Orden vođe (Avganistan)
Orden vođe je odlikovanje Kraljevine Avganistan koje je ustanovio kralj Amanulah Kan 1923. kao priznanje za posebno visoke građanske, vojne ili diplomatske zasluge. Orden se prestao dodjeljivati 1973.
| Orden vođe | |
|---|---|
 Najviši orden vođe | |
Dodeljuje  Avganistan Kraljevina Avganistan | |
| Tip | Orden |
| Dodeljuje se | kao vojni i civilni orden |
| Dodeljuje se za | za posebno visoke građanske, vojne ili diplomatske zasluge. |
| Status | nije aktivan |
| Traka | .gif){kind=small} |
| Ustanovljen | 1923. |
Istorijat uredi
Orden je osnovan (vjerovatno) 1923. godine od strane kralja Amanulaha Kana. Rana istorija ordena je nedovoljno istražena. S obzirom da je titula "sardar" u afganskoj tradiciji korišćena i kao nasljedna ili nenasljedna titula, i da su je članovi kraljevske porodice koristili kao atribut ispred ličnog imena, da u etimološkom pogledu vodi poreklo od termina sa značenjem "onaj koji nosi glavu", tek krajem 20-tih godina uspostavlja se jasna diferencijacija između nosilaca posebnog ordena i posjednika titule, mada prvi ordenski propisi iz 1923. godine već daju jasne naznake sistema. Orden poseduje dva stepena: Najviši stepen (Sardar-e A`la) i Visoki stepen (Sardar-e`Ali). U hijerarhiji afganskih ordena zauzima 2. mesto. Dodeljivao se za posebno visoke građanske, vojne ili diplomatske zasluge, i to u prvo vreme Najviši stepen samo strancima, a posle 1960. i avganistanskim državljanima. Poslednji poznati Statuti doneti su 6. septembra 1960. godine. Od 1960. godine afganski državljani uz Orden dobijaju i zemljišni posed, kao i jednokratnu novčanu nagradu od 100.000, odnosno 75.000 afganija. Posle pada monarhije 1973. godine Orden se više ne dodeljuje.[1]
Opis ordena uredi
Ordenski znak ažuriran je i predstavlja centralni motiv amblema Avganistana (zlatna mošeja sa mihrabom i minberom ispod kupole, sa dva minareta iz kojih na svaku stranu leprša po jedna zastava), sve unutar rogova ležećeg zlatnog polumjeseca spojenih u vrhu floralnim ornamentom). Ordenski znak se nosi o lenti od ljubičastocrvene svile sa bisernosivom prugom u centru preko desnog ramena na desnom boku. Ordenska zvijezda je sedmokraka, zrakasta, zlatna, sa po jednim zlatnim polumjesecom između krakova zvijezde, rogovima u polje, dok je u centru kružni medaljon od patiniranog srebra sa zlatnim reljefnim amblemom Kraljevine, oko čega je zlatni prsten sa reljefnim tekstom na paštunskom (u prevodu: Najviši orden vođe, i Najugledniji je pred Alahom onaj koji Ga se najviše boji; 49. sura Kur`ana, stih 13). Zvijezda se nosi na lijevoj strani grudi.[1]
Odlikovani Srbi uredi
Reference uredi
- ^ a b ODLIKOVANjA iz legata istorijskog arhiva Beograda : katalog izložbe. Beograd: Istorijski arhiv. 2015. str. 33. ISBN 978-86-80481-35-7.