Википедија

Nacionalna košarkaška liga

Nacionalna košarkaška liga (engl. National Basketball League), poznatija po svom akronimu NBL (od engl. NBL), je bila muška profesionalna košarkaška liga u Sjedinjenim Američkim Državama osnovana 1937. godine. Nakon svoje dvanaeste sezone, 1948–49, ona se udružila sa Košarkaškom asocijacijom Amerike kako bi zajedno kreirali Nacionalnu košarkašku asocijaciju (engl. National Basketball Association), mnogo poznatiju pod akronimom NBA (od engl. NBA).[1]

Nacionalna košarkaška liga
SportKošarka
Osnovana1937.
Prva sezona1937–38.
Ugašena1949.
Broj timova38
Država SAD
Slična takmičenjaNBA, BAA
Najviše titulaAkron Fajerstoun non-skidsi,

Fort Vejn Zoliner pistonsi,

Oškoš ol-starsi (svako po 2)

Istorija uredi

Preteča ove lige bila je Srednjezapdna košarkaška konferencija (engl. Midwest Basketball Conference), to jest MBC (engl. MBC), koja je promenila svoje ime 1937. godine kako bi privukla veću publiku. Ovu ligu su kreirale tri korporacije: Dženeral elektrik, Fajerstoun i Gudjir.

Na početku se očekivalo od samih klubova da naprave raspored međusobnih mečeva kojih bi moralo biti barem deset i od kojih bi barem četiri morala biti gostujuća. Sami susreti bi se sastojali od četiri desetominutne četvrtine ili tri petnaestominutne trećine, što bi bio izbor domaćina. Neki od ovih klubova su bili potpuno nezavisni, dok su drugi bili pod vlasništvom kompanija koje su se takođe brinule za treniranje, plaćanje i traženje novih igrača.

1946. godine, Američka košarkaška asocijacija je osnovana i u sledeće tri godine je stvarala sve veću konkurenciju Nacionalnoj košarkaškoj ligi. Tome svedoče veći gradovi i stadioni u kojima je BAA organizovala svoje košarkaške mečeve.[2]

3. avgusta 1949. predstavnici obe lige su se sastali u Empajer stejt bildingu gde su doneli dogovor o spajanju svojih liga. Moris Podolov je bio prvi vođa ove nove lige.[1] Nacionalna košarkaška asocijacija (engl. NBA) se sastojala od sedamnaest klubova koji su predstavljali kako male, tako i velike gradove u SAD. Ipak, NBA tvrdi da je dogovor ove dve lige više predstavljao ekspanziju BAA nego što je predstavljao spajanje dve lige. Na primer, ovo se može uočiti na veb-sajtu NBA na samoj listi završnih rezultata svih sezona, gde je najranija spomenuta sezona iz 1946–47, što je ujedno prva sezona u BAA ligi.[3] Takođe, NBA je slavio pedeset godina postojanja 1996. godine.[4]

NBA uopšte ne priznaje NBL rekorde i statistike, osim u pojedinim uslovima: svi rekordi i statistike igrača, trenera ili klubova će biti uvaženi u NBA samo pod uslovom da isti učestvuju barem u jednoj sezoni novonastale lige.[2]

Istorija NBL se može podeliti na tri perioda, svaki od kojih je uticao na rast i razvoj profesionalne košarke, kao i na nastanak NBA. Prvi period se najviše zasniva na Oškoš ol-starsima, kao i njihovom centru, Liroj "Kauboj" Edvardsu. Tokom srednjeg perioda se javio iznenadni rast Fort Vejn Zoliner pistonsa koji su bili ključni za opstanak NBA nakon formiranja. Poslednji period postojanja NBL je zasnovan na Džordžu Majkanu, kao i pojavljivanju sličnih igrača.[5]

