Dujo Marković
Dujo Marković (lat. Dominicus Markovics; ? - kod Slankamena, 19. avgust 1691) bio je bunjevački prvak i kapetan srpske graničarske milicije na prostoru od Baje i Sombora do Sente i Titela.
Dujo Marković | |
|---|---|
| Mesto rođenja | Sombor |
| Datum smrti | 19. avgust 1691 |
| Mesto smrti | Slankamen, Habzburška monarhija |
Zajedno sa Đurom Vidakovićem nalazio se na čelu oko 5.000 Srba katolika (Rasciani catholici, catholischen Rätzen) odnosno Bunjevaca koji su za vreme Bečkog rata prebegli iz Bosne (aus der Turkhey herübergegangene Ratzen). Prilikom prodora nemačke carske vojske u Bačku leta 1687. sreli su ih vojvoda Lotaringije (Lorene) Karlo V i bavarski izborni knez Maksimilijan II Emanuel.[1] Marković i Vidaković su se po preporuci kneza Emanuela od jula 1687 uputili u Beč da tamo iznesu svoje zahteve u vezi sa teritorijom koju bi Bunjevci naselili.[a] U međuvremenu Bunjevci su se naselili u Kaloči, Baji, Subotici, Senti i okolnim mestima. U jesen 1687. general Anton Karafa kome je Dvorsko ratno veće poverilo slučaj Bunjevaca imenovao je Markovića za kapetana somborske milicije.[3]
Poginuo je u bici kod Slankamena.[4]
Prema izjavi svog unuka Marka (Matije) Markovića, majora i uglednog Bunjevca Somborca, Dujo je „pošto je prvi odbacio šizmu i prihvatio rimokatoličku veru, svojim primerom mnoge [Bunjevce] privukao njoj“.[b] Srpski istoričar Slavko Gavrilović smatra ovu izjavu dokazom „da su Bunjevci srpskog porekla, odnosno deo srpskog naroda“.[5]
Napomene uredi
- ^ U ekspedicionalnom protokolu je septembra 1687. zabeleženo sledeće: „Raški izaslanici Marković i Juro Vidaković traže neke devastirane kastele i teritoriju za pet hiljada Raca, koji su ovde prešli iz Turske, da bi se mogli smestiti i prehraniti. Obećali su da će pod komandom nemačkog generala ili oficira u bilo koje vreme ratovati protiv iskonskog neprijatelja“.[2]
- ^ Dominicus Markovics primus Catholicam Romanam fidem, schismate ejurato, amplexus, multos quoque suo exemplo ad eandem attraxit.
Reference uredi
- ^ Ivić 1929, str. 267; Gavrilović 1992, str. 7.
- ^ Ivanić 1899, str. 69; Ivić 1929, str. 484; Perunčić 1958, str. 21.
- ^ Ivić 1929, str. 268.
- ^ Iskruljev 1936, str. 584.
- ^ Gavrilović 1992, str. 9.
Literatura uredi
- Antunović, Ivan (1882). Razprava o podunavskih i potisanskih Bunjevcih i Šokcih u pogledu narodnom, vjerskom, umnom, gradjanskom i gospodarskom (PDF). Beč.
- Ivanić, Ivan (1899). Bunjevci i Šokci u Bačkoj, Baranji i Lici (istorija, etnografija, kultura, društvo, brojno i privredno stanje, etničke osobine) (PDF). Beograd.
- Ivić, Aleksa (1929). Istorija Srba u Vojvodini. Novi Sad: Matica Srpska.
- Gavrilović, Slavko (1992). „Zbornik Matice srpske za istoriju”. Sombor — graničarski šanac (1687–1745). 46.
- Iskruljev, Toša (1936). Raspeće srpskog naroda u Sremu 1914 godine i Madžari. Sa madžarske granice, Bajski trokut, Sent Andrija. Novi Sad.
- Peruničić, Branko (1958). Postanak i razvitak baština na području Subotice od 1686. godine. Beograd.