Čarls Kornvolis
Čarls Kornvolis, prvi markiz Kornvolis (engl. Charles Cornwallis, 1st Marquess Cornwallis; London, 31. decembar 1738 — Gazipur, 5. oktobar 1805), je bio general britanske vojske i kolonijalni upravnik. U SAD i Ujedinjenom Kraljevstvu je najviše upamćen kao jedan od vodećih britanskih generala u Američkom ratu za nezavisnost. Njegovom predajom 1781. udruženim američkim i francuskim vojskama prilikom opsade Jorktauna su uglavnom okončana borbe u Severnoj Americi. Takođe je služio kao civilni i vojni guverner Irske i Indije. Na oba mesta je doneo značajne promene, uključujući zakon o Uniji u Irskoj i Kornvolisov kod i Stalno naseljavanje u Indiji.[1][2]
Čarls Kornvolis | |
---|---|
Lični podaci | |
Puno ime | Čarls Kornvolis, prvi markiz Kornvolis |
Datum rođenja | 31. decembar 1738. |
Mesto rođenja | London, Velika Britanija |
Datum smrti | 5. oktobar 1805.66 god.) ( |
Mesto smrti | Gazipur, Kraljevstvo Kaši |
Obrazovanje | Koledž Iton, Clare College |
Rođen je u aristokratskoj porodici i obrazovan je na Itonu i Kembridžu. Kornvolis je stupio u vojsku 1757. i borio se u Sedmogodišnjem ratu. Nakon očeve smrti 1762. postao je erl Kornvolis i ušao je u Dom lordova. Od 1753. do 1760. bio je pukovnik 33. pešadijskog puka. Sledeće vojne angažovanje imao je 1776. u Američkom ratu za nezavisnost. Kornvolis je bio aktivan u prethodnicama mnogih pohoda. Naneo je američkoj vojsci ponižavajući poraz u bici kod Kamdena 1780. Međutim, predao je svoju vojsku kod Jorktauna u oktobru 1781. nakon dužeg pohoda kroz južne države koje su obeležile nesuglasice između njega i njegovog nadređenog, generala Henrija Klintona (što je obznanjeno posle rata).[3][4]
Uprkos ovom porazu, Kornvolis je zadržao poverenje niza uzastopnih britanskih vlada i nastavio je sa aktivnom službom. Dobio je titulu viteza 1786. Iste godine je postavljen za generalnog guvernera i vrhovnog komandanta u Indiji. Tamo je sproveo brojne značajne reforme u Istočnoindijskoj kompaniji i njenim teritorijama, među kojima je Kornvolisov kod, čiji je deo, poznat kao Stalno naseljavanje, uveo značajne reforme oporezivanja zemljišta. Od 1789. do 1792. je vodio britanske i kompanijske snage u Trećem anglo-misorskom ratu u kom je porazio misorskog vladara Tipu Sultana.[5]
Nakon povratska u Englesku 1794. Kornvolis je postavljen za glavnog generala tehnike. Postavljen je 1798. za lorda namesnika i vrhovnog komandata u Irskoj. Na tom mestu je porazio Irski ustanak 1798. i francusku invaziju Irske i doveo je Irsku u uniju sa Velikom Britanijom. Nakon službe u Irskoj, Kornvolis je bio glavni britanski potpisnik Amijenskog mira i ponovo je postavljen na dužnost u Indiji. Umro je nedugo po svom dolasku.
Reference
uredi- ^ „Charles Cornwallis”. American Battlefield Trust. Pristupljeno 21. 1. 2021.(jezik: engleski)
- ^ „Charles Cornwallis, 1st Marquess and 2nd Earl Cornwallis British general and statesman”. Britannica. Pristupljeno 21. 1. 2021.(jezik: engleski)
- ^ „Charles Cornwallis”. Yorktown Chronicles. Pristupljeno 21. 1. 2021. Tekst „ History ” ignorisan (pomoć)(jezik: engleski)
- ^ „Charles Cornwallis 1st Marquess Cornwallis”. Encyclopedia. Pristupljeno 21. 1. 2021.(jezik: engleski)
- ^ „Charles Cornwallis”. HISTORY. Pristupljeno 21. 1. 2021.(jezik: engleski)