Nikola Ćuk (Bruvno, 1860Zagreb, 26. oktobar 1937) bio je srpski trgovac, dobrotvor, osnivač i član uprave Srpske banke u Zagrebu i potpredsednik Srpskog privrednog društva Privrednik.

Nikola Ćuk
S ikonostasa Privrednikovih dobrotvora
Datum rođenja1860.
Mesto rođenjaKarlovacAustrijsko carstvo
Datum smrti26. oktobar 1937.(1937-10-26) (76/77 god.)
Mesto smrtiZagrebKraljevina Jugoslavija

Biografija

uredi

Sa 15 godina otac ga je doveo u Zagreb gde je šegrtovao kod jednog trgovca. Vredan i sposoban vrlo brzo je postao uspešan trgovac pa ga je kao delovođu i ortaka u svojoj radnji zaposlio Ilija Guteša. Već 1885. godine, sa dvadeset pet godina, otvorio je samostalnu radnju koja je, zahvaljujući njegobim nabrojanim kvalitetama, postala jedna od najvećih i najpoznatijih u Zagrebu a on se veoma brzo obogatio trgujući na veliko vinom i šampanjcem. Takođe, još pre osnivanja Privrednika, kroz njegovu radnju prošlo je 80 mladih šegrta koji su stekli solidna znanja i otvorili svoje samostalne trgovine.

Bio je jedan od osnivača Srpskog privrednog društva Privrednik, njegov veliki dobrotvor i član Patronata, a posle Prvog svetskog rata i potpredsednik Privrednika. Na početku rada Privrednika, u periodu između 1990. i 1902. godine, ustupio je svoj vinograd u blizini Zagreba na korišćenje Privredniku kao svojevrsno prihvatilište, odakle je preko 2.000 pitomaca poslano na obučavanje na razne zanate i trgovinu.

Pomagao je i pri osnivanju i radu Saveza srpskih zemljoradničkih zadruga, Zagrebačke berze, Osiguravajuće zadruge „Kroacija"[1] i mnogih drugih privrednih ustanova u Zagrebu. Bio je cenzor Narodne banke, Državne hipotekarne banke. Biran je za gradskog odbornika Zagreba. Pripadao je Srpskoj samostalnoj stranci. Obavljao je dužnost konzula Kraljevine Grčke u Zagrebu.

Kao kum i jedan od najbližih saradnika Vladimira Matijevića Ćuk je značajno doprineo privrednom podizanju i jačanju srpske privredne omladine u Hrvatskoj[2] i Slavoniji. Za vreme Prvog svetskog rata, zajedno sa suprugom Jelenom, pomagao i zbrinuo je veliki broj ratne siročadi. Zbog svoje delatnosti osetio je na svojoj koži hrvatski nacionalizam, pretrpevši u više navrata razaranja i pljačkanja radnje.[3] Delfa Ivanić ga spominje kao velikog dobrotvora Kola srpskih sestara. O njemu je pisano i u kalnedaru Vardar.[4]

Vidi još

uredi

Reference

uredi
  1. ^ današnje Kroacija osiguranje
  2. ^ područje današnje Hrvatske bez Dalmacije i Slavonije
  3. ^ Nikola Ćuk, „Privrednik“ (list) br. 10, oktobar 1937.
  4. ^ Milanović, Jasmina (2012). DELFA IVANIĆ, USPOMENE. Beograd: INSTITUT ZA SAVREMENU ISTORIJU. str. 220. ISBN 978-86-7403-172-8. 

Literatura

uredi
  • Petar V. Krestić, Srpsko privredno društvo „Privrednik“ (1897-1918), Istorijski institut i Službeni glasnik, Beograd 2002.