Drugi gornji sekutić
| Stalni zubi čovjeka | |
| Drugi gornji sekutić | |
| |
| Drugi gornji sekutić | |
| Zubi gornje vilice | |
|---|---|
| Zubi donje vilice | |
Drugi gornji (lateralni, distalni) sekutić – dens incisivus secundus superior - je drugi zub od medijalne linije u oba kvadranta gornjeg dentalnog luka. Postoje dva gornja lateralna sekutića koja se obeležavaju na sledeći način:
- stalni gornji desni drugi sekutić – 12;
- stalni gornji levi drugi sekutić – 22.
Svojom mezijalnom površinom on kontaktira sa centralnim sekutićem, a distalno sa očnjakom. Drugi gornji sekutić je umanjeni oblik prvog i dopunjuje ga u funkciji (mastikacija, fonetika i estetika). Pokazuje pravilan znak ugla i luka i pravilan nagib korena, a okludira sa donjim lateralnim sekutićem i donjim očnjakom.
Kruna uredi
Kruna zuba je po obliku slična gornjem centralnom sekutiću, ali je nešto zaobljenija i pokazuje česte varijacije, pa može da se javi u više različita oblika: oblik sličan perli (biseru), oblik sličan očnjaku, a najčešće je ipak slična kruni prvog sekutića. Na kruni se opisuje pet površina (aspekata): labijalna, palatinalna, dve proksimalne i incizalna.
Labijani aspekt uredi
Labijalna površina (lat. facies labialis) je oblika visokog trapeza ili pravougaonika, sa bazom u predelu sečivne ivice. U celosti podseća na analognu površinu gornjeg centralnog sekutića, ali je nešto manja i zaobljenija. Maksimum konveksiteta se nalazi u vratnoj trećini i više je izražen mezijalno (pravilan znak luka). Na labijalnoj površini se uočavaju i dva plitka udubljenja (meziolabijalna i distolabijalna razvojna depresija), koja polaze od sečivne ivice i završavaju se u srednjoj trećini. U vratnoj trećini mogu da se vide tzv. gleđni nabori (preklopne linije), paralelni sa cervikalnom linijom.
Mezijalni profil je konveksan i visina konture se nalazi na spoju incizalne i srednje trećine, a distalni profil je sličan, s tim što se visina konture nalazi u srednjoj trećini. Sečivna ivica je ravna, ali se kod novoizniklih zuba mogu naći dva kumulusa, koja nestaju kada on uspostavi aktivnu okluziju. Cervikalna linija je konveksna u smeru korena.
Palatinalni aspekt uredi
Palatinalna površina (lat. facies palatinalis) je nešto uža od labijalne i ima oblik trougla. U incizalnoj i srednjoj trećini ona je konkavna i ovde se nalazi lingvalna jama (lat. fossa lingualis s. dentalis), koju ograničavaju mezijalni i distalni marginalni grebenovi. U cervikalnoj trećini palatinalna površina je konveksna i gradi cingulum, koji je izraženiji u odnosu na centralni sekutić. Između ovih struktura nalazi se horizontalna lingvogingivalna brazda sa slepim otvorom (lat. foramen caecum) iz koga izvire i fissura liguocervicalis i pruža se vertikalno ka distalnom delu vrata zuba. Najveći konveksitet palatinalne površine se nalazi u predelu cinguluma.
Proksimalni aspekt uredi
Mezijalna i distalna proksimalna površina (lat. facies mesialis et facies distalis, s. facies proximalis) su oblika trougla sa bazom u predelu vrata zuba. Mezijalna strana je duža, šira i ravnija od distalne i ima veću kontaktnu oblast, koja se nalazi u incizalnoj trećini (dok je kod distalne ona lokalizovana nešto cervikalnije).
Labijalni profil je konveksan, a palatinalni konkavan u srednjoj i incizalnoj, a konveksan u cervikalnoj trećini. Sečivna ivica je oštra ili blago zaobljena i nagnuta oralno.
Incizalni aspekt uredi
Sa incizalnog aspekta zub je trapezoidnog oblika, slično očnjaku, sa bazom koju čini labijalna površina i vrhom u predelu cinguluma.
Vrat uredi
Vrat zuba (lat. collum dentis) se nastavlja na krunu i pokazuje cervikalnu liniju sa konveksitetom u apikalnom (kod lingvalne i palatinalne površine) i incizalnom smeru (kod proksimalnih površina).
Koren uredi
Gornji lateralni sekutić ima jedan koren, kupastog oblika. Često pokazuje uzdužnu brazdu na distalnoj površini i na poprečnom preseku je ovoidnog oblika. U poređenju sa centralnim sekutićem, nešto je duži u odnosu na visinu krune i ima oštriji vrh, ali u principu liče jedan na drugi.
Dimenzije uredi
| Drugi gornji sekutić | ||||
| Mezio-distalna širina | Vestibulo-oralna širina | Visina krune | Dužina korena | Ukupna dužina zuba |
|---|---|---|---|---|
| 6,5 mm | 6,0 mm | 9,0 mm | 13,0 mm | 22,0 mm |
Razvoj zuba uredi
| Početak kalcifikacije | Kompletno formirana kruna | Nicanje (erupcija) | Završen rast korena |
|---|---|---|---|
| 1 godina | 4 - 5 godina | 8 - 9 godina | 11 godina |
Varijacije uredi
Kod ovog zuba se sreće najveći broj varijacija i anomalija u čitavom zubiku, sa izuzetkom umnjaka. Često se sreće i kao prekobrojni zub u vilici. Od mnogobrojnih varijacija većina se odnosi na:
- oblik labijalne konture,
- oblik cinguluma,
- oblik proksimalnih površina i
- zakrivljenost korena.
Vidi još uredi
Reference uredi
- Željko Martinović: Osnovi dentalne morfologije, II izdanje („Službeni glasnik“ Beograd, 2000.) ISBN 978-86-7549-175-0;
- Olga Janković, Verica Vunjak: Morfologija zuba, VII издање („Завод за уџбенике и наставна средства“ Београд, 2001.) ISBN 978-86-17-08912-0;
- Darinka Stanišić-Sinobad : Osnovi gnatologije, I издање („БМГ“ Београд, 2001.) ISBN 978-86-7330-139-6, COBISS-ID 94080780;