Oligemijski šok

Oligemijski šok je vrsta šoka, koja se odlikuje smanjenjem minutnog volumena srca.

U zavisnosti od uzroka koji je doveo do njegovog nastanka, razlikuju se:

• hemoragijski šok, koji nastaje kao posljedica spoljašnjeg ili unutrašnjeg krvarenja. Krvarenja mogu nastati usled povreda (traumatsko-hemoragijski šok) ili iz drugih razloga (krvarenje unutar gastrointestinalnog trakta, pucanje aneurizme aorte, krvarenje unutar vagine i materice itd).
• hipovolemijski šok nastaje usled velikog gubitka tjelesnih tečnosti kod dehidratacije, povraćanja, dijareje, opekotina itd.

Klinička slika

U kliničkoj slici pored opštih simptoma šoka dominiraju znaci nedovoljnog minutnog volumena srca: slabo punjene srčanih komora, kolabirane vene (naročito na vratu), eventualno vidljivo krvarenje i povrede unutrašnjih organa. Kod septičkog šoka dominira vazodilatacija (širenje krvnih sudova) pa je koža topla i ružičasta, dok je kod hipovolemijskog šoka hladna i znojna. Kod kardiogenog i opstruktivnog šoka vratne vene su nabrekle, a centralni venski i plućni okluzivni pritisak su povišeni, dok su kod hipovolemijskog šoka vratne vene kolabirane i centralni venski pritisak i plućni okluzivni pritisak su sniženi.

U kliničkoj praksi je često teško ocijeniti koliki je gubitak volumena. Često se koristi parametar indeks šoka, koji se dobija kada se podjeli vrijednost broja srčanih otkucaja tokom jednog minuta sa vrijednošću sistolnog krvnog pritiska. Indeks šoka iznosi normalno oko 0,56. Ovaj indeks nije pouzdan parametar ocjene težine šoka, jer lekovi utiču na frekvenciju srca i arterijski pritisak.

Glavni pokazatelji značajnijeg gubitka krvi su: frekvencija srca preko 100 otkucaja u minuti, ubrzano disanje i poremećaji svijesti. Tada je bez odlaganja potrebna hitna nadoknada izgubljene krvi.

Terapija

Terapiji oligemijskog šoka prethodi otkrivanje njegovog uzroka. Ukoliko se radi o povredi potrebno je hirurško zbrinjavanje. Srčanu frekvenciju treba vratiti na normalnu vrijednost, a arterijski pritisak je potrebno stabilizovati na sistolne vrijednosti preko 90-100 mmHg. Kod povrede glave i mozga potrebno je sistolni pritisak podići na 140 mmHg, da bi se na taj način omogućilo bolje snabdevanje moždanog tkiva krvlju. Nasuprot tome, kod povreda nastalih prodorom stranih tijela u organizam treba izbjegavati veće vrijednosti arterijskog pritiska zbog jačeg krvarenja.

Pacijentima se daje da udišu čist kiseonik, a u teškom šoku se vrši i intubacija (uvođenje cijevi u dušnik i priključivanje na aparate za disanje).

Nadoknada zapremine krvi se vrši davanjem pune krvi, zamjene za plazmu i/ili kristaloidnih tečnosti. Pored ovoga u slučajevima nedovoljnog podizanja arterijskog pritiska, u terapiju se uvode vazopresori (lekovi koji sužavaju krvne sudove) poput dopamina.

Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja).