Marsel Panjol
Marsel Panjol (franc. Marcel Pagnol; Obanj, 28. februar 1895 – Pariz, 18. april 1974) bio je francuski književnik, dramaturg i filmski reditelj. 1946. godine je postao prvi režiser izabran u sastav Francuske akademije. Iako je njegov rad manje popularan nego što je bio ranije, Panjol se ipak smarta jednim od najvećih francuskih pisaca 20. veka i izuzetan je po tome što je uspeo u mnogim književnim žanrovima—memoarima, romanu, drami i filmu.
Marsel Panjol | |
|---|---|
 Marsel Panjol 1931. godine | |
| Datum rođenja | 28. februar 1895. |
| Mesto rođenja | Obanj |
| Datum smrti | 18. april 1974. (79 god.) |
| Mesto smrti | Pariz, Francuska |
| Veb-sajt | www |
Detinjstvo uredi
Marsel Panjol je rođen 28. februara 1895. godine u gradu Obanj, Ušće Rone, u južnoj Francuskoj u blizini Marseja, kao najstariji sin učitelja Žozefa PanjolaA i krojačice Avgustine Lanso. Marsel Panjol je odrastao u Marseju sa mlađom braćom Polom i Reneom, i mlađom sestrom Žermenom.
Školske godine uredi
U julu 1904. godine porodica je iznajmila Bastide Neuve, kuću u uspavanom provansalskom selu La Treille, za vreme letnjeg raspusta, prvog od mnogih provedenih u brdskom području između Obanja i Marseja. O[1]tprilike u isto vreme, Avgustinino zdravlje, koje nikada nije bilo robusno, je počelo primetno da se pogoršava i 16. juna 1910. godine preminula je od upale pluća ("mal de poitrine") u dobi od 36. godina. Žozefa se ponovo oženio 1912. godine.
1913. godine, u dobu od 18 godina, Marsel je dobio bečelor dilpomu u oblasti filozofije[2]i počeo da studira književnost na univerzitetu u Eks an Provans. Kada je izbio Prvi svetski rat, pozvan je u pešadiju u Nici, ali je u januaru 1915. godine otpušten zbog slabe konstitucije ("faiblesse de constitution"). 2. marta 1916. godine oženio je Simon Kolin u Marseju, a u novembru diplomirao engleski. Potom je postao nastavnik engleskog jezika, predajući na različitim lokalnim fakultetima i u Marseju.
Karijera uredi
Vreme u Parizu uredi
1922. godine se preselio u Pariz, gde je predavao engleski do 1927. godine, kada je odlučio da posveti život pisanju drama. Tokom tog vremena, pripadao je grupi mladih pisaca i u saradnji sa jednim od njih, Polom Nevua , napisao je komad, Trgovci slavom, koji je završen 1924. godine. Nakon toga, 1928. godine, je sledio Topaz, satira zasnovana na ambiciji. U Parizu se zbog nostalgije vratio svojim provansalskim korenima, što je predstavljalo osnovu za njegov komad, Marije, koji je kasnije postao njegov prvi rad koji je adaptiran u film1931. godine.
Rastavljen od Simon Kolin od 1926. godine (iako se nisu razveli do 1941. godine), započeo je vezu sa mladom engleskom plesačicom Kiti Marfi: njihov sin, Žak Panjol, rođen je 24. septembra 1930. godine. (Žak je kasnije postao asistent svom ocu, a potom i snimatelj za televizijsku stanicu France 3 Marseille.)
Filmska karijera uredi
1926. godine, tokom posete Londonu, Panjol je prisustvovao prikazivanju jednog od prvih zvučnih filmova i bio toliko impresioniran da je odlučio da usmeri svoje napore na film. Kontaktirao je Paramount Picture studije i predložio adaptiranje svoje predstave Marije u film. Film je režirao Aleksandar Korda i završen je 10. oktobra 1931. godine.[2]To je postao jedan od prvih uspešnih zvučnih filmova na francuskom jeziku.
1932. godine Panjol je osnovao sopstveni filmski studio u selu nedaleko od Marseja.[2]Tokom naredne decenije Panjol je producirao sopstvene filmove, uzimajući mnoge različite uloge u proizvodnji filma – finansijer, reditelj, scenarista, direktor studija i prevodilac skripta na stranom jeziku – i angažujući najveće francuske glumce tog vremena. 4. aprila 1946. godine Panjol je izabran za člana Francuske akademije, zauzimajući svoje mesto u martu 1947. godine, prvi režiser kome je pripala ova čast.
Teme Panjolovih filmova uredi
U svojim filmovima, Panjol prenosi svje talente u pisanju drame na veliki ekran. Njegov uređivački stil je rezervisan, stavljajući akcenat na sadržaj slike. Kao vizuelnu prirodnjak, Panjol se oslanja na film kao umetnost, da prenese dublje značenje, a ne samo kao sredstvo za pričanje priče. Panjol je takođe pažljivo odabirao glumce koje je zapošljavao, angažujući lokalne glumce za svoje filmovime, kako bi naglasio njihove jedinstvene akcente i kulturu. Kao i njegove predstave, Panjolovi filmovi naglašavaju dijalog i muzikalnost. Teme mnogih Panjolovih filmova se vrte oko stalnog posmatranja društvenih rituala. Koristeći naizmenično simbole i ciklične uloge likova, kao i ponosni očevi i buntovnička deca, Panjol osvetljava provincijski život niže klase. Uočljivo, Panjol često poredi žene i zemlju, pokazujući kako može biti jalova ili plodna. Pre svega, Panjol koristi sve ovo da bi ilustrovao značaj ljudskih odnosa i njihove obnove.
Kao romanopisac uredi
1945. godine Panjol se ponovo oženio, sa glumicom Žaklinom Panjol. Imali su dvoje dece, Frederika (rod. 1946) i Estel (rod. 1949). Estela je umrla u dobi od dve godine. Panjol je bio toliko očajan da je pobegao sa juga i vratio se da živi u Parizu. Ponovo je počeo da piše drame, ali nakon što je njegova sledeća predstava loše primljena, odlučio je da ponovo promeni posao i počeo da piše seriju autobiografskih romana – Suveniri detinjstva – zasnovanih na njegovim dečijim iskustvima.
1957. godine, prva dva romana u seriji, Slava mog oca i Zamak moje majke su objavljeni i odmah priznati.
Smrt uredi
Marsel Panjol je umro u Parizu, 18. aprila 1974. godine. Sahranjen je u Marseju na groblju La Treille, pored majke, oca, braće i supruge..
Reference uredi
- ^ Castans 1987, str. 22.
- ^ a b v Castans 1987, str. 363–368
