Kolonija Ostrvo Vankuver
Kolonija ostrva Vankuver (engl. Colony of Vancouver Island), zvanično je poznato kao ostrvo Vankuver i njegovi zavisni delovi, bilo je krunska kolonija Britanske Severne Amerike od 1849. do 1866. godine, nakon čega je ujedinjena sa kopnenim delom, da bi formiralo koloniju Britanske Kolumbije. Ujedinjena kolonija se kasnije pridružila Kanadskoj konfederaciji, čime je postala deo Kanade 1871. godine. Kolonija je obuhvatala ostrvo Vankuver i zalivska ostrva sve do Džordžijskog moreuza.
| Kolonija ostrva Vankuver 1849–1866 Colony of Vancouver Island British North America | |||
|---|---|---|---|
| Himna Bože, čuvaj kraljicu! | |||
 1849–1866 | |||
| Geografija | |||
| Kontinent | Severna Amerika | ||
| Zemlja | Britanska kolonija | ||
| Glavni grad | Viktorija | ||
| Društvo | |||
| Službeni jezik | Engleski | ||
| Religija | Hrišćanstvo | ||
| Politika | |||
| Oblik države | Monarhija | ||
| — 1849-1866 | Viktorija | ||
| Istorija | |||
| — Osnivanje | 13. januar 1849. | ||
| — Ukidanje | novembar 1866 | ||
| Geografske i druge karakteristike | |||
| Valuta | Dolar Britanske Kolumbije | ||
| — kod valute | $
| ||
| — stoti deo valute | Цент
| ||
| Zemlje prethodnice i naslednice | |||
| Prethodnice: | Naslednice: | ||
.svg){kind=small}
| |||
Naselje ostrva uredi
Kapetan Džejms Kuk je bio prvi Evropljanin koji je kročio na ostrvo u Nutka Saundu 1778. godine, tokom svog trećeg putovanja. Proveo je mesec dana u toj oblasti, polažući pravo na teritoriju u ime Velike Britanije. Trgovac krznom Džon Mirs je na ove prostore stigao 1786. godine i osnovao trgovačko mesto u blizini rodnog sela Jukot (Frendli Kov), na ulazu u zaliv Nutka 1788. godine.[1] Trgovina krznom je počela da se širi što je na kraju dovelo do trajnog naseljavanja ostrva.[2]
Spor o suverenitetu uredi
Španija je takođe istraživala ovu oblast. Esteban Hose Martinez je 1789. izgradio tvrđavu u Frendli Kovu na ostrvu Vankuver i zaplenio neke britanske brodove, tražeći suverenitet. Tvrđavu je 1790. godine ponovo uspostavio Fransisko de Eliza i oko nje je izgrađena mala zajednica. Vlasništvo nad ostrvom ostalo je u sporu između Španije i Britanije.
Kapetan Džordž Vankuver je 1792. godine se sastao sa španskim komandantom Huanom Fransiskom de la Bodega i Kvadra, ali njihovi dugi pregovori nisu doneli ni rešenje ni odluku o konkurentskim zahtevima za vlasništvo. Dve zemlje su umalo počele rat oko tog pitanja, sukob je postao poznat kao „Nutka kriza”. Sukob je izbegnut kada su se obojica složili da priznaju prava drugih na ovu oblast u prvoj Nutka konvenciji 1790. godine, što je bio prvi korak ka miru.[3] Konačno, dve zemlje su potpisale drugu Nutka konvenciju 1793. godine i treću konvenciju 1794. godine. Prema tom konačnom sporazumu, Španci su napustili svoje utvrđenje u Nutki i napustili to područje, dajući britanski suverenitet nad ostrvom Vankuver i susednim ostrvima (uključujući Zalivska ostrva).[4]
Rana britanska naselja uredi
Tek 1843. godine Britanija je (pod okriljem kompanije iz Hadsonovog zaliva) osnovala naselje na ostrvu Vankuver. U martu te godine, Džejms Daglas iz kompanije Hadsonovog zaliva i misionari su stigli i izabrali područje za naseljavanje. Izgradnja utvrđenja je počela u junu te godine.[2] Ovo naselje je bilo mesto za trgovinu krznom prvobitno nazvano Fort Albert (kasnije Fort Viktorija). Tvrđava se nalazila u naselju „Songhis Kamosak” (Kamosun), 200 metara severozapadno od današnjeg hotela Empress u Viktorijinoj unutrašnjoj luci u Vankuveru.
