Živko Stojsavljević
Živko Stojsavljević (Benkovac, 1. oktobar 1900 — Beograd, 19. januar 1978) bio je srpski slikar.
| Živko Stojsavljević | |
|---|---|
 Živko Stojsavljević u svom ateljeu | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1. oktobar 1900. |
| Mesto rođenja | Benkovac, Austrougarska |
| Datum smrti | 19. januar 1978. (77 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SFRJ |
Biografija uredi
Prve pouke o slikarstvu dobija dok je pohađao gimnaziju u Zadru. Školovanje je nastavio u Italiji. Studirao je u Firenci i Rimu, gde je između 1918. i 1924. završio dve prestižne umetničke škole: Kraljevski institut lepih umetnosti u Firenci i Viši kraljevski institut lepih umetnosti u Rimu.
Po povratku u domovinu jedno vreme živi u Kninu; potom radi kao profesor lepih veština u nekoliko gradova na jadranskom primorju i u Srbiji. U Beogradu živi od 1931. godine. Sa kraćim prekidima radio je kao profesor crtanja u različitim beogradskim srednjim i osnovnim školama. Još kao student počeo je da se bavi dekorativnim zidnim slikarstvom, oslikavajući uz svoga profesora Đulija Barđelinija (Giulio Bargellini) enterijere javnih zgrada u Rimu. Ukrašavanjem enterijera i zidnim slikarstvom u crkvama nastavio je da se bavi kroz čitav stvaralački period. Ipak, najznačajnije domete u slikarstvu Živko Stojsavljević je postigao slikajući prizore iz narodnog života, i iz života ribara; morske pejzaže i predele iz okoline Beograda i drugih mesta gde je ukrašavao crkve; te mrtve prirode, portrete i slike dalekih gradova. Većinu predela naslikao je u neposrednom dodiru sa prirodom, pod vedrim nebom. Autentičan izraz ostvario je u delima koja prikazuju pogled iz njegovog ateljea, kao svojevrsnu kombinaciju mrtve prirode i pejzaža. Tokom dugog stvaralačkog perioda koji obuhvata više od pet decenija, naslikao je više stotina slika i akvarela.
Redovno je izlagao na mnogim zajedničkim izložbama: beogradskim jesenjim i prolećnim salonima, izložbama ULUS-a i drugim, a od 1952. nastupa u okviru Umetničkog udruženja „Lada“. Imao je osamnaest samostalnih izložbi: prva je održana 1920. u Firenci a poslednja 1974. godine u Zemunu.
Stvaralaštvo Živka Stojsavljevića prošlo je kroz nekoliko razvojnih faza:
- Tokom najranije, „dalmatinske“, do sredine treće decenije zapaža se snažan uticaj secesije, kao i prisustvo folklornih i istorijskih tema obojenih nacionalno-romantičarskim duhom. Krajem treće decenije secesijska dekorativnost ustupa mesto uticaju konstruktivističkog slikarstva.
- „Beogradska“ faza započinje preseljenjem u Beograd 1931. i traje do Drugog svetskog rata. U tom periodu Stojsavljević u potpunosti sazreva kao umetnik, slikajući prevashodno primorske teme, a istovremeno se stilski približavajući slikarstvu beogradskog intimističkog kruga i poetskog realizma.
- Posle rata, poput ostalih umetnika, prihvata diktat ideologije i teme obnove zemlje i stvaranja novog društva, ali promene na tematskom planu ne prati suštinska promena njegovog slikarskog izraza. Privrženo sopstvenom kreativnom prosedeu, slikarstvo Živka Stojsavljevića kreće se u pravcu tematske i kolorističke obnove, kroz „zelenoplavi“ period koji započinje sredinom pete decenije i traje skoro dvadeset godina.
- Kolorit hladnih tonova kojim dominiraju karakteristične zelenkaste nijanse, čvrsta forma i tonska modelacija osnovne faze, koja poetički predstavlja nastavak slikarevih kretaivnih interesovanja u predratnom periodu, prerastao u pravu obnovu tokom poslednje, „kolorističke“ faze kojom je Stojsavljević krunisao svoje stvaralaštvo. Spontani i naglašeni potez, izražena faktura i paleta jarkih, toplih boja, kao i stalno vraćanje starim temama obeležili su završnicu slikarevog rada.
U Spomen-zbirci Pavla Beljanskog u Novom Sadu je u junu 2006. godine prikazana monografska izložba Živka Stojsavljevića, sa katalogom nastalim na osnovu diplomskog rada slikarevog unuka Konstantina Novakovića, odbranjenog na Odeljenju za istoriju umenosti beogradskog Filozofskog fakulteta.
Od 2008. godine ulica Nova 19. u Busijama, prigradskom naselju Beograda, nosi ime po Živku Stojsavljeviću ("Službeni list“ 02/2008).
Literatura uredi
- Živko Stojsavljević: život i delo, Konstantin Novaković, Spomen-zbirka Pavla Beljanskog, Novi Sad, 2006.
