Džube

Džube je deo ženske građanske nošnje, haljetak orijentalnog tipa, skupocene zanatske izrade sa vezom od zlatne i srebrne niti. Pripada centralnobalkanskom tipu nošnje za koji su karakteristične elegantne izdužene forme. Oblačile su ga žene svih etničkih zajednica. Osnovna razlika između seoskih i građanskih nošnji Balkana leži u tome što su žene na selu do početka XX veka ručno izrađivale odeću, dok su u gradu postojale zanatlije specijalizovane za izradu različitih odevnih predmeta. Po varošima džube je rađeno od raznobojne čoje, srmom ili zlatnom žicom vezeno, a po selima od sukna sa malo veza. Nosi se oko Timoka, u Pirotu, Peći, Skadru, Prizrenu i Skopskoj Crnoj Gori.

Džube u Muzeju istorije Jugoslavije.

Džube sa Kosova i Metohije:
detalj zlatoveza.

Kao odevni predmet, džube se prvobitno pojavio u odevanju muškaraca, ali je u drugačijem kroju stekao popularnost u ženskom građanskom kostimu iz XIX veka. U istraživanjima se opisuje način nošenja džubeta u okviru različitih konfesionalnih grupa (pravoslavci, katolici i muslimani), ukazuje na promene kroja i ukrasa, a ukazuje se i na proces akulturacije u odevanju.

Literatura

• Menković, Mirjana (2009): Skadarsko džube: priča o jednom predmetu i tri kulture, Etnografski muzej, Beograd.
• Stanojević, Stanoje (1928): Narodna enciklopedija srpsko-hrvatsko-slovenačka. IV knjiga, S – Š, Bibliografski zavod D. D. Zagreb