Zgrada Narodnog pozorišta u Beogradu
Zgrada Narodnog pozorišta u Beogradu, sagrađena je 1869. godine, na incijativu kneza Mihaila Obrenovića za potrebe tek osnovanog nacionalnog pozorišta koje je predstave izvodilo u neuslovnim prostorima po Beogradu. Zgrada predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja.[1]
| Zgrada Narodnog pozorišta u Beogradu | |
|---|---|
 Zgrada Narodnog pozorišta u Beogradu | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Beograd |
| Opština | Stari grad |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1869. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
| beogradskonasledje | |
Istorijat
urediPosle više pokušaja od 1842. godine, za formiranjem profesionalnog ansambla koje bi izvodilo pozorišne predstave, tek 1868. godine dolazi do osnivanja Narodnog pozorišta u Beogradu. Prva predstava, „Đurađ Branković“ Karolja Obernjaka, održana je (po novom kalendaru) 22. novembra 1868. u gostionici „Kod engleske kraljice“, koja je sledećih godinu dana bila privremeni dom pozorišta.
Po osnivanju Narodnog pozorišta, Knez i Državni savet određuju lokaciju za pozorišnu zgradu, bivši turski plac kod Stambol-kapije.
Arhiktetura
urediZgrada pozorišta sagrađena po projektu Aleksandra Bugarskog, sa svim karakteristikama pozorišne arhitekture svoga doba, ali već 1870. godine, zgrada doživljava prvu od mnogih prepravki. Zabeležene su adatapcije 1885. i 1903. ali prva značajnija prepravka po projektu Josifa Bukavca, započeta je 1911. godine, koja je zbog ratova trajala do 1922. godine. Spoljni i unutrašnji izgled i klasicistička stilska obeležja izmenjeni su u rešenje kojim dominiraju masivni bočni piloni koji flankiraju ulaz i plastična dekoracija zakasnelih secesijskih reminiscencija. Dograđene su i nove prostorije u istočnom delu, povećan gabarit, vršene izmene u enterijeru, urađene plafonske kompozicije S. F. Kolesnikova.
Spomen-ploče osnivačima, ispisane starim pravopisom, postavljene su u decembru 1934.[2] Rad pozorišta je krajem 1930-tih bio zakomplikovan "magacinskim pitanjem", zbog koga često nije bilo dekora za predstave.[3] Pozorišni magacin je rušen marta 1941, radi proširenja pozorišne zgrade.[4]
Posle bombardovanja Beograda 1941. godine kada je zgrada je doživela razaranje i ponovne opravke i rekonstrukcije još za vreme rata, pa i posleratnom periodu do 1986. godine, kada je za tri godine vraćen izgled enterijera iz 1922. godine, sa znatnim izmenama na eksterijeru i enterijeru. Tada je dograđen deo zgrade prema ulici Braće Jugovića, oblikovan po savremenim arhitektonskim shvatanjima, uz korišćenje novih tehnologija. Čišćenje fasade izvedeno je 1997. godine.
Vidi još
urediReference
urediSpoljašnje veze
uredisestrinskim projektima:
