Ivanjkovsko jezero
Ivanjkovsko jezero (rus. Иваньковское водохранилище) ili lokalno poznato i kao Moskovsko more (rus. Московское море) veliko je veštačko jezero nastalo pregrađivanjem korita reke Volge, u gornjem delu njenog toka. Jezero s nalazi na severozapadu evropskog dela Ruske Federacije, odnosno na jugoistoku Tverske i severozapadu Moskovske oblasti.
| Ivanjkovsko jezero | |
|---|---|
 Pogled na jezero sa železnice Moskva–Sankt Peterburg | |
| Lokacija | Tverska oblast Moskovska oblast |
| Koordinate | 56° 47′ 52″ S; 36° 53′ 46″ I / 56.797778° S; 36.896111° I |
| Tip | veštačko jezero |
| Pritoke | Volga, Soz, Šoša, Orša |
| Otoke | Volga, Moskovski kanal |
| Zemlje basena |  Rusija |
| Maks. dužina | 120 km |
| Maks. širina | od 2 do 5 km |
| Površina | 327 km2 |
| Pros. dubina | 4 m |
| Maks. dubina | 19 m |
| Zapremina | 1,12 km3 |
| Nad. visina | 124 m |
| Naselja | Konakovo, Dubna |
| DRV | 08010100721410000000058 |
.jpg)  Ivanjkovsko jezero | |
| Vodena površina na Vikimedijinoj ostavi | |
Njegove vode koriste se za rad Ivanjkovske hidroelektrane i Konakovske termoelektrane, te za snabdevanje grada Moskve pitkom vodom. Moskovskim kanalom jezero je povezano sa tokom reke Moskve.
Opšte karakteristike uredi
Ivanjkovska brana na Volgi građena je paralelno sa Moskovskim kanalom čiji severni ulaz se danas nalazi na krajnjem istoku Ivanjkovskog jezera. Plan je bio da se gradnjom Moskovskog kanala i njegovim povezivanjem sa rekom Volgom obezbedi stabilno snabdevanje grada Moskve pitkom vodom. Radovi na oba objekta započeli su početkom januara 1934. godine, a sama brana završena je krajem 1936. godine. Krajem marta 1937. započelo je punjenje jezera, a mesec dana kasnije za saobraćaj je otvoren i Moskovski kanal. Brana kojom je pregrađeno korito Volge nalazi se kod grada Dubne, na oko 130 kilometara severno od Moskve, dugačka je čak 9 kilometara i visoka 14 metara.
Gradnjom ovog jezera potopljeno je ukupno 32.000 hektara zemljišta duž obe obale Volge, zbog čega je raseljeno ukupno 106 naselja od kojih je najveća bila varošica Korčeva.
Jezerska akvatorija obuhvata površinu od oko 327 km², dok slivno područje koje se odvodnjava direktno ka jezeru čini teritorija površine preko 41.000 km². Ka jezeru se direktno odvodnjava ceo centralni deo Tverske i severozapadni deo Moskovske oblasti, te severoistok Smolenske i jugozapad Novgorodske oblasti.
Ukupna dužina jezera je oko 120 kilometara, dok se širina kreće od 2 do 5 kilometara. Prosečna zapremina je 1,12 km³ vode, a površina jezera leži na nadmorskoj visini od 124 metra.
Jezero je uglavnom pod ledom od sredine novembra do sredine aprila, a najviši vodostaj ima u proleće kada se tope sneg i led. Kolebanja vode u jezeru mogu da dostignu i do 7 metara.
Jezero obuhvata i donje tokove reka Šoša sa Lamom, Soza i Orše. Podeljeno je na tri mikroceline, na Ivankovski deo na severoistoku (141 km²), Volški na severozapadu (74 km²) i Šošanski zaliv na zapadu (112 km²).
Od većih naselja na obalama Ivanjkovskog jezera leže gradovi Dubna i Konakovo, te varošice Novozavidovski, Kozlovo i Radčenko.
Privredne karakteristike uredi
Voda iz Ivanjkovskog jezera se preko Moskovskog kanala doprema do grada Moskve gde se koristi za vodosnabdevanje grada, ali i za održavanje nivoa vode u reci Moskvi.
Na samom izlasku iz jezera nalazi se velika Ivanjkovska hidroelektrana u kojoj se godišnje proizvede oko 89 miliona kilovat časova električne energije. Voda iz jezera se takođe koristi i za hlađenje pogona Konakovske termoelektrane (kao pogonsko gorivo koristi zemni gas).
Preko jezera prolaze teretni brodovi iz Moskve ka Tveru, dok se brodski putnički saobraćaj obavlja od Konakova do ušća Soza.
Na jezeru se nalazi oko 300 ostrva koja su svoja imena dobila obično po selima koja su tu nekada postojala, a na mnogim od njih se nalaze turističko-rekreativni objekti.
Jedan deo jezerske obale je pod ingerencijom uprave nacionalnog parka Zavidovo.
