Luka Hajduković
Luka Hajduković ( Vojvoda Stepa, 13. januar 1937 — Novi Sad, 5. oktobar 2010) bio je srpski pesnik, esejist, istoričar književnosti, teatrolog, prevodilac (ruski, ukrajinski, slovenački). Živeo je i radio u Zrenjaninu i Novom Sadu.[1][2][3]
| Luka Hajduković | |
|---|---|
 Luka Hajduković | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 13. januar 1937. |
| Mesto rođenja | Vojvoda Stepa, Banat, Kraljevina Jugoslavija |
| Datum smrti | 5. oktobar 2010. (73 god.) |
| Mesto smrti | Novi Sad, Srbija |
| Porodica | |
| Supružnik | Ljiljana Hajduković |
| Deca | Gordana Hajduković Nikšić, Mirjana Hajduković Davidović |
Detinjstvo i školovanje uredi
Luka Hajduković je rođen kao deveto od desetoro dece oca Daneta i majke Evice. Osnovnu školu (četiri razreda) pohađao je u mestu rođenja, nižu gimnaziju (četiri razreda) u Srpskoj Crnji, a gimnaziju u Zrenjaninu (1952—1956). Studije jugoslovenske književnosti i srpskohrvatskog jezika završio je na Filološkom fakultetu u Beogradu, na kojem je 1970. god. i magistrirao (teza: Jezičko-stilske osobine dela Ljudi govore Rastka Petrovića).
Profesionalni put uredi
Radio je u obrazovanju i kulturi. Deset godina je predavao srpski jezik i književnost: profesor u Gimnaziji “Koča Kolarov” u Zrenjaninu (1962—1969), asistent na Višoj pedagoškoj školi u Zrenjaninu (1969—1970), lektor na Filološkom fakultetu u Lenjingradu - sada Sankt Peterburg - (1971—1973). U stručnim službama zajednice kulture radio je pet godina: sekretar odnosno stručni saradnik Opštinske zajednice kulture, Zrenjanin (1970—1971) odnosno (1973—1975), zamenik sekretara Samoupravne zajednice kulture Vojvodine (1987—1989). Poslove u oblasti pozorišta obavljao je 24 godine: umetnički rukovodilac Narodnog pozorišta “Toša Jovanović” u Zrenjaninu (1975—1979), generalni sekretar Sterijinog pozorja (1979—1987), direktor Pozorišnog muzeja Vojvodine (1990—2001). Hajduković je sa Milivojem Radakovićem i Tiborom Vajdom osnovao novosadski Lutkarski studio "Anima" (1996), u kojem su se do 2000. godine obrazovali kadrovi (animacija, režija, kreacija lutaka) za rad u lutkarskim pozorištima. Penzionisao se 2002. godine.
Stvaralaštvo uredi
Luka Hajduković je stvaralac širokih interesovanja: pesnik, esejist, književni recenzent i istoričar književnosti, prevodilac sa ruskog, ukrajinskog i slovenačkog jezika, teatrolog; uređivao je i priređivao publikacije iz književnosti i pozorišta. Bibliografiju njegovih radova čini preko 120 jedinica.
Autor je knjiga pesama:
- Neomeđine (1982),
- Padom u svetlost (1989),
- Osunčavanje vida (2001),
- U praznini dom (sonetni venac, 2006);
Autor je knjige:
- Stranice o pozorištu - rasprave, ogledi, kritike, zapisi (2006).
Po njegovim dramaturškim projektima Zrenjaninsko pozorište je izvelo predstave: Crvena ravnica (sa N. Jurinom,1976), Gradilište (1977), Kroz ponoć nemu (1978. i 1982). Sa ruskog jezika je prevodio liriku Puškina, Jevgenija Vinokurova, Andreja Voznesenskog i Tamare Ponomarjove. Iz ruske sovjetske dramske književnosti preveo je: Pet uglova Sergeja Kokovkina (izvelo Riječko pozorište 1985), Nasamo sa svima Aleksandra Geljmana (izvelo Zrenjaninsko pozorište 1994), Poslednji posetilac Valdlena Dozorceva. Njegove prevode izbora iz ruske sovjetske i jermenske književnosti za decu obznanio je časopis Detinjstvo pod nazivom Maštarenja (1993) odnosno Sa jermenskih livada (1998). Preveo je knjigu proze za decu Sergeja Sedova Male bajke o ljubavi (1996. i 2003). Objavljene su dve knjige njegovih prevoda iz ukrajinske poezije. Prva, Huči Dnjepar široki (pesme Tarasa Ševčenka, Ivana Franka i Jevgena Malanjuka, 1999), za koju ga je Savez književnika Ukrajine počastvovao Međunarodnom nagradom "Ivan Franko". Druga, izbor iz pesničkog opusa Borisa Olijnika Nad strehom jablan (sa Đ. Laćkom, 2003). Sa ukrajinskog jezika je preveo i komediju Karpenka Karog (pravo ime Ivan Tobilevič) Martin Borulja. Sa slovenačkog je preveo Prešernov Sonetni venac, koji je objavljen u knjizi Trinaest prevoda Prešernovog Sonetnog venca (2010).
Hajduković je priredio sledeće knjige: Bliže velikom suncu, izbor iz opusa Todora Manojlovića (sa T. Savićem, 1968), Književna reč u Zrenjaninu 1944-1984 (sa B. Bobotom i M. Livadom, 1984), Dušan Vasiljev: Jauk na bregu (izbor iz lirike, 2000), Stražilovo Crnjanskog - pesnici (eseji i pesme, 2003), Slobodan Mandić: Stanica polje (izbor iz proze, 2003), Florika Štefan: Luda ptica ljubavi (izbor iz ljubavne lirike, 2005), Trinaest prevoda Prešernovog Sonetnog venca (2010).
Jedan je od pokretača i prvi glavni urednik časopisa Ulaznica (1967). Za njegovo ime se vezuje i pokretanje odnosno uređivanje kontinuiranog izdavanja dela savremenih zrenjaninskih pisaca (Biblioteka "Ulaznica", 1970). Uređivao je izdanja Sterijinog pozorja Dramaturški spisi i Savremena drama, kao i ediciju Srpske čitaonice u Irigu Stražilovo. Osmislio je i uređivao biblioteku Doglasnice koju izdaje Alfagraf (2001).
Reference uredi
