Velika džamija u Kordobi
Velika džamija u Kordobi (šp. Mezquita de Córdoba),[1] prestonici omejadskog kalifata u Španiji, građena od 784. do 987. godine, bila je najveća džamija u Španiji i veličanstven primer mavarske arhitekture. Danas je to glavna katolička katedrala španske nadbiskupije Kordoba u pokrajini Andaluziji.[2]
| Velika džamija u Kordobi | |
|---|---|
.jpg) Velika džamija u Kordobi | |
  Velika džamija u Kordobi Lokacija na mapi Španije | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Kordoba, Španija |
| Koordinate | 37° 52′ 45″ S; 4° 46′ 47″ Z / 37.879194° S; 4.779722° Z |
| Religija | islam |
| Veb-sajt | http://www.catedraldecordoba.es |
| Arhitektonski opis | |
| Tip arhitekture | džamija, katedrala |
| Stil arhitekture | mavarska, renesansna |
| Početak izgradnje | 784. |
| Završetak izgradnje | 987. |
Istorija uredi
Kada su Abasidi zbacili s vlasti Omejade 750. godine, poslednji Omajadski kalif Abdurahman I pobegao je preko Severne Afrike u Španiju (tada poznatu kao al-Andaluz na arapskom), gde se s potporom sirijskih muslimanskih doseljenika ustoličio kao vladar pokrajine ili Emir. Dok su abasidski kalifi vladali istočnim islamskim svetom iz Bagdada sledećih 5. vekova, Omajadi su nastavili da vladaju iz Španije u svom glavnom gradu Kordobi sledeća tri veka (756-1031).
Omajadi su bili značajni pokrovitelji umetnosti, a jedan od najlepših sačuvanih primera omajadske arhitekture jeste Velika džamija u Kordobi. Godine 785. omajadski osvajači su započeli gradnju velike džamije na mestu hrišćanske vizigotske crkve Sv. Vinsenta.[3][4][5] Kasniji vladari su je proširivali tri puta.
U poslednjem veku omajadske vladavine Kordoba se istakla kao glavno trgovačko središte, ali i središte intelektualnog i umetničkog procvata. Ekonomsko, naučno, književno i filozofsko središte, daleko je nadilazilo slične gradove hrišćanske Evrope. Sa Abdurahmanom III vladari Omajadi su se hrabro proglasili kalifima. Kalif Al-Hakam II je uprkos negodovanju svojih potčinjenih naveliko finansirao proširenje i raskošno uređenje Velike džamije u Kordobi. Kako bi umirio njihov otpor, dao je da se u džamiju ugradi natpis koji objašnjava njegove poreze i hvali Boga koji mu je „pomogao da se izgradi ova večna palata s ciljem da se osigura više prostora za njegove vernike, što je želeo On, ali i njegovi vernici“.
Godine 1236. Kordoba je ponovo osvojena od strane hrišćanskih snaga Ferdinanda III od Kastilje u pokretu rekonkista. Džamija je ponovo posvećena klao hrišćanska crkva. Alfonso X je lično nadgledao gradnju kapele Villaviciosa i kraljevske kapele unutar zidina džamije. Kraljevi koji su usledili dodali su još hrišćanskih nadgradnji: Enrike II je obnovio kapelu u 14. veku. Da bi bila sačuvana za vreme španske inkvizicije, crkva je posvećena kao Katedrala Gospinog uspenja. Možda najznačajniji dodatak je renesansni glavni brod u središtu katedrale izgrađen za Karla V, koji se smatra ujediniteljem Španije.
Majstori i arhitekte su nastavili da joj dodaju razne delove sve do kasnog 18. veka.
Galerija uredi
Reference uredi
- ^ „Mosque-Cathedral of Córdoba”. Encyclopædia Britannica, Inc. Pristupljeno 4. 11. 2012.
- ^ Daniel 2013, str. 93
- ^ Guia 2014, str. 137
- ^ Armstrong 2013, str. 656
- ^ Jarbel, Rodriguez. Muslim and Christian Contact in the Middle Ages: A Reader. University of Toronto Press. str. 41. ISBN 9781442600669.
Literatura uredi
- Jarbel, Rodriguez. Muslim and Christian Contact in the Middle Ages: A Reader. University of Toronto Press. str. 41. ISBN 9781442600669.
- Armstrong, Ian (2013). Spain and Portugal. Avalon Travel Publishing. ISBN 9781612370316. „On this site originally stood the Visigoths' Christian Church of San Vicente, but when the Moors came to town in 758 CE they knocked it down and constructed a mosque in its place. When Córdoba fell once again to the Christians, King Ferdinand II and his successors set about Christianizing the structure, most dramatically adding the bight pearly white Renaissance nave where mass is held every morning.”
- Guia, Aitana (2014). The Muslim Struggle for Civil Rights in Spain, 1985–2010: Promoting Democracy Through Islamic Engagement. Sussex Academic Press. str. 137. ISBN 9781845195816. „It was originally a small temple of Christian Visigoth origin. Under Umayyad reign in Spain (711–1031 CE), it was expanded and made into a mosque, which it would remain for eight centuries. During the Christian conquest of Al-Andalus, Christians captured the mosque and consecrated it as a Catholic church.”
- Daniel, Ben (2013). The Search for Truth about Islam. Westminster John Knox Press. str. 93. ISBN 9780664237059. Pristupljeno 24. 8. 2014. „The church is Catholic and has been for centuries, but when Catholic Spaniards expelled the local Arabic and Muslim population (the people they called the Moors) in 1236, they didn't do what the Catholic Church tended to do everywhere else when it moved in and displaced locally held religious beliefs: they didn't destroy the local religious shrine and build a cathedral of the foundations of the sacred space that had been knocked down. Instead, they built a church inside and up through the roof of the mosque, and then dedicated the entire space to Our Lady of the Assumption and made it the cathedral for the Diocese of Cordoba.”
