Dubočica (oblast)
Područje Dubočice (Glubočice) naseljavalo je ilirsko pleme, Dardani, o čemu je pisao još Herodot u V veku p. n. e. U II veku n. e, osvojivši ove krajeve, Rimljani su naišli na naselje na levoj obali Veternice i na brdu Hisar podigli utvrđenje.[1]
Etimologija
urediToponim Dubočica u svom korenu sadrži staroslovensku reč dub, što znači „drvo“ ili preciznije „hrast“.[2]. Pojam dub takođe znači i „rupa“ ili „jama“.[3] Kao sinonim reči dub u staroslovenskom jeziku javlja se reč glb, pa otuda u izvorima nailazimo na dva naziva srednjovekovne župe, Dubočica i Glbočica (Glubočica). Pitanje određivanja geografskog položaja župe Dubočice dugo je bilo predmet proučavanja u domaćoj istoriografiji.[4] Srednjovekovna župa Dubočica obuhvatala je dolinu reka Veternice i Jablanice, levih pritoka Južne Morave, a verovatno i današnje Leskovačko polje.[5]
Istorija
urediPrvi put se pod nazivom Glubočica (područje sliva reke Jablanice)[6] – Dubočica, sreće u periodu vladavine Stefana Nemanje. Stefan Nemanja je ovo područje dobio od vizantijskog cara Manojla Komnina, 1163.[7] Na tromeđi, između Vizantije, Bugarskog carstva i Raške, ovo područje je bilo naseljeno Srbima. I pored poraza srpske vojske, od Vizantije u bici na Moravi 1190, ovo područje je sve do 1454. godine bilo u sastavu Srbije. Nakon poraza vojvode Nikole Skobaljića 1454. godine od strane Turaka, pa sve do 1877, ovo područje je pod vlašću Osmanlija.[8]
Tokom Prvog svetskog rata u ovom području su vođene borbe u bici na Moravi 1915.
U putopisima, arheologa Feliksa Kanica, postoje podaci o gradu Dibočici koji se se nalazio na ušću reke Lapaštice u reku Medveđu (Jablanicu).[9]
Danas je Dubočica sinonim za Leskovac i okolinu, centralni deo Jablaničkog okruga. Mnogobrojni su primeri upotrebe ovog naziva u imenu ulica, opština, sportskih klubova.
Narodno predanje
urediPostoji predanje da je ova teritorija dobila ime po močvarnom terenu između Leskovca i sela Strojkovca koji je bio karakterističan po dubokom blatu ili glibu pa otuda i ime Glibočica, a kasnije, zbog prideva dubok ustalilo se ime Dubočica.
Reference
uredi- ^ „Grad Leskovac, zvanicna prezentacija grada - Istorija[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 03. 12. 2013. g. Pristupljeno 01. 12. 2013. Sukob URL—vikiveza (pomoć)
- ^ P. Skok, Etimologijski riječnik hrvatskog ili srpskog jezika I, Zagreb 1971, 449.
- ^ Rečnik srpskohrvatskog književnog i narodnog jezika SANU IV, Beograd 1966.
- ^ S. Novaković, Zemljište radnje Nemanjine, istorijsko-geografska studija, Godišnjica Nikole Čupića 1 (1877), 186, smatrao je da je Dubočica obuhvatala ceo leskovački okrug koji se na severu graničio sa Toplicom na jugu sa Vranjem, a na jugozapadu sa Kosovom ili Sitnicom. D. Trajković, Nemanjina Dubočica, 38-39, prihvata granice koje je predložio S. Novaković, s tim što smatra da je granica na severozapadu išla još dalje do planina Radan i Pasjača. S. Dimitrijević, u odrednici Dubočica u: Enciklopedija Jugoslavije III, Zagreb 1958, 122, Dubočicu određuje kao kraj koji obuhvata Leskovačku kotlinu i Pustu Reku. P. Srećković, Nemanjina Dubočica, Glasnik SUD 70 (1889), 202-212, smatrao je da Dubočica obuhvata oblast oko današnjeg Kumanova.
- ^ M. Blagojević, Pregled istorijske geografije srednjovekovne Srbije, Zbornik za istoriju Matice srpske 20 (1983), 71. 16 od najstarijih vremena zonu veoma pogodnu za naseljavanje koju su odlikovali plodna zemlja, duboke bare i jezerca u aluvijalnoj ravni kao i obilje ribe i divljači.
- ^ [Projekat Rastko] Sveti Sava: Sabrani spisi - Zitije svetog Simeona Nemanje
- ^ Dušan-T-Bataković-Nova-istorija-srpskog-naroda
- ^ „Welcome to Leskovac”. Arhivirano iz originala 03. 12. 2013. g. Pristupljeno 01. 12. 2013. Tekst „ Zadnje Vesti ” ignorisan (pomoć)
- ^ SRBIJA-ZEMLjA-I-STANOVNIŠTVO-Feliks Kanic, glava 11. strana 338
Literatura
uredi- Blagojević, Miloš (1989). Srbija u doba Nemanjića: Od kneževine do carstva 1168-1371. Beograd: Vajat.
- SRBIJA-ZEMLjA-I-STANOVNIŠTVO-Feliks Kanic
- Bataković, Dušan T., ur. (2000). Nova istorija srpskog naroda (1. izd.). Beograd: Naš dom.
- http://www.rastko.rs/knjizevnost/liturgicka/svsava-sabrana/svsava-sabrana_06.html
- Brkić, Nikola (2013). Naselja i stanovništvo Toplice i Dubočice od XIV do XVI veka. Niš: Filozofski fakultet Univerziteta u Nišu.