Aluminijum Mostar
Aluminijum Mostar (bošnj. Aluminij Mostar) je dioničarsko društvo za proizvodnju aluminijuma sa sjedištem u Mostaru (sliv Bišće polje). Zapošljavala je nešto više od 900 radnika.
| Aluminijum d.d. Mostar | |
|---|---|
| metalna | |
| Osnovano | 1977. |
| Ugašeno | 10. jul 2019. |
| Osnivači | Energoinvest |
| Sedište | Mostar, Bosna i Hercegovina |
| Proizvodi | anode, blokovi, žica |
| Veb-sajt | www |
Postrojenja
urediPostoje tri postrojenja: Anoda, Ljevaonica i Elektroliza (ukupno 256 ćelija). [1] Postrojenja imaju kapacitet za proizvodnju oko 200.000 tona aluminijuma za anode. [2]
Nekretnine
urediAluminij d.d. posjedovao je i Samački hotel u Mostaru, ali je 31. decembra 1999. godine otpisan kao ratna šteta. Kasnije je Agencija za privatizaciju Bosne i Hercegovine prodala hotel preduzeću Aluminijum d.o.o. [3]
Sastav dioničara
urediU 2006. godini 44% dionica pripadalo je Federaciji Bosne i Hercegovine, 44% bivšim i sadašnjim zaposlenima, a preostalih 12% fondu iz Hrvatske . 88% akcija je. u sklopu privatizacije BiH preduzeća, ponuđena na prodaju iste godine. [2]
Proizvodi
urediAluminijum se dobija iz rude boksita (glinice) elektrolizom. Aluminijum Mostar d.d. nudi sljedeće proizvode ili poluproizvode: [4]
- Anode raznih veličina
- Trupci koji se koriste kao cevi, električni provodnici
- Blokovi za dalju proizvodnju kao listovi, trake, folije
- Ingoti
- Žica
Istorija
urediPrvi korak je napravljen stvaranjem preduzeća za istraživanje, eksploataciju i transport rude boksita. Preduzeće je poslovalo u sastavu Energoinvest iz Sarajeva. 1974. godine ostvarena je bliska saradnja sa francuskom kompanijom Pechiney. U Mostaru otvorena fabrika glinice. 1977. godine spojeni su rudnik i fabrika. Godine 1990. kompanija Aluminijum Mostar se odvojila od Energoinvest-a i postala nezavisna. Tokom rata u Bosni i Hercegovini, na pogonima i objektima Aluminijuma od strane JNA pričinjena je velika šteta koja je, prema podacima kompanije, iznosila oko 140 miliona evra. Svojevremeno su četu okupirale JNA i srpsko-crnogorske paravojne formacije. 11. juna 1992. godine HVO i HV preuzeli su kontrolu nad objektima u okviru vojne operacije: Operacija Čagalj. 14. avgusta 1997. godine preduzeće je ponovo počelo sa radom. [1]
Nekoliko minuta prije ponoći 09.07.2019. Zbog nagomilanih dugova i nemogućnosti pronalaženja novog snabdevača električnom energijom, Aluminijumu je prekinuto snabdevanje strujom. Iznenadno isključenje sa električne mreže bilo je pogubno za Elektrolizu, a procena štete tek sledi.
Takođe pogledajte
urediReference
uredi- ^ a b Historija sa zvanične stranice Arhivirano 2014-04-30 na sajtu Wayback Machine učitano 29.04.2014 (језик: хрватски)
- ^ а б Podaci sa zvanične stranice Agencije za privatizaciju BiH Архивирано на сајту Wayback Machine (7. фебруар 2012) učitano 29.04.2014 (језик: енглески)
- ^ Aluminij traži povrat Samačkog hotela u Mostaru sa ekapija.ba, objavljeno 30. 1.2015, prsitupljeno 31. 1.2015
- ^ Proizvodi sa zvanične stranice Архивирано 2014-05-15 на сајту Wayback Machine učitano 29.04.2014 (jezik: hrvatski)
Spoljašnje veze
uredi- Mirsad Behram, - Kako je aluminijum prešao od giganta u propast - objavljeno 19. februara 2014. u Slobodnoj Evropi, postavljeno 29. aprila 2014. (jezik: bošnjački)