Britanci i SAD su potpisali Oregonski sporazum 1846. godine i sa time rešili pitanje granica teritorije SAD u Oregonu.[5] Ugovorom je 49. paralelna geografska širina severno postala zvanična granica između dve zemlje. Međutim, kako bi se osiguralo da Britanija zadrži čitavo ostrvo Vankuver i južna ostrva u Zalivskom zalivu, dogovoreno je da se granica okreće prema jugu oko te oblasti.[6]
Kolonija uredi
Godine 1849. osnovana je kolonija ostrva Vankuver. Kolonija je data u zakup kompaniji Hadson Bej (HBK) na deset godina, uz godišnju naknadu od sedam šilinga. Tako je 1849. godine HBK premestio svoje zapadno sedište iz Fort Vankuvera na reci Kolumbija (današnji Vankuver, Vašington) u Fort Viktoriju. Glavni predstavnik kompanije, Džejms Daglas, je takođe premešten iz Fort Vankuvera u Fort Viktoriju kako bi nadgledao operacije kompanije zapadno od Stenovitih planina.[2]
Britanska kolonijalna kancelarija proglasila je teritoriju krunskom kolonijom 13. januara 1849. Daglas je tada bio optužen da podstiče britansko naseljavanje pa je Ričard Blanšard imenovan za guvernera kolonije. Blanšard je otkrio da je vlast HBK-a nad poslovima nove kolonije bila sve samo ne apsolutna, i da je Daglas bio taj koji je imao svu praktičnu vlast na teritoriji. Nije bilo državne službe, policije, milicije, a praktično svaki britanski kolonista je bio zaposlenik HBKa. Frustriran, Blanšard je napustio svoju funkciju godinu dana kasnije, vrativši se u Englesku. Godine 1851, njegova ostavka je prihvaćena, a kolonijalna kancelarija je imenovala Daglasa za guvernera.
Unija ostrva Vankuver i Britanske Kolumbije uredi
Daglasa je 1864. godine na mestu guvernera nasledio ser Artur Edvard Kenedi, kolonijalni administrator koji je ranije bio guverner Sijera Leona i Zapadne Australije. Postojao je predlog da se za guvernera imenuje osobe koja nije povezana sa HBK, da bi se izbegao negativni uticaj na ostale delove ekonomije. Kompanija je zakupila ostrvo od Britanije tokom 1849–1859 i još uvek je imala veliki uticaj jer je prethodni guverner Džejms Daglas bio izvršni direktor HBK-a.[7]
Nakon što je Artur Kenedi imenovan za guvernera, njegova vladavina je u početku naišla na sumnju i protivljenje od strane kolonijalne skupštine, koja se plašila gubitka statusa ostrva Vankuver u odnosu na rastuću moć kolonije na kopnu. Skupština se odupirala zahtevu kolonijalne kancelarije za trajno prisvajanje „civilne liste” u zamenu za kontrolu nad prostranim krunskim zemljištem kolonije i privremeno je uskratio platu i smeštaj Kenediju dok oni ne postignu svoj cilj. Kenedi je naišao na dalje protivljenje nekih u skupštini zbog plana da se kolonija ujedini sa Britanskom Kolumbijom. Tek kada su protivnici bili ubeđeni da će takva unija poboljšati ekonomiju kolonije, skupština je obezbedila usvajanje predloga.
