Episkopija prespansko-pelagonijska
Episkopija prespansko-pelagonijska je eparhija Pravoslavne ohridske arhiepiskopije pod jurisdikcijom Srpske pravoslavne crkve. Arhijerej-administrator je episkop Marko (Kimev), a sjedište episkopije se nalazi u Bitolju.[1]
| Episkopija prespansko-pelagonijska Pravoslavna ohridska arhiepiskopija | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Sjedište | Bitolj |
| Država | Severna Makedonija |
| Osnovana | 2002-2005 |
| Ukinuta | 2022-2023 |
| Arhijerej | |
| Arhijerej | Marko (Kimev) |
| Čin arhijereja | episkop |
| Titula arhijereja | episkop bregalnički i mjestobljustitelj bitoljski |
-sr.svg) | |
Istorija uredi
Sve do 2002. godine, ovo područje se u okviru eparhijskog ustrojstva SPC smatralo delom upražnjene Prespansko-bitoljske eparhije, čijim je administratorima još od izbijanja crkvenog raskola (1967) bilo zabranjivano (od strane držvnih vlasti tadašnje SR Makedonije, odnosno BJRM) da obavljaju svoju službu na tom prostoru, na kome je tadašnja raskolnička Makedonska pravoslavna crkva u međuvremenu osnovala svoju Prespansko-pelagonijsku episkopiju.
Nakon sklapanja Niškog sporazuma, SPC je tokom 2002. godine donela niz odluka koje su se odnosile na preuređenje jerarhijskih odnosa u cilju organizovanja autonomne Ohridske arhiepiskopije, u čijem sastavu bi se nalazila i novostvorena kanonska Prespansko-pelagonijska episkopija. Odlukom Svetog arhijerejskog sabora SPC od 23. septembra 2002. godine, tadašnji veleško-povardarski vladika Jovan (Vraniškoski) postavljen je za patrijaršijkog egzarha nad svim eparhijama SPC na području tadašnje BJRM, uključujući i Prespansko-pelagonijsku episkopiju.[2]
Sveti arhijerejski sinod SPC je 2003. godine doneo odluku da se za administratora ove episkopije, sa sedištem u Bitolju, postavi novoposvećeni titularni episkop dremvički Marko (Kimev).[3]
Srvaranje kanonske Prespansko-pelagonijske episkopije potvrđeno je 24. maja 2005. godine kada je Sveti arhijerejski sabor SPC doneo Tomos o crkvenoj autonomiji Pravoslavne ohridske arhiepiskopije, u kome je u sklopu autonomne POA bila naznačena i ova episkopija.
U periodu od 2002. do 2022. godine, Episkopija prespansko-pelagonijska bila je jedina kanonska naslednica drevne pravoslavne eparhije sa središtem u Bitolju, koja se do 1920. godine nazivala Pelagonijskom eparhijom, a nakon toga Bitoljskom (1920—1931), Ohridsko-bitoljskom (1931—1959) i Prespansko-bitoljskom eparhijom (1959—1967).
Pitanje o opstanku ove episkopije i cele POA pokrenuto je u proleće 2022. godine, nakon izmirenja između SPC i MPC. Usled kompleksnosti tog pitanja, koje nije moglo biti rešeno odmah, arhijereji POA nisu prisustvovali objavljivanju patrijarhovog tomosa o autokefalnosti MPC, koji je bio uručen 5. juna u Beogradu.[4] Rešavanje tih pitanja je iznova pokrenuto u proleće 2023. godine, kada je postignut konačni sporazum o integraciji POA sa MPC, što je podrazumevalo i faktički prestanak postojanja POA i svih njenih episkopija.
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ Pravoslavna ohridska arhiepiskopija: Episkopija prespansko-pelagonijska, Pristupljeno 13. 5. 2019.
- ^ POA: Odluka od Soborot na Srpskata Pravoslavna Crkva za postavuvanje na Mitropolitot Jovan za Egzarh na Patrijarhot srpski za site eparhii na Pravoslavnata Ohridska Arhiepiskopija
- ^ POA: Biografija na episkopot bregalnički i mestobljustitel bitolski G. Marko (Kimev)
- ^ „SPC (2022): Patrijarh srpski Porfirije uručio arhiepiskopu Stefanu Tomos kojim se potvrđuje autokefalnost Makedonske pravoslavne crkve - Ohridske Arhiepiskopije”. Arhivirano iz originala 05. 06. 2022. g. Pristupljeno 21. 06. 2022.
Spoljašnje veze uredi