Manojlo Đorđević Prizrenac
Manojlo Đorđević Prizrenac (Prizren, 3. januar 1851 — Beograd, 23. jun 1896) bio je srpski novinar, književnik i nacionalni radnik.[1][2]
| Manojlo Đorđević Prizrenac | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 3. januar 1851. |
| Mesto rođenja | Prizren, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 23. jun 1896. (45 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Kraljevina Srbija |
Detinjstvo i mladost uredi
Rođen je u Prizrenu, na Kosovu, tada delu Osmanskog carstva. Sa porodicom se seli u Beograd 1855, gde je završio osnovnu školu i gimnaziju.[3]Po završetku školovanja radio je kao praktikant u nepoznatom ministarstvu.[4]
Novinarska karijera uredi
Prvi časopisi koje je izdavao bili su Srbska pčela (1870), „list za književnost, zabavu i satiru” i Jugoslavenska zvezda (1871), „list za politiku i uzajamne odnošaje južnih Slavena”. Obe publikacije izlazile su u Beogradu.[4]
U martu 1872. stigao je u Prag, gde je trebalo da radi kao urednik novoosnovanog češko-ruskog časopisa „Slovenski svet”. Već 3. maja iste godine uhapšen je zbog telegrama koji je poslao moskovskim dnevnicima, u kojem je, nakon nereda u Pragu, tražio „pomoć ruske braće”. U avgustu iste godine osuđen je na šest godina robije, da bi na kraju bio pušten na slobodu u januaru mesecu 1877. godine.[4]
Iz Češke prelazi u Zagreb,[2] gde je uređivao književni deo Narodnih novina. Iz Zagreba se vraća u Beograd[2], gde je pokrenuo politički list Srpska reč i beletristički žurnal Domaći neprijatelj. Odlukom srpske vlade postavljen je 1894. za urednika službenih Srpskih novina.[3]
Književni rad uredi
U mladosti je pisao pesme. Objavljivao ih je po raznim srpskim i češkim časopisima, među kojima su: Javor, Mlada Srbadija, Otadžbina, Slovenski svet, Pančevac, Svetovid, Bosanska vila, Vienac, i dr. Najveći deo njegovog opusa čine pripovetke i drame. Od dramskog stvaralaštva posebno se ističu: Slobodarka, Otrovnica (Ljubav i sujeta), Zlatna grivna i Jasmina i Irena. Pisao je i memoarsku, novinarsku i istorijsku prozu i putopise. Objavio je i više pozorišnih kritika o delima slavnih ljudi Evrope[5].
Jedan je od osnivača Književno-umetničke zajednice, preteče Društva književnika Srbije i Društva novinara Srbije.[6]
Odlikovanja uredi
Bio je nosilac ordena Takovskog krsta i Svetog Save IV reda, a neposredno pred smrt crnogorski knez Nikola odlikovao ga je ordenom Danila III reda.[3]
Galerija uredi
-
Naslovna strana tragedije Slobodarka (1881) -
Naslovna strana druge knjige Dramatskih spisa (1885) Manojla Đorđevića Prizrenca, koja sadrži komade Zlatna grivna i Dinamit
Reference uredi
- ^ Vladimir Bovan: Manojlo Đorđević Prizrenac, život i delo, Narodna i univerzitetska biblioteka "Ivo Andrić", Priština, 2002.
- ^ a b v Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 182—183.
- ^ a b v „Manojlo Đorđević Prizrenac (nekrolog)”. Orao: 124. 1898.
- ^ a b v Linda, Jaromir (2012). „MANOJLO ĐORĐEVIĆ PRIZRENAC KAO UREDNIK U ČEŠKO-RUSKOM ČASOPISU „SLOVENSKI SVET“ 1872. GODINE” (PDF). Zbornik radova Filozofskog fakulteta. XLII: 133—151. Arhivirano iz originala (PDF) 18. 10. 2019. g. Pristupljeno 18. 10. 2019.
- ^ Milovan J. Bogavac: Istorija srpske književnosti na Kosovu i Metohiji 1850-1941, Apostrof - Institut za srpsku kulturu Priština, Beograd-Leposavić, 2004.
- ^ Denić, Sunčica (2014). „PUTOPISNA PROZA MANOJLA ĐORĐEVIĆA PRIZRENCA” (PDF). Godišnjak Učiteljskog fakulteta u Vranju. V: 341.