Početne godine uredi

Oškoš ol-starsi su se pojavili 5 godina za redom (1938-42). U tom periodu su osvojili dve titule, za šta se smatralo da je najviše doprineo njihov centar Liroj "Kauboj" Edvards. Nakon što je proveo dve godine u Kentaki vajldketsima, on ih je napustio kako bi započeo svoju profesionalnu košarkašku karijeru, što niko do tada nije uradio. Bio je vodeći u NBL po broju poena tri uzastopne sezone, sve od 1937. pa do 1940. godine. Istovremeno, oborio je nekolicinu postojećih rekorda u NBL, dok se takođe smatra da je on uveo "pravilo od 3 sekunde" koje se i dalje koristi u profesionalnoj košarci. Edvards je igrao u svih dvanaest NBL sezona sa Oškoš ol-starsima, a penzionisao se nešto pre spajanja NBL i BAA, to jest, stvaranja NBA.

Srednje godine uredi

Fort Vejn Zoliner pistonsi su svoj nadimak dobili po svom vlasniku, Fredu Zolineru, čija kompanija je proizvodila klipove za motore. Pistonsi su 1942. i 1943. godine bili drugi, dok su 1944. i 1945. bili prvi u ligi. Kao veliki broj drugih timova iz tog perioda, oni su neretko svoje utakmice držali u balskim halama ili salama srednjih škola.

Pod Zolinerom, pistonsi će kasnije igrati važnu ulogu u rastu i razvoju NBA; Zolinerovi finansijski doprinosi su velikim delom doprineli formiranju NBA lige, kao i njenom daljem opstanku.

Velika konkurencija pistonsima, a istovremeno i Oškoš ol-starsima su bili Šebojgan redskinsi. Počev od 1941. godine, sezone kada je Fort Vejn ušao u NBL, Šebojgan redskinsi su bili vrlo veliki protivnik pistonsima. Redskinsi su izgubili od Oškoša u finalu 1941. godine, ali su porazili Fort Vejn 1943. godine. Nakon toga, Zoliner pistonsi 1944. i 1945. godine osvajaju titulu, dok 1946. godine bivaju poraženi od najmlađeg člana te lige: Ročester rojalsa, koji su u svom sastavu imali igrače koji će kasnije ući u košarkašku Kuću slavnih, kao što su Al Cervi, Bob Dejvis i Red Holcman.

Kasnije godine uredi

Treći perioda NBL je dominiran od strane Džordža Majkana koji je dolazion iz DePol univerziteta iz Čikaga. U prvoj godini profesionalne karijere, on je igrao u Čikago amerikan girsima, koji su 1947. godine osvojili NBL titulu, ali pre početka iduće sezone, vlasnik Moris Vajt je ovaj tim izvukao iz NBL, nakon čega je napravio svoju ligu sačinjenu od 24 tima: Profesionalna košarkaška liga Amerike (engl. Professional Basketball League of America), poznatija pod akronimom PBLA (engl. PBLA). Ovaj poduhvat se vrlo brzo pokazao kao neuspešan, te se Majkan vraća u NBL, ovaj put u sastavu Mineapolis lejkersa, sa kojima 1948. osvaja šampionat.

Nakon 1947–48 sezone, Majkanovi lejkeri su napustili ligu kako bi se priključili Američkoj košarkaškoj asocijaciji, BAA, uz još tri druga NBL kluba: Ročester, Fort Vejn i Indijanapolis.

Nakon trogodišnje bitke protiv BAA za većim brojem igrača i fanova, 1949. godine ove dve lige se udružuju i formiraju NBA: Nacionalnu košarkašku asocijaciju.