Kenedi je postigao određeni napredak u rušenju dugogodišnjih društvenih barijera uspostavljenih tokom godina HBK hegemonije. Godine 1865. Zakon o zajedničkim školama finansirao je javno obrazovanje.[8] Kenedi je takođe reformisao državnu službu, uveo reviziju kolonijalnog budžeta i poboljšao naplatu prihoda. Bez obzira na to, i dalje nije uspevao u svojim naporima da ubedi skupštinu da uvede glasanje građanske liste, kao i da sprovodi različite mere za zaštitu prava i blagostanja aboridžinskog stanovništva koje je bio pod sve većim pritiskom. Uprkos saosećanju sa teškom situacijom susednih indijanskih naroda, Kenedi je 1864. odobrio pomorsko bombardovanje indijanskih naselja kao odmazdu za ubistvo posade trgovačkog broda. Devet Ahousaht sela je uništeno, a trinaest ljudi je ubijeno.[9]
Fort Viktorija je postao grad Viktorija 1862. godine sa Tomasom Harisom izabranim za gradonačelnika.[2] Pošto je budžet kolonije propao do 1865. godine, a skupština nije bila voljna i nije mogla da unese predloge za povećanje prihoda, Kenedi je jedva uspeo da održi administraciju na površini.[9] Porastao je pritisak za spajanje sa kopnenom kolonijom Britanska Kolumbija (koja je osnovana 1858) godine.
Dve kolonije su spojene 1866. godine u Ujedinjene kolonije ostrva Vankuver i Britansku Kolumbiju Zakonom o uniji kolonija, koji je usvojio Kraljevski parlament.[2] Kenedi je imenovan za guvernera ujedinjenog entiteta. (Napustio je dužnost 1866. i kasnije postao guverner zapadnoafričke kolonije, „Britanska Zapadna Afrika”.)[9] Viktorija je postala glavni grad, ali je zakonodavna skupština bila smeštena u Nju Vestminsteru na Donjem kopnu. Prestonica je premeštena u Viktoriju 1868. godine.[2]
Konfederacija uredi
Do 1867. godine, Kanadska konfederacija je uspostavljena „Britanskom Severnoameričkom aktom”, a ujedinjene kolonije su se pridružile Kanadi 20. jula 1871. Viktorija je imenovana za glavni grad provincije Britanske Kolumbije. A takođe su imenovana tri delegata u saveznoj vladi.[2][7]
Guverneri ostrva Vankuver uredi
- Ričard Blanšard, 1849–1851
- Džejms Daglas, 1851–1864
- Artur Kenedi, 1864–1866
Reference uredi
- ^ „Early European Exploration in Nootka Sound”. Get West. 19. 3. 2011. Pristupljeno 13. 1. 2020.
- ^ a b v g d đ e „History of Victoria”. City of Victoria. 19. 10. 2018. Pristupljeno 13. 1. 2020.
- ^ „Vancouver Island History”. Discover Vancouver Island. 15. 10. 2017. Pristupljeno 13. 1. 2020.
- ^ „Early European Exploration in Nootka Sound”. Get West. 19. 3. 2011. Pristupljeno 13. 1. 2020.
- ^ „Places”. Our History. Hbc Heritage. Arhivirano iz originala 2004-12-06. g. Pristupljeno 2008-03-08.
- ^ „Britain and the United States agree on the 49th parallel as the main Pacific Northwest boundary in the Treaty of Oregon on June 15, 1846”. History Link. 13. 7. 2013. Pristupljeno 13. 1. 2020.
- ^ a b v „Vancouver Island History timeline”. Tourism Vancouver Island. 11. 7. 2016. Pristupljeno 13. 1. 2020.
- ^ „A Highlight History of British Columbia Schools” (PDF). Royal BC Museum. 15. 3. 2011. Pristupljeno 13. 1. 2020.
- ^ a b v „KENNEDY, Sir ARTHUR EDWARD”. Dictionary of Canadian Biography. 19. 10. 2018. Pristupljeno 13. 1. 2020.
Spoljašnje veze uredi
- Nalog u Savetu kojim se utvrđuju uslovi unije Britanske Kolumbije sa Dominionom Kanade, 1871
- Representative Government Established chapter, A History of British Columbia, R. Gosnell & E.O.S. Scholefield, British Columbia Historical Association (Vancouver 1913) pp. 115–128[mrtva veza]
- Union and Confederation chapter, A History of British Columbia, R. Gosnell & E.O.S. Scholefield, British Columbia Historical Association (Vancouver 1913) pp. 193–210[mrtva veza] – detailed account of issues and deliberations on colonial union and entry to Confederation
- The Colony of Vancouver Island: 1849 to 1855. Bob Reid, The Scrivener, October 2003.\
.svg){kind=small}