Bitka kod južnog Buga

Bitka kod južnog Buga
	Deo Mađarsko-bugarski ratovi
	; Južni Bug označen sa H ((893-927))
Vreme	896
Mesto	Južni Bug, Ukrajina
Ishod	Pobeda Bugara Destruktivan poraz mađarske vojske, prinuđeni da sklope mir; Dolazak Mađara u Panonsku niziju;
Sukobljene strane
Bugarsko carstvo, Pečenezi	Mađarska plemena
Komandanti i vođe
Boris I, Simeon I	nepoznat
Jačina
Veoma velika vojska	nepoznato
Žrtve i gubici
20.000	teški

Bitka kod Južnog Buga (mađ. Déli-Bug menti csata) dogodila se u blizini obala istoimene reke (danas u Ukrajini). Rezultat bitke je bila velika bugarska pobeda koja je primorala Mađare koji su bili locirani u Etelkezu da napuste stepe južne Ukrajine,^[1]^[2] kao i njihove težnje da pokore Dunavsku Bugarsku, povlačeći se u novozauzete zemlje iza Karpatskih planina, usredsređujući se na Panoniju, odakle će započeti svoj sledeći rat, ovog puta protiv Moravaca, koje su posle porazili i uspostavili su novu Mađarsku, posle države Etelkez u modernoj Ukrajini, koja je nasledila raniju etapu državnosti Mađara, legendarnu iako kratkotrajnu, Levediju, pa čak i državu pre toga, u legendarnoj zemlji porekla Mađara, Jugri, iza reke Ob.^[3]^[4]

Uzroci sukoba i bitka

Godine 894. izbio je rat između Bugarske i Vizantije nakon odluke cara Lava VI Mudrog, da izvrši zahtev svog tasta, baziloopatra Stilijana Zaucesa, da se centar balkanskih trgovačkih aktivnosti premesti iz Konstantinopolja u Solun, što je kao posledicu imalo veće carine na bugarsku trgovinu. Kao odgovor, bugarski car Simeon I napao je Vizantince kod Adrijanopolja, i porazio ih pred kraj iste godine. Ali onda su se Vizantinci okrenuli svom standardnom metodu za rešavanje ovakvih situacija: platili su treću stranu da im pomogne, u ovom slučaju, unajmili su Mađare iz države Etelkoz da napadnu Dunavsku Bugarsku sa severoistoka. Mađari su prešli Dunav 895. godine i dva puta su odneli pobedu nad Bugarima. Tako da je Simeon bio prinuđen da se povuće u Durostorum, koji je uspešno odbranio. Tokom 896. godine dobio je pomoć, ubeđujući tradicionalno Vizantiji naklonjene Pečenege da mu pomognu. Kasnije, dok su Pečenezi počeli da se bore protiv Mađara na njihovoj istočnoj granici, Simeon i njegov otac Boris I, (bivši car koji je napustio svoje manastirsko povlačenje da bi tom prilikom pomogao svom nasledniku) okupili su ogromnu vojsku i krenuli na sever da brane njihovo carstvo. Pečenezi su napali i zauzeli nekadašnje teritorije Mađara, a Simeon se odmorio i sa većom vojskom stigao na mesto bitke.

Pre bitke Simeon je naredio trodnevni post, rekavši da vojnici treba da se iskupe za svoje grehe i da traže pomoć Božiju. Kada su završili sa tim, bitka je počela.^[5]^[6]^[7]

Posledice sukoba

Pobeda je omogućila Simeonu da povede svoje trupe na jug gde je pobedio Vizantince u bici kod Bulgarofigona. Rat je okončan mirovnim ugovorom koji je formalno trajao do smrti Lava VI 912. godine, a po kome je Vizantija bila obavezna da Bugarskoj plaća godišnji danak^[8] u zamenu za povratak navodno 120.000 zarobljenih vizantijskih vojnika i civila.^[9] Po ugovoru, Vizantinci su takođe ustupili Bugarskom carstvu oblast između Crnog mora i Strandže,^[10] dok su Bugari takođe obećali da neće vršiti invaziju na vizantijsku teritoriju.^[11]

