Vojko Čvrkić
Vojko Čvrkić (* 1898 – † 1942) bio je jugoslovenski advokat, političar i ministar.
| Vojko Čvrkić | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||||||||||
| Datum rođenja | 1898. | ||||||||||||||||||
| Mesto rođenja | Rošci, Kraljevina Srbija | ||||||||||||||||||
| Datum smrti | 9. decembar 1942. (43/44 god.) | ||||||||||||||||||
| Mesto smrti | Kablar, Ovčar Banja, Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca | ||||||||||||||||||
| Državljanstvo | Jugoslovensko | ||||||||||||||||||
| Narodnost | Srbin | ||||||||||||||||||
| Religija | Pravoslavac | ||||||||||||||||||
| Profesija | političar, advokat | ||||||||||||||||||
| Politička karijera | |||||||||||||||||||
| Politička stranka | Jugoslovenska Radikalna Zajednica | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Biografija uredi
Rodio se u Rošcima, blizu Čačka; u njima je pohađao osnovnu školu, a gimnaziju u Čačku, dok je studije prava završio na Univerzitetu u Beogradu. Tokom studentskih dana bio je član udruženja Slovenski jug. Po diplomiranju bavio se advokaturom, a sa bratom Mihailom, poljoprivrednikom po zanimanju, početkom 1930-ih godina postaje jedan od najistaknutijih pripadnika opozicije šestojanuarskom režimu u čačanskom kraju, po čemu dobijaju živopisan nadimak „kablarski orlovi“.[1]
Uprkos tome, braća Čvrkići 1935. među prvima prelaze u novoosnovanu vladajuću Jugoslovensku Radikalnu Zajednicu[2] (navodno u zamenu za četrdesetogodišnju koncesiju nad korišćenjem Ovčar Banje).[3]
U stranačkoj hijerarhiji Vojko Čvrkić brzo napreduje, te je već u junu 1936. ušao u Glavni odbor stranke, a ubrzo postaje i potpredsednik Narodne skupštine. Milan Stojadinović ga oktobra 1937. postavlja za ministra pošta, telegrafa i telefona.[4] U vladi Dragiše Cvetkovića, Čvrkić je ministar bez portfelja[2][5], a u Skupštini predsednik Poslaničkog kluba JRZ.[6]
Početkom 1942. bio je hapšen od strane okupacionih vlasti zajedno sa svojim sinovcem Gvozdenom,[7] a 9. decembra su ga na Kablaru ubili četnici komandanta Predraga Rakovića, navodno zbog Čvrkićevih ambicija da preuzme vođstvo nad pokretom od Draže Mihailovića.[8]
Literatura uredi
- Izvornik 28, građa međuopštinskog istorijskog arhiva, Arhiv Čačak, ISSN 0352-5902
Reference uredi
- ^ Miloš Timotijević, „Čačak u predvečerje Drugog svetskog rata 1938-1941. Socijalna, ekonomska i politička struktura“, Zbornik radova Narodnog Muzeja XXIX (1999): 166.
- ^ a b Dragan Tešić, Jugoslovenska Radikalna Zajednica u Srbiji 1935-1939, Beograd: Institut za savremenu istoriju, 1997, 43.
- ^ Dragoslav Smiljanić, Sećanja na jednu diktaturu, Beograd: Rad, 1960, 98-99.
- ^ "Politika", 5. oktobar 1937
- ^ "Politika", 26. feb. 1939
- ^ "Vreme", 6. mart 1939, str. 5
- ^ Međuopštinski istorijski Arhiv Čačak, Fond Vojka Čvrkića, Pismo Vojka Čvrkića prijatelju Ranku.
- ^ Zorica Matijević, „Nedovršeni dnevnik Vojka Čvrkića“, Izvornik, Građa Međuopštinskog istorijskog arhiva 9 (1992): 151.