Velimirovi dvori
Velimirovi dvori je srednjovekovna nekropola iz 15. veka, koja se nalazi u mestu Ključ u opštini Mionica.[1][2] Narodno verovanje ovu crkvu veže za legendarnu ličnost feudalca – kneza Velimira. Po toj legendi Velimir je kao vazal sultana učestvovao u bici pod Beogradom 1521. godine.
| Velimirovi dvori | |
|---|---|
 Velimirovi dvori | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Ključ |
| Opština | Mionica |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | Tvrđava |
| Vreme nastanka | 15. vek |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
| www | |
Izgled uredi
Ostaci Velimirovih Dvora se sastoje od jednog zarušenog ogradnog zida(obziđa), dužine oko 40 m, zatim od urušene crkve (koja se nalazi istočno od zida), konaka i mutvaka.[3]
Sama crkvena građevina je najstarija u kompleksu i potiče najverovatnije iz 15. veka. Njena osnova je jednobrodna sa pripratom, naosom i oltarskom apsidom. Sa severa joj je dozidana kapela. Građevina je sazidana od pritesanih kamenih blokova. Dimenzije ostataka hrama su 12 h 6,7 m. Dozidana spoljašnja priprata je pravilne četvorougaone osnove dimenzija 7 h 8 m. Na spoljašnjim fasadama crkve vidljive su partije sačuvanog živopisa sa predstavama dekorativnih ornamenata u vidu šah polja i nasatično postavljene opeke.
Druga sačuvana građevina u kompleksu je "mutvak" koji je lociran na tridesetak metara jugozapadno od hrama. Iskopavanja koja su izvršena u neposrednoj blizini ove građevine utvrdila su da je pripadala nekadašnjoj manastirskoj kuhinji i konacima.
Arheološka istraživanja su dala zanimljive rezultate o starosti ovog lokaliteta, naime nađeni su materijalni iostaci stari oko 5000. godina.
Velimirovi dvori su utvrđene za nepokretno kulturno dobro – spomenik kulture 1951. i kategorisani od velikog značaja.
Reference uredi
- ^ Zavod za zaštitu spomenika kulture Valjevo
- ^ „Zavod za proučavanje kulturnog razvitka”. Arhivirano iz originala 05. 11. 2013. g. Pristupljeno 20. 11. 2013.
- ^ Eparhija valjevska/Velimirovi dvori
Literatura uredi
- Zavod za zaštitu spomenika Valjevo: "Spomeničko nasleđe Kolubarskog i Mačvanskog Okruga" . . Ваљево. 2006. ISBN 978-86-904745-2-3. COBISS.SR 131307532
- Deroko, Aleksandar (1950). Srednjevekovni gradovi u Srbiji, Crnoj Gori i Makedoniji. Beograd: Prosveta.
