Auskultacija
Auskultacija, osluškivanje, (lat. auscultatio), je jedna od objektivnih (fizikalnih) metoda utvrđivanja bolesti, kojom se osluškuju šumovi (zvuci) koji se stvaraju u organizmu. Pri radu pojedinih organa stvaraju se određeni zvučni fenomeni (šumovi i tonovi), kao što je to kod srca, disajnih organa, velikih krvnih sudova, organa za varenje... Ovi zvučni fenomeni se kroz tkiva, vazdušne i tečne prostore organizma, prenose na površinu tela, gde se mogu osluškivati, neposredno uvom ili uz pomoć određenih aparata (stetoskop-slušalice).
| Auskultacija | |
|---|---|
 Objektivna metoda utvrđivanja bolesti, kojom lekar osluškuje šumove (zvuke) koji se stvaraju u trbuhu. | |
| MeSH | D001314 |
| MedlinePlus | 002226 |
Istorija uredi
Ovu metodu kao, jedan od oblika objektivnog pregleda bolesnika prvi je pronašao i osmislio Rene-Teofil-Ijasent Laenek, francuski lekar, rođen u Kemperu 17. februara 1781,[1] koji je primenom ove metode fizikalnog pregleda dao poseban napredak u razvoju propedevtike i brojnim saznanjima o simptomima i znacima pojedinih bolesti. Ovaj pronalazak Laenek objavljuje 1819. u knjizi, franc. Traite d Auscultation Mediate, u kojoj detaljno opisuje stetoskop i način njegove primene u utvrđivanju bolesti.[2]
Vrste auskultacije uredi
Pod pojmom auskultacija najčešće se, u svakodnevnoj lekarskoj praksi, misli na osluškivanje upotrebom stetoskopa-slušalica. Auskultacija je i slušanje šapata, govora, kašlja, izbacivanja gasova, ali za ove vidove osluškivanja ne postoje posebni nazivi
Neposredna (direktna) auskultacija uredi
Kod neposredne auskultacije, ispitivač osluškuje pacijenta prislanjanjem uha direktno na površinu njegovog tela.
Posredna (indirektna) auskultacija uredi
Osluškivanje, kod posredne auskultacije, ispitivač obavlja uz upotrebu određenog pribora i instrumenata (fonedoskopa, stetoskopa)
Značaj uredi
Auskultacija ima izuzetan značaj u procesu utvrđivanja bolesti, i njenom primenom se mogu otkriti brojne promene u organizmu:
Auskultacijom srca — utvrđuje se kvalitet srčanih tonova, otkrivaju srčani šumovi, razni poremećaji ritma i šumovi izazvani trenjem srčane kese.[3]
Osluškivanjem zglobova, mišića, tetiva — ili kod sumnje na prelom kostiju, mogu se čuti krepitacije (pucketanja) izazvana nakupljanjem vazduha u ovim tkivima i organima.
Auskultacijom glave i vrata — mogu se čuti razni šumovi koje proizvode arteriovenske komunikacije (fistule), razna suženja, ili proširenja (aneurizme) na arterijama.
Auskultacijom pluća — čuju se razne zvučne manifestacije u toku disanja, govora, šapata, kao i razne vreste šumova kao posledica promena u organima za disanje.
Auskultacijom trbuha — osluškuju se zvučne senzacije koje nastaju u toku pokreta creva i pretakanja hrane u njima, ili kod aneurizmi ili suženja na trbušnim arterijama.
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ Roguin A. Rene Theophile Hyacinthe Laënnec (1781-1826): the man behind the stethoscope. Cardiol Prat.,vol. 4 230-235
- ^ Dolara A. The decline of cardiac auscultation: the ball of the match point is poised on the net Cardiovasc Med (Hagerstown). vol.9
- ^ Mc Loughlin MJ, Mc Loughlin S (2012). "Cardiac auscultation: Preliminary findings of a pilot study using continuous Wave Doppler and comparison with classic auscultation". Int J Cardiol. 167 (2): 590–591.
Literatura uredi
- Antić R. Interna propedevtika, Institut za stručno usavršavanje i specijalizaciju zdravstvenih radnika, Beograd, 1976.
- Ristić S. M. Klinička propedevtika, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1990.
- Pešić M. H. Lj. Interna propedevtika, Prosveta, Niš 1991.
- Popovac. D, Bolesti pluća i propedevtika, Privredni pregled, Beograd 1987.
Spoljašnje veze uredi
Mediji vezani za članak Auskultacija na Vikimedijinoj ostavi