a njega su u ljutnji zaklali. Sahranjen je pored hrama a poslednje reči su mu bile „ostajem sa svojim narodom da živim i mrem”.

Pored njegovog je i grob njegovog sina, oca Haralampija, a u blizini i unuka koji je po amanetu otaca Petra i Haralampija obnovio ovaj hram.

Izgled građevine

Do 1910. godine crkva je bila prepokrivena kamenim pločama. Ikonostas stare Crkve u ovom selu prenet je u Crkvu svetog proroka Ilije kod Caričinog grada, gde se i danas nalazi. Crkva je živopisna.

Visok zvonik crkve je ozidao, prema zapisu na samom zvoniku, Jovanča Ilić iz Ivanja 1905. godine, a fasadu Stamenko Radonjić iz Kamenice.

Pored hrama nalaze se grobovi sveštenika Petra Cvetkovića i njegovog sina Haralampija, koje su Bugari zaklali u crkvenoj porti 1915. godine.

U crkvenoj porti, ograđenoj zidom, pored kapije sa zapadnje strane, postoji zgrada u kojoj je bila prva prekopčelačka škola.

Galerija crkve

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Galerija živopisa

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Vidi još

• Arhijerejsko namesništvo jablaničko
• Crkve opštine Lebane
• Manastiri i crkve Južne i istočne Srbije

Spoljašnje veze

• Prekopčelička parohija. hramovi u parohiji