Reference

^ Zlatarski, V. Istorija prvog bugarskog carstva, pp. 311-312, .
^ Constantin Porphyrogen, ibid., p. 173 (2–10), Symeon Logothet, ibid., p. 773 (19–22), Leo Grammaticus, p. 268 (19–22), Theophanes Continuatus, p. 359 (10–22), Skylica—Cedrin, II, p. 256 (8–11), Zonaras, IV, p. 411–3, Dummler, III, pp. 444—445.
^ Zlatarski, V. Istorija prvog bugarskog carstva, pp. 311-312, http://www.promacedonia.org/vz1b/vz1b_4_1.html#53.
^ Constantin Porphyrogen, ibid., p. 173 (2–10), Symeon Logothet, ibid., p. 773 (19–22), Leo Grammaticus, p. 268 (19–22), Theophanes Continuatus, p. 359 (10–22), Skylica—Cedrin, II, p. 256 (8–11), Zonaras, IV, p. 411–3, Dummler, III, pp. 444—445.
^ Runciman, A history of the First Bulgarian Empire, p. 147, http://www.promacedonia.org/en/sr/sr_3_1.htm#181.
^ Annales Fuldenses, p. 413
^ Harimannus Augiensis, p. 111
^ Runciman, str. 148
^ Treadgold, str. 464
^ Zlatarski, str. 318–321
^ Zlatarski, str. 317

Literatura

Andreev, Jordan; Milcho Lalkov (1996). The Bulgarian Khans and Tsars (na jeziku: bugarski). Veliko Tarnovo: Abagar. ISBN 954-427-216-X.
Obolensky, Dimitri (1974) [1971]. The Byzantine Commonwealth: Eastern Europe, 500-1453. London: Cardinal. ISBN 9780351176449.
Peychev, Atanas; collective (1984). 1300 Years On Guard (na jeziku: bugarski). Sofia: Voenno Izdatelstvo.
Runciman, Steven (1930). „The Two Eagles”. A history of the First Bulgarian empire - Index. London: George Bell & Sons. OCLC 832687.
Whittow, Mark (1996). The Making of Byzantium, 600-1025. Los Angeles: University of California Press. ISBN 0-520-20497-2.
Zlatarski, Vasil (1971) [1927]. Istorija (na jeziku: bugarski). I. History of the First Bulgarian Empire. (2 izd.). Sofia: Nauka i izkustvo. OCLC 67080314.
- „Part I. From the Slavianization to the Fall of the First Empire (852–1018); IV. Struggle with Byzantium for Political Supremacy; 1. Emperor Simeon and his first war with Byzantium”. V. Zlatarski - Istorija 1 B - 4.1.
Йordan Andreev, Milčo Lalkov, Bъlgarskite hanove i care, Veliko Tъrnovo, 1996.

[1] Zlatarski, V. Istorija prvog bugarskog carstva, pp. 311-312, .

[2] Constantin Porphyrogen, ibid., p. 173 (2–10), Symeon Logothet, ibid., p. 773 (19–22), Leo Grammaticus, p. 268 (19–22), Theophanes Continuatus, p. 359 (10–22), Skylica—Cedrin, II, p. 256 (8–11), Zonaras, IV, p. 411–3, Dummler, III, pp. 444—445.

[3] Zlatarski, V. Istorija prvog bugarskog carstva, pp. 311-312, http://www.promacedonia.org/vz1b/vz1b_4_1.html#53.

[4] Constantin Porphyrogen, ibid., p. 173 (2–10), Symeon Logothet, ibid., p. 773 (19–22), Leo Grammaticus, p. 268 (19–22), Theophanes Continuatus, p. 359 (10–22), Skylica—Cedrin, II, p. 256 (8–11), Zonaras, IV, p. 411–3, Dummler, III, pp. 444—445.

[5] Runciman, A history of the First Bulgarian Empire, p. 147, http://www.promacedonia.org/en/sr/sr_3_1.htm#181.

[6] Annales Fuldenses, p. 413

[7] Harimannus Augiensis, p. 111

[8] Runciman, str. 148

[9] Treadgold, str. 464

[10] Zlatarski, str. 318–321

[Zlatarski,_p._317-11] Zlatarski, str. 317

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]