Vukac Hrvatinić
Vukac Hrvatinić (umro posle 10. aprila 1378) je bio knez Vrbanje sa gradom Kotorom (Donji Kraji) iz porodice Hrvatinića. Gospodario je i župom Plivom nakon 1366. godine.
| Vukac | |
|---|---|
 Donji Kraji u srednjovekovnoj Bosni | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Vukac Hrvatinić |
| Datum smrti | posle 1378. |
| Porodica | |
| Supružnik | nepoznato |
| Potomstvo | sedmoro dece (vidi dole) uključujući i Hrvoja Vukčića |
| Roditelji | hrvatin Stjepanić |
| Dinastija | Hrvatinići |
| knez Vrbanje (Donji Kraji) | |
| Period | dvadesete godine 14. veka - posle 1378. |
| Prethodnik | Hrvatin Stjepanić |
| Naslednik | Hrvoje, Vuk, Dragiša i Vojislav |
| knez Plive | |
| Period | 1366 - posle 1378. |
| Prethodnik | Vlatko Vukoslavić |
| Naslednik | Hrvoje, Vuk, Dragiša i Vojislav |
 | |
Biografija uredi
Vukac je bio najmlađi sin kneza Hrvatina Stjepanića, rodonačelnika porodice Hrvatinića. U izvorima se prvi put spominje u nedatiranom dokumentu Jelisavete Nemanjić i njenog sina Stefana II Kotromanića, bosanskog bana. Povelju je Stefan II izdao na početku svoje vladavine. Njome su se Jelisaveta i Stefan zakleli knezu Vukcu da on neće biti njihov sužanj i talac. Knez je bio veran bosanskim vladarima te su mu oni potvrdili teritorije kojima je vladao. Vukac je ostao veran Stefanu i onda kada su ga neki članovi Hrvatinića napustili i prišli ugarskom kralju Lajošu. Nakon dolaska Tvrtka Kotromanića na vlast 1353. godine, Vukac se spominje u dve isprave (iz 1353-1354) kneza Vladislava Kotromanića, njegove žene Jelene i sinova Tvrtka i Vuka. Vukac je ostao veran Tvrtku kada ga je napustio deo roda Hrvatinića. U spomenutoj ispravi Vukac se pojavljuje kao ručnik i pristav. Vukac je zaustavio prodor ugarskog kralja Lajoša koji je na leto 1363. godine napao Tvrtka i prodirao dolinom Vrbasa. Kod grada Sokola, sedišta župe Plive, njegova vojska je zaustavljena. Opsednuti grad je oslobođen. Tvrtko mu je za uzvrat darovao župu Plivu 11. avgusta 1366. godine, nakon što se vratio na bosanski presto. Moguće da su pod njegovom vlašću bili i posedi Vlatka Vukoslavića koji je izdao Tvrtka i koji se morao skloniti u Slavoniju. U povelji iz 1366. godine Vukac se naziva vojvodom. Nije moguće iz raspoloživih izvora utvrditi kada je dobio titulu. Verovatno ju je dobio nakon odbrane Sokola. Vukac se poslednji put pominje među prijateljima kralja Tvrtka u povelji od 10. aprila 1378. godine. Ovom poveljom Tvrtko je potvrdio Dubrovčanima povlastice svojih prethodnika, srpskih vladara. Tvrtko se godinu dana ranije krunisao za kralja Srba i Bosne te je smatrao da mu pripadaju sva prava nemanjićkih vladara prema Dubrovniku[1][2].
Porodica uredi
Vukac je bio oženjen plemkinjom iz porodice Lukarevića (prema Mavru Orbinu). Ime supruge kneza Vukca nije poznato. Imao je sedmoro dece[3]:
- Hrvoje Vukčić Hrvatinić (1350-1416), herceg splitski, veliki vojvoda bosanski i knez Donjih Kraja[4].
- Vuk Vukčić Hrvatinić (umro posle 27. novembra 1399), knez Grebena u župi Zemunik[5].
- Vojislav Vukčić Hrvatinić (umro posle avgusta 1402)[1].
- Dragiša Vukčić Hrvatinić (umro posle 1401), knez Glaža i Srede[1][6].
- Resa Vukčić Hrvatinić, udata za tepčiju Batala Šantića[7].
- Vučica Vukčić Hrvatinić[7]
- ćerka nepoznatog imena, udata za strica usorskih vojvoda Vukmira i Vukašina Zlatonosovića[7].
Reference uredi
- ^ a b v Hrvatski biografski leksikon
- ^ Mrgić 2002, str. 65–71
- ^ Mrgić 2002, str. 71.
- ^ Šišić 1902, str. 6–7
- ^ Mrgić 2002, str. 74.
- ^ Mrgić 2008, str. 75–77
- ^ a b v Mrgić 2002, str. 75.
Literatura uredi
- Mrgić, Jelena (2002). Donji Kraji: Krajina srednjovekovne Bosne. Beograd: Filozofski fakultet.
- Mrgić, Jelena (2008). Severna Bosna: 13-16. vek. Beograd: Istorijski institut.
- Hrvatski biografski leksikon, pdf
- Ferdo Šišić; Vojvoda Hrvoje Vukčić Hrvatinić i njegovo doba (1350—1416), Matica hrvatska, Zagreb (1902)