Navara
Navara (šp. Comunidad Foral de Navarra; bask. Nafarroako Foru Komunitatea) je jednoprovincijska autonomna španska zajednica na severu Iberijskog poluostrva. Graniči se na severu sa Francuskom, na istoku sa Aragonom, na jugu sa Riohom i na zapadu sa Baskijom.
| Navara Navarra Nafarroa | |
|---|---|
.svg) | |
 | |
| Država |  Španija |
| Admin. centar | Pamplona |
| Službeni jezik | španski, baskijski |
| Predsednik | Uksue Barkos |
| Površina | 10.391 km2 |
| — broj st. | 647.554 |
| — gustina st. | 62,32 st./km2 |
| Broj poslanika (kongres/senat) | 5/5 |
| Zvanični veb-sajt | |
.svg)
Sastoji se od 272 opštine, i ima 647.554 stanovnika (2018), od kojih otprilike trećina živi u glavnom gradu Pamploni. Navara je jednopokrajinalna autonomna zajednica.
Sadašnja upravno-pravna organizacija ima za osnovu Statut autonomije iz 1982, koji uključuje tradicionalni sastav istorijski stečenih prava i sloboda (fueros), prizatih i španskim Ustavom iz 1978.
Navara, kao i druge autonomne zajednice, ima svoj parlament i vladu. Zdravstvo, zapošljavanje, obrazovanje i socijalna pomoć, zajedno sa izgradnjom stanova, urbanim planiranjem, politikom zaštite životne sredine, nalaze se u nadležnosti autonomnih institucija Navare. Za razliku od drugih autonomnih zajednica (osim Baskije), Navara ima i autonomiju pri ubiranju poreza, iako mora da sledi neke smernice koje utvrđuje španska vlada.
Tradicionalno, Navara je bila mala agrarna i slabo razvijena regija. Danas je jedna od bogatijih autonomnih zajednica s društveno-ekonomskim blagostanjem, zahvaljujući prije svega razvoju industrije i uslužnih delatnosti u Pamploni, glavnom gradu pokrajine. Stopa nezaposlenosti je među najnižima u Španiji (7,41% 2005), a dohodak po glavi stanovnika među najvišim.
Stanovništvo uredi
| 1970. | 1981. | 1991. | 2001. | 2006. | 2011. | 2018. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 466.593 | 509.002 | 519.277 | 555.829 | 601.874 | 640.129 | 647.554 |
Jezici uredi
Prema zakonu iz 1986. kojim je uređeno govorno područje gde baskijski jezik ima status službenog jezika, Navara je jezično podeljena na tri zone: baskofonu, mešovitu i hispanofonu.
U baskofonoj i mešovitoj zoni baskijski ima službeni status, zajedno sa španskim, dok u hispanofonoj zoni nema status službenog jezika. Status službenog jezika pretpostavlja da, između ostalog, geografski nazivi budu ispisani na baskijskom, ka o i garanciju prava građana da se služe baskijskim u komunikaciji sa javnom upravom.
Energetska politika uredi
Navara je vodeća u Evropi po korišćenju ekoloških izvora energije. U planu je da se do 2010. godine u potpunosti pređe na korišćenje ekoloških izvora energije. U 2006. godini, 70% potrebne energije dolazilo je iz ekoloških izvora[1] (34 vetroelektrana). Takođe, u ovoj pokrajini se nalazi i najveća španska solarna elektrana, kapaciteta 1,2 MWs, zajedno s još nekoliko manjih.
Program razvoja od 2004. uključuje i nove solarne elektrane Larion (0.25 MWs) i najveću španski Kastejon (2.44 MWs).
Reference uredi
- ^ „Navarra y sus parques productores de energía eólica”. erenovable.com (na jeziku: španski). Pristupljeno 8. 2. 2019.
Spoljašnje veze uredi
- „Navarra. Official Population Figures referring to revision of Municipal Register 1 January 2018” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 8. 2. 2019.