Nasleđe uredi

NBL, osim svog velikog uticaja na stvaranje NBA, je imala vrlo značajan uticaj u drugim delovima sporta, najbitniji od kojih je to što su u svojoj 1942–43 sezoni doveli nekolicinu afroamerikanaca u klubove. Naime, kako su u tom periodu pojedini igrači bili članovi oružanih snaga, dva NBL kluba, Džim Vajt ševroletsi i Čikago stjudbejkersi, su manjak igrača rešili dodavanjem afroamerikanaca u svoje timove, čitavih pet godina pre nego što bi Bruklin dodžersi probili istu barijeru u bejzbolu. Ipak, oba tima su sezonu završila sa lošim rezultatom. Toledo je takođe u svoj klub doveo Bila Džounsa, ali klub se nakon četiri uzastopna poraza ugasio zbog finansijskih problema. Čikago je doveo više članova Harlem gloubtrotersa, koji su inače bili radnici u Stjudbejker fabrici, ali su se takođe ugasili nakon svog rezultata od 8 pobeda i 15 poraza.

Pet trenutnih NBA timova nalazi svoje korene u NBL. Tri tima su se pridružila BAA 1948. godine: Mineapolis lejkersi (sada poznati kao Los Anđeles lejkersi), Ročester rojalsi (sada poznati kao Sakramento kingsi) i Fort Vejn Zoliner pistonsi (sada poznati kao Detroit pistonsi). Takođe, još dva kluba su prešla u NBA nakon spajanja BAA i NBL liga: Bufalo bajzonsi/Tri-Citiz blekhoksi (sada poznati kao Atlanta hoksi) i Sirakjuz nešnlalsi (sada poznati kao Filadelfija seventisiksersi).

Pet bivših NBA timova takođe ima korene u NBL: Anderson pekersi, Denver nagetsi, Indijanapolis Džetsi, Šebojgan redskinsi i Vaterlu hoksi. Džetsi su učestvovali samo u BAA 1948–49 sezoni, dok su ostali klubovi učestvovali samo u 1949–50 sezoni. Anderson, Šebojgan i Vaterlu su se pridružili Nacionalnoj profesionalnoj košarkaškoj ligi (NPBL) 1950. godine.

NBL je kreirao klub Indijanapolis olimpijans koji su trebali da učestvuju u 1949–50 sezoni, ali nakon stvaranja NBA, oni su se priključili novonastaloj asocijaciji bez ikakvih odigranih utakmica u prošlosti.

Još jedan od klubova koji i dalje postoje je Akron Gudjir vingfuts, prvobitni NBL šampion 1938. godine. Vingfutsi su prekinuli sa bilo kakvim radom 1942. godine, pa sve do 1946. godine zbog Drugog svetskog rata, tako da nisu bili uračunati pri stvaranju NBA. Nakon toga, oni su se pridružili Nacionalnoj industrijskoj košarkaškoj ligi (engl. National Industrial Basketball League), koja se 1961. pretvara u Nacionalno udruženje košarkaških liga (engl. National Alliance of Basketball Leagues), poznatiju pod akronimom NABL (engl. NABL), dok su vingfusti i dalje AAU Elitni tim u istom.

Timovi uredi

Napomena: * označava klub koji trenutno igra u NBA[6]

Izvori uredi

  1. ^ a b „WebCite query result”. www.webcitation.org. Arhivirano iz originala 07. 09. 2012. g. Pristupljeno 2020-06-24. 
  2. ^ a b „Basketball Association of America League Minutes 1946-49”. www.apbr.org. Pristupljeno 2020-06-24. 
  3. ^ Staff, NBA com. „NBA Season Recaps: 1946-2019”. NBA.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-06-24. 
  4. ^ Staff, NBA com. „NBA at 50: Top 50 Players”. NBA.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-06-24. 
  5. ^ „NBA Roots - Hoopedia”. web.archive.org. 2007-12-21. Arhivirano iz originala 21. 12. 2007. g. Pristupljeno 2020-06-24. 
  6. ^ „The Origins of All 30 NBA Team Names”. www.mentalfloss.com (na jeziku: engleski). 2018-10-17. Pristupljeno 2020-06-24. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Национална_кошаркашка_лига&oldid=27684056”