Đakomo Bala
Đakomo Bala (ital. Giacomo Balla; Torino, 18. jul 1871 – 1. mart 1958) bio je italijanski slikar, nastavnik umetnosti i pesnik najpoznatiji kao ključni zagovornik futurizma. Na svojim slikama prikazao je svetlost, kretanje i brzinu. Bio je zabrinut za izražavanje pokreta u svojim delima, ali za razliku od drugih vodećih futurista, nisu ga zanimale mašine ili nasilje, a njegova dela su težila duhovitom i hirovitom.[1]
| Đakomo Bala | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 18. jul 1871. |
| Mesto rođenja | Torino, Kraljevina Italija |
| Datum smrti | 1. mart 1958. (86 god.) |
| Mesto smrti | Rim, Italija |
| Umetnički rad | |
| Pravac | futurizam |
Biografija uredi
Đakomo Bala rođen je u Torinu, u italijanskom regionu Pijemont. Bio je sin fotografa [2] i kao dete je studirao muziku.
U devetoj godini, nakon smrti oca, odustao je od muzike i počeo raditi u štampariji sa tehnikom litografije. Do 20. godine njegovo interesovanje za vizuelnu umetnost razvilo se do takvog nivoa da je odlučio da studira slikarstvo na lokalnim akademijama, a nekoliko njegovih ranih radova bilo je prikazano na izložbama. Nakon akademskih studija na Univerzitetu u Torinu, Bala se 1895. preselio u Rim, gde je upoznao i kasnije se oženio sa Elis-om Marcucci. Nekoliko godina je radio u Rimu kao ilustrator, karikaturista i slikar portreta. 1899. njegovo delo bilo je izloženo na Venecijanskom bijenalu, a narednih godina njegova umetnost bila je prikazana na velikim izložbama u Rimu i Veneciji, kao i u Minhenu, Berlinu i Diseldorfu, na Salon d'Automne u Parizu i na izložbi u Roterdamu.
Oko 1902. godine predavao je divizionističke tehnike Umbertu Bočoniju i Đini Severiniju.[3] Pod uticajem Filipa Tomaza Marinetija, Đakomo Bala je usvojio stil futurizma, stvarajući slikoviti prikaz svetlosti, pokreta i brzine. Bio je potpisnik Futurističkog manifesta 1910. Tipično za njegov novi stil slikanja je Dinamika psa na povodcu (1912) i njegovo delo Apstraktna brzina + zvuk iz 1914 (Velocità astratta + rumore). 1914. godine počeo je da dizajnira futuristički nameštaj, kao i takozvanu futurističku „antineutralnu“ odeću.[4] Bala je takođe počeo da radi kao vajar, stvarajući 1915. poznato delo pod nazivom Boccioni's Fist, zasnovano na „linijama sile“ (Linee di forza del pugno di Boccion).[5]
Tokom Prvog svetskog rata, Balin studio postao je mesto okupljanja mladih umetnika.
Godine 1935. postavljen je članom rimske Accademia di San Luca.
Značajna dela uredi
Balova slika Ulična svetlost iz 1909. godine tipizira njegovo istraživanje svetlosti, atmosfere i pokreta.[6]
Balina najpoznatija dela, poput njegovog Dinamika psa na povodcu iz 1912. godine, gde nastojanja da se kroz slikarski medij izrazi pokret - a time i protok vremena. Jedna od glavnih Balinih inspiracija bila je hronofotografija Etjen-Žil Mare.[7][8][9]
Balino delo iz 1912. Ruka violiniste (The Hand of the Violinist) prikazuje frenetično kretanje muzičara i crpi inspiraciju iz kubizma i fotografskih eksperimenata Mari i Edvarda Majbridža.[10][11]
U svojoj apstraktnoj seriji Iridescent Interpenetration iz 1912–1914, Bala pokušava da odvoji doživljaj svetlosti od percepcije objekata kao takvih.[12]
Apstraktna brzina + zvuk (1913–14) je studija brzine koju simbolizuje automobil. Prvobitno je možda bio deo triptiha.[13]
Balina serija Mercury Passing Before the Sun (Prolazak Merkura pred Suncem) iz 1914. godine prikazuje tranzit Merkura 17. novembra 1914. godine preko lica Sunca. Bala je stvorio najmanje desetak verzija i studija ovog dela.
