Dzeržinsk
Dzeržinsk (rus. Дзержинск) grad je u Rusiji u Nižegorodskoj oblasti. Nalazi se na obalama reke Oke, 400 km istočno od Moskve, i nekoliko kilometara zapadno od Nižnjeg Novgoroda. Prema popisu stanovništva iz 2010. u gradu je živelo 240.762 stanovnika. Prvu put se pominje 1606. godine, ali pod imenom Rasjapino. Sadašnje ime je dobio 1929. po Feliksu Dzeržinskom, boljševiku i osnivaču ČEKA-e, boljševičke tajne policije.
| Dzeržinsk rus. Дзержинск | |
|---|---|
 | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Rusija |
| Federalni okrug | Povolški |
| Oblast | Nižegorodska oblast |
| Osnovan | 1606. |
| Status grada | 1930. |
| Stara imena | Rastjapino |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2010. | 240.762 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 56° 14′ 00″ S; 43° 28′ 00″ I / 56.233333° S; 43.466667° I |
| Vremenska zona | UTC+4 |
| Aps. visina | 90 m |
| Površina | 421,53[1][2][3](gorodskogo okruga) km2 |
.svg)  Dzeržinsk Dzeržinsk na karti Rusije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 606000–606039 |
| Pozivni broj | 8313 |
| OKATO kod | 22421 |
| Veb-sajt | |
| www.adm.dzr.nnov.ru | |
.svg)
Stanovništvo uredi
Prema preliminarnim podacima sa popisa, u gradu je 2010. živelo 240.762 stanovnika, 20.572 (7,87%) manje nego 2002.
| 1939. | 1959. | 1970. | 1979. | 1989. | 2002. | 2010. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 103.407 | 164.337 | 221.291 | 257.119 | 285.071 | 261.334[4] | 240.742 |
Privreda uredi
Današnji Dzeržinsk je veliko središte ruske hemijske industrije. U prošlosti, grad je bio poznat po industrijskom hemijskom gigantu kao središte proizvodnje hemijskog oružja. Zbog svoje strateške važnosti, grad je sve donedavno bio zatvoren stranim posetiocima. Proizvodnja hemijskog oružja je započela 1941. godine. Posebno je bila usresređena na proizvodnju luizita, hemikalije koja svoje otrovne učinke duguje svom sastojku arsenovom trioksidu, i iperitu. Fabrika koja ih je proizvodila se zvala Kaprolactam fabrika organskog stakla, a pored oružja baziranih na arsenu, takođe je proizvodila cijanovodonik („prusku kiselinu“) i fozgen. Proizvodnja hemijskih oružja je u Dzeržinsku prestala 1945. godine. Neki materijali su premešteni u skladišta, dok su velike količine otpadnog materijala, koji je često posedovao visoke koncentracije arsena - bile zakopane na odlagalištima u fabričkom krugu. Potpuno uklanjanje pogona za proizvodnju iperita počelo je 1994. godine. Godine 1998. jedinica za proizvodnju luizita još nije potpuno demontirana.
Kaprolactam je pretvoren u proizvođača hemikalija, sone kiseline, etilen oksida, polimera, i plastičnih proizvoda i udružena je sa NORSI-jem (Nižnji Novgorod Orgsintes) Orgsteclo group. Zapadno ulaganje u udruženi projekat pogon su preduzeli nemački ulagači u vrednosti od više od 15 miliona dolara.
Grad je jedan od najzagađenijih u Rusiji.
Partnerski gradovi uredi
Reference uredi
- ^ BD PMO Nižegorodskoй oblasti. Gorod Dzeržinsk
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй registracii, kadastra i kartografii. Doklad O sostoяnii i ispolьzovanii zemelь Nižegorodskoй oblasti v 2010 godu[mrtva veza]. Priloženie 10. pp. 136
- ^ Generalьnый plan Dzeržinska
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (21. 5. 2004). „Čislennostь naseleniя Rossii, subъektov Rossiйskoй Federacii v sostave federalьnыh okrugov, raйonov, gorodskih poseleniй, selьskih naselёnnыh punktov – raйonnыh centrov i selьskih naselёnnыh punktov s naseleniem 3 tыsяči i bolee čelovek”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2002 goda (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
