Bjelašnica

Bjelašnica je planina u središnjem delu Bosne i Hercegovine, smeštena jugozapadno od grada Sarajeva. Kao i susjedna Jahorina i Bjelašnica pripada dinarskom planinskom sistemu.

Bjelašnica
Bjelašnica leti
Geografske karakteristike
Najviša tačka	Zvjezdarnica
Ndm. visina	2067 m
Koordinate	43° 42′ 56″ S; 18° 17′ 05″ I
Geografija
Bjelašnica
Države	Bosna i Hercegovina

Položaj i građa

Predstavlja prostranu krašku visoravan koja se dužinom od 15 km pruža u pravcu severoistok – jugozapad, a tako je i nagnuta. Severni deo visoravni ima prosečnu visinu od 1.900 m. Tu su i najviši vrhovi Bjelašnice: Bjelašnica (lokalni naziv Zvjezdarnica ili Zvjezdara, 2.067 m), Krvavac (2.062 m) i Vlahinja (2.057 m). Južni deo visoravni je nešto niži, prosečno 1.200 m.

Najveći deo Bjelašnice građen je od srednji i gornjih trijaskih krečnjaka i dolomita. Krečnjačko-dolomitne mase su ispucale brojnim pukotinama, koje su predisponirale jake kraške procese, zbog kojih se padavine brzo gube u podzemlje, pa je Bjelašnica skoro bezvodna. Za vreme diluvijalne glacijacije na Bjelašnici su bili glečeri (lednici), najjače rezvijeni na njenoj severnoj i severoistočnoj strani. I danas ima tragova delovanja tih glečera. Visoravan Bjelašnicu presekle su na istoku i jugoistoku kanjonska dolina Rakitnice, a na jugu i jugozapadu dolina gornjeg toka reke Neretve.

Klima

Na najvišem delu (2.067 m nadmorske visine) podignuta je 1894. meteorološka stanica, koja je ujedno i najviša stalno nastanjena tačka u Bosni i Hercegovini. Srednja godišnja temperatura iznosi samo 0,7 °C, zbog izrazito niskih zimskih temperatura. Najviša temperatura dostiže 24 °C, a najniža -41 °C. Leti je prekrivena gustom zelenom travom, a zimi i do 3 m visokim snegom. Stalni snežni prekrivač traje od novembra do juna meseca. Snažni vetrovi i gromovi su klimatsko obilježje ove bosanske planinske lepotice. Dominantni vetrovi su bura i jugo.

Flora i fauna

Na Bjelašnici su do visine od 1.900 m šume i livade, a iznad njih je travnato područje sa mestimično poleglom crnogoricom (klekovina). Najviši grebeni su ogoleli. Na Bjelašnici živi vuk, medved, divlja svinja, srna, lisica i druga retka rivljač.

Naselja

Veća naselja na Bjelašnici su: Čuhovići, Umoljani, Lukavac i dr. Stanovnici se najviše bave stočarstvom i sečom šume.

Sport i turizam

U sklopu Zimskih olimpijskih igara u Sarajevu, na Bjelašnici su izgrađeni brojni sportski i turistički objekti, koji se i danas koriste, tako da je Bjelašnica vrlo atraktivna za zimski i letnji turizam.

Literatura

• Marković, Jovan Đ. (1990). Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 978-86-01-02651-3. 

Spoljašnje veze

• Bjelasnica ski

Literatura

• Mala enciklopedija Prosveta (3 izd.). Beograd: Prosveta. 1985. ISBN 978-86-07-00001-2.