Nasleđe uredi
1987. godine neka od njegovih umetničkih dela bila su izložena na Dokumenta 8 , izložbi moderne umetnosti i savremene umetnosti koja se održava svakih pet godina u Kaselu, Nemačka.
Reference uredi
- ^ Norwich, John Julius (1985—1993). Oxford illustrated encyclopedia. Judge, Harry George., Toyne, Anthony. Oxford [England]: Oxford University Press. str. 29. ISBN 0-19-869129-7. OCLC 11814265.
- ^ ...], [contributors Rachel Barnes (2001). The 20th-Century art book. (Reprinted. izd.). London: Phaidon Press. ISBN 0714835420.
- ^ Coen, Ester (1989). Umberto Boccioni. New York: The Metropolitan Museum of Art. str. 272. ISBN 0870995227. OCLC 801992681.
- ^ Il vestito antineutrale : manifesto futurista, Direzione del Movimento futurista, 1914
- ^ Dell'Arco, Maurizio Fagiolo; Balla, Giacomo (1988). Balla: The Futurist. Rizzoli. ISBN 0847809196.
- ^ „Giacomo Balla (1871-1958)”. Encyclopedia of Visual Artists. Pristupljeno 19. 7. 2016.
- ^ „Giacomo Balla”. Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 20. 7. 2016.
- ^ Lubbock, Tom (3. 9. 2009). „Great Works: Dynamism of A Dog on a Leash (1912) Giacomo Balla”. The Independent. Pristupljeno 20. 7. 2016.
- ^ Marta Braun: Giacomo Balla, Anton Giulio Bragaglia, and Etienne-Jules Marey. In: Vivien Greene (ed.): Italian Futurism 1909 - 1944. Reconstructing the Universe, Guggenheim Museum 2014, p.95-101 Braun states (p.96): "For Balla, perhaps the most photo-literate of the Futurist painters, both Marey's scientific analyses and Bragaglia's blurred trajectories presented an opportunity to move beyond his earlier, more realistic works."
- ^ Bertrand, Sandra (24. 7. 2014). „Invasion of the Italian Futurists”. Highbrow Magazine. Pristupljeno 1. 11. 2016.
- ^ Greenwald, Xico (22. 4. 2014). „Back to the Futurism”. New York Sun. Arhivirano iz originala 25. 02. 2021. g. Pristupljeno 1. 11. 2016.
- ^ Poggi, Christine (2009). „Photogenic Abstraction: Giacomo Balla's Iridescent Interpenetrations”. Inventing Futurism: The Art and Politics of Artificial Optimism. Princeton University Press. str. 109—149. ISBN 9780691133706.
- ^ „Giacomo Balla: Abstract Speed + Sound (Velocità astratta + rumore)”. Peggy Guggenheim Collection. Pristupljeno 20. 7. 2016.
Dodatna literatura uredi
- Maurizio Fagiolo Dell'Arco, Balla: The Futurist (1988)
- Vivien Greene (ed.): Italian Futurism 1909 - 1944. Reconstructing the Universe, Guggenheim Museum 2014.
- Giovanni Lista, Balla, catalogue général de l’œuvre, vol. I, Edizioni della Galleria Fonte d’Abisso, Modène, 1982 ; vol. II, L’Age d’Homme, Lausanne, 1984.
- Giovanni Lista, Le Futurisme : création et avant-garde, Éditions L’Amateur, Paris, 2001.
- Giovanni Lista, Balla, la modernità futurista, Edizioni Skira, Milan, 2008.
- Giovanni Lista, Giacomo Balla: futurismo e neofuturismo, Mudima, Milano, 2009.
- Giacomo Balla, Scritti futuristi, raccolti e curati da Giovanni Lista, Abscondita, Milan, 2010.
