Leopold Branislav Abafi
Leopold Branislav Abafi (svk. Leopold Branislav Abafi; pseudonimi: R., Rovinov, Br. Rovinov, Branko Rovinov; Slovački Aradac, 18. februar 1827 — Slovački Aradac, 27. februar 1883) bio je slovački evangelistički sveštenik, publicista, književnik i kulturni radnik.
| Leopold Branislav Abafi | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 18. februar 1827. |
| Mesto rođenja | Slovački Aradac,  Austrijsko carstvo |
| Datum smrti | 27. februar 1883. (56 god.) |
| Mesto smrti | Slovački Aradac, Austrougarska |
Biografija uredi
Porodica uredi
Potiče iz plemićke porodice Abafi iz Orave. Njegov otac je bio evangelistički sveštenik Danijel Abafi, a majka Karolina, ćerka Juraja Rohonja. Imao je dva brata i sestru.
Godine 1852. oženio se Anom Kolenji sa kojom je imao desetoro dece. Troje je umrlo u detinjstvu, a sin Kiril iznenada tokom studija u Revuci. Sinovi Mikulaš i Jan Bohuslav bili su evangelistički sveštenici na Donjoj zemlji. Ćerka Jarmila se u Slovačkoj udala za Mihala Bodickog, sveštenika iz Pondelka, kasnije profesora teologije, Marija (ponekad se pominje kao Marina) bila je supruga Jozefa Kolenjija, evangelističkog učitelja u Aradcu, Milina se udala za učitelja Brenera u Novoj Pazovi, a penziju su proveli u Oberšicenu, u Burgenlandu (Austrija).[1]
Obrazovanje uredi
Narodnu evangelističku školu završio je u rodnom mestu, a niže razrede gimnazije pohađao je u Sarvašu i Velikom Bečkereku. Na studijama filozofije u Ljevoči se kratko zadržava, ubrzo prelazi na Pravnu akademiju u Prešovu, da bi na kraju studirao teologiju na Evangelističkom liceju u Bratislavi.[1]
Revolucija 1848-1849. godine uredi
Aktivno je učestvovao u revolucionarnom pokretu 1848-1849. godine. Tih godina blisko sarađuje sa Jozefom Miloslavom Hurbanom, Mihalom Miloslavom Hodžom i Ljudevitom Šturom. Bio je i učesnik Prvog sveslovenskog kongresa u Pragu 1848. godine. Pod uticajem Šturove ideologije uzeo je srednje ime Branislav. Bio je i kapetan čete slovačkih dobrovoljaca tokom revolucije. Nakon revolucije postavljen je za podžupana Njitranske županije. Na toj funkciji proveo je tri godine (1849—1852).[1]
Sveštenik uredi
Za evangelističkog sveštenika posvećen je 1. septembra 1854. u Breznu. Po smrti oca 1855. postao je sveštenik u Aradcu.[1]
Književni rad uredi
Književnošću je počeo da se bavi za vreme studija u Ljevoči. Bio je aktivan član slovačkih studentskih društava. Svoje pesme, drame i prozu objavljivao je u časopisu Sokol, rukopisnom zabavniku Život i almanahu (godišnjaku) Lipa. Posle 1875. godine posvetio se isključivo verskoj tematici. Bavio se i prevodilaštvom - sa slovačkog na mađarski i sa nemačkog na slovački. Najznačajniji prevod sa nemačkog je katehizam evangelističkog teologa Hajnriha Vendela - Výklad malého katechismu Dr. Martina Luthera dle Wendela pro slovenské evanj. školy, štampan u Pešti 1870. godine.[1]
Publicista uredi
Bio je jedan od najaktivnijih dopisnika iz Vojvodine slovačkih političkih novina Pešťbudínske vedomosti. U ovom listu je objavljivao članke, nekrologe, političke komentare i drugo. Sarađivao je i u časopisu za privredu, zanatstvo i domaćinstvo Slovenský obzor gde je publikovao članke o uticaju klimatskih uslova na poljoprivredu.[1]
Aradac uredi
Veliki deo života proveo je kao sveštenik u Aradcu. Pored duhovnog života, doprineo je i kulturnom i narodnom životu Slovaka u selu, ali i celog Banatu. U Aradcu je osnovao Čitalačko društvo (1863), Crkvenu biblioteku (1866) i uređivao časopis Slovo života (1881-1882). Aradački evangelisti čuvaju spomen na Abafija. Prilikom jubileja organizuju tematske večeri i bogosluženja posvećena životu i radu Abafija. Takvih jubileja za sada je bilo tri: 1983. godine (100. godišnjica smrti, kada je u crkvi postavljena spomen-ploča), 1993. (110. godišnjica smrti) i 2013. (130. godišnjica smrti).[1]
Bibliografija uredi
Proza uredi
- Na rákosí (1863), pripovetka o Slovacima sa Donje zemlje
- Tri hroby (1864), novela o razbojnicima
Drama uredi
- Bozkovci, dramatizacija dela Jana Kalinčjaka
Poezija uredi
- Pomnenka na slavjanskou besedu 1848 (1848), zbirka pesama
Dela sa religijskom tematikom uredi
- Ježiš a Zacheus, alebo opravdove obrácenie sa (1874)
- Tým miernym (1875), članak objavljen u evangeličkom listu Cirkevné Listy, zbog kojeg je izdavač Jozef Miloslav Hurban osuđen na tri meseca zatvora