Kupa (reka)
Kupa (sloven. Kolpa) je reka u Hrvatskoj i Sloveniji. Izvor i ušće reke nalazi se u Hrvatskoj, a delom svoga toka čini granicu Hrvatske sa Slovenijom.
| Kupa (Kolpa, Kupa) | |
|---|---|
 Kupa u Hrvatskoj | |
 | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 296 km |
| Basen | 10.032[1] km2 |
| Pr. protok | 283 m3⁄s |
| Vodotok | |
| Izvor | jezero u nacionalnom parku Risnjak |
| V. izvora | 313 m |
| Ušće | Sava |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e |  Hrvatska,  Slovenija |
| Pritoke | Odra, Lahinja, Dobra, Korana, Glina |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Tok reke uredi
Reka Kupa izvire iz krškog jezerca u nacionalnom parku Risnjak kod mesta Razloge u Gorskom kotaru. Oko 100 metara nizvodno sa desne strane prima vodu povremenog bujičnog potoka Krašićevica, a dalje sa leve strane povremenog toka Sušice i skreće prema severoistoku, a zatim prema severu. Ispod izvora Kupa je brza reka, dok se nakon nekoliko kilometara smiruje i postaje mirna reka ispresijecana mnogim veštačkim slapovima koji su u prošlosti služili za pokretanje vodenica. Granična reka postaje na ušću leve pritoke Čabranke u Kupu.
U svom gornjem toku, Kupa se probija kroz šumovit kanjon. Na nekim se mestima kanjon proširuje te se tamo nalaze njive i polja. Sledeća veća reka koja se ulijeva u Kupu je Lahinja.
Kupa kod Ozlja ulazi u svoj ravničarski tok. Zatim stiže do Karlovca gde se sa desne strane uliva reka Dobra, a ubrzo nakon toga i Korana. Kasnije se u Kupu još ulivaju reke Kupčina sa leve i Glina sa desne strane. Nedaleko od svog ušća u reku Savu kod grada Siska u Kupu se sa leve strane uliva još i reka Odra.
Ukupna dužina toka reke Kupe je 296 km, a plovna je na dužini od 136 km (od ušća u Savu do Karlovca).[2]
Na reci Kupi postoji jedna hidroelektrana (Ozalj) koju je konstruisao srpski naučnik Nikola Tesla.
Protok vode uredi
Minimalna izdašnost izvora rijeke Kupe iznosi 1,2 m³/s, a maksimalna čak 144 m³/s. Temperatura vode na izvoru iznosi 7 °C. Izvor nije kaptiran. Voda ističe na visini od 321 metara nadmorske visine. Kupa prosečno u reku Savu donese 283 m³/s vode.
Sport uredi
Reka Kupa je pogodna za vožnju kanuom i kajakom. Osim toga u letnjim mesecima Kupa je pogodna za kupanje tako da su na reci uređena mnoga kupališta. Kupa je takođe bogata i ribom te je vrlo pogodna za sportski ribolov.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Mala enciklopedija Prosveta navodi 11.484 km²
- ^ Mala enciklopedija Prosveta - Opšta enciklopedija (A-Lj). Beograd: Izdavačko preduzeće „Prosveta“. 1959.
Spoljašnje veze uredi
- www.kolpa.info (jezik: slovenački)
- Dolina reke Kupe (jezik: slovenački)