Miloš Đerđ Nikola
Miloš Đerđ Nikola (alb. Millosh Gjergj Nikolla; Skadar, 13. oktobar 1911 — Tore Peliče, 26. avgust 1938) rođen kao Miloš Nikolić (alb. Milosh Nikoliç) bio je albanski pisac srpskog porekla, koji je pisao na srpskom, ruskom i albanskom.[1]
| Miloš Đerđ Nikola | |
|---|---|
.jpg) Portret Miđenija | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Miloš Nikolić |
| Datum rođenja | 13. oktobar 1911. |
| Mesto rođenja | Skadar, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 26. avgust 1938. (26 god.) |
| Mesto smrti | Tore Peliče, Kraljevina Italija |
Danas slovi za reformatora albanske književnosti i prvog albanskog savremenog pisca.[2]
Biografija
urediRođen je u mnogočlanoj porodici oca Đorđa Nikolića (alb. Gjergj Nikolla) i majke Sofije Kokošević (alb. Sofia Kokoshi) u Vraki kod Skadra, 13. oktobra 1911. godine. Skadarska Malesija i njena okolina je u vreme njegovog rođenja pripadala Osmanskom carstvu. Vraka je tada bila selo naseljeno isključivo srpskim stanovništvom pravoslavne veroispovesti, a u njihovom okruženju živelo je većinsko katoličko i muslimansko stanovništvo. Imao je brata, koji je umro rano u detinjstvu, i četiri sestre Lenku, Jovanku, Cvetku i Olgu.
Završio je pravoslavnu osnovnu školu u Skadru. Od 1923. do 1925. išao je u srednju školu u Baru, gde se preselila njegova sestra Lenka. U jesen 1925. sa četrnaest godina dobio je stipendiju i upisao srednju školu u Bitolju koju je završio 1927. nakon čega je upisao Bitoljsku bogosloviju ,,Sveti Jovan Bogoslov". U njoj se školovao do 1932. učeći crkvenoslovenski, ruski, grčki, latinski i francuski. 23. aprila 1933. postao je učitelj u rodnoj Vraki gde je ostao sve do zatvaranja škole 1934. Ove godine objavljuje svoje prvo prozno delo pod pseudonimom Miđeni nastalo spajanjem prvih slogova njegovog poarbanašenog punog imena Miloš Đerđ Nikola.
Miđeni je bio tipičan predstavnik realizma u albanskoj književnosti. Njegova poezija i proza Varđet e lira (srp. Слободни стих) iz 1936. godine prožeti su teškim socijalnim realizmom bede i tragičnog položaja pojedinca u društvu tog vremena. Likovi iz njegovih dela su ljudi iz najnižih slojeva albanskog društva.
Neka od Miđenijevih dela su romani i minijature; njihove teme predstavljaju sukob pojedinca sa institucijama i patrijarhalnim i konzervativnim moralom. Buntovne prirode, Miđenijev talenat razbio je tradicionalizam u albanskoj poeziji i prozi uvodeći novi stil i forme u poeziji i naraciji.[2]
Pozorište u njegovom rodnom Skadru zove se po njemu kao i dve osnovne škole u Srbiji.
Galerija
uredi-
Pozorište Miđeni u Skadru -
Bista ispred pozorišta u Skadru -
Muzej posvećen Miđeniju u Puki -
Spomenik Miđeniju u Puki -
Miđenijev grob u Skadru
Vidi još
urediIzvori
uredi- ^ Elsie, Robert (2001), Migjeni (Millosh Gjergj Nikolla). Free Verse, Peć: Dukagjini Balkan Books, str. 13, OCLC 61361935, Arhivirano iz originala 11. 01. 2012. g., Pristupljeno 11. 1. 2012, „"Born Albanian to a family of Slavic origin, then educated in a Slavic cultural milieu, he made contact again with Albania and the Albanian language and culture as an adult. The language he spoke at home was Serbo-Croatian, and at the seminary he learned Russian. He did not know Albanian well."”
- ^ a b Srbija danas (16. 1. 2024). „Reformator albanske književnosti bio je Srbin: Zašto je Miloš Nikolić promenio ime i maternji jezik?” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 19. 3. 2024.
