Остругаста гуска
Ostrugasta guska (lat. Plectropterus gambensis) je jedina vrsta u rodu Plectropterus i potporodici Plectropterinae. Naseljava močvare Podsaharske Afrike.
| Ostrugasta guska | |
|---|---|
| |
| Plectropterus gambensis | |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Tip: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Potporodica: | Plectropterinae
|
| Rod: | Plectropterus Stephens, 1824
|
| Vrsta: | P. gambensis
|
| Binomno ime | |
| Plectropterus gambensis (Linnaeus, 1766)
| |
| Podvrste | |
| |
Opis uredi
Odrasle jedinke dostižu dužinu od 75–115 cm i masu od 4-6,8 kg, pri čemu su mužjaci primetno krupniji od ženki.[2][3][4] Raspon krila im je 150–200 cm.[5] Prema jednom izvoru masa mužjaka je oko 6 kg, a masa ženki 4,7 kg.[6] Ipak, masa 11 ostrugastih gusaka koje su prstenovane u Južnoj Africi se kretala u rasponu 2,4-5,4 kg.[7]
Perje im je uglavnom crno, ali na licu, trbuhu i vrhovima krila je belo. Kljun je crvene boje. Perje podvrste Plectropterus gambensis gambensis na velokoj površini na stomaku i bokovima je belo, ali kod manje podvrste Plectropterus gambensis niger, koja se javlja južno od reke Zambezi, postoji samo mala površina prekrivena belim perjem na stomaku,[5][6] Zbog čega posmatrana iz daljine podvrsta Plectropterus gambensis niger izgleda kao da je potpuno crna.[6]
Mužjak se razlikuje od ženke ne samo po veličini nego i po tome što mu je na čelu i oko očiju koža gola (bez perja) i crvene boje, a na čelu ima i izraslinu crvene boje.[6] Ostrugasta guska je tiha vrsta i retko se oglašava, a mužjaci se češće oglašavaju nego ženke.[6]
Zbog činjenice da se hrani otrovnim bubama iz porodice Meloidae, meso ostrugaste guske je često otrovno, zbog prisustva otrova kantaridina, koji u količini od 10 mg može da bude smrtonosan za čoveka.[8]
Stanište uredi
Ostrugasta guska obično naseljava otvorene aprilake oko jezera, reka, močvara i rečnih delti. Najčešće se može pronaći oko reka i jezera u unutrašnjosti kontinenta, dok slana jezera i visoravni uglavnom izbegava, iako naseljava i oblasti na nadmorskoj visini od 3.000 m u istočnoj Africi. Nije prisutna u bezvodnim oblastima.
Ponašanje uredi
Ostrugaste guske su društvene ptice koje se obično okupljaju u manjim jatim od oko 50 ptica. Pretežno se hrani biljnom hranom, travom i semenjem trava, vodenim biljem, plodovima i drugom hranom biljnog porekla, ali povremeno se hrani i malim ribama i insektima.[9]
Na severu, sezona parenja traje od Avgusta do Decembra, u istočnoj Africi od januara do juna, a u južnoj Africi od avgusta do maja. U toku sezone parenja ostrugaste guske su agresivne prema drugim pticama. Gnezda su im obično skrivena u vegetaciji u blizini vode, ali kao gnezda su korišćene i rupe u drveću, šupljine u stenama, napuštena gnezda drugih vrsta ptica, čak i vrhovi termitnjaka. Po pravilu gnezda im se nalaze u mirnim oblastima na obalama reka i močvara.[6][9]
Ugroženost uredi
Glavna pretnja po opstanak ostrugaste guske je razvoj i uništavanje močvarnih staništa i krivolov. Početkom 1977. izbrojano je 10.000 jedinki u zapadnoj Africi od Senegala do Čada, većina ih je zabeležena u basenu reke Niger.[6] Ostrugasta guska je obuhvaćena Sporazumom o zaštiti afričko-evroazijskih migratornih ptica močvarica (AEWA).
Reference uredi
- ^ BirdLife International (2016). „Plectropterus gambensis”. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2019.2. International Union for Conservation of Nature.
- ^ „Spur-winged Goose - Plectropterus gambensis : WAZA : World Association of Zoos and Aquariums”. WAZA. Arhivirano iz originala 30. 3. 2012. g. Pristupljeno 17. 10. 2011.
- ^ Garst, Warren & Genevieve (Genny) (9. 2. 2010). „Spur-winged goose sitting in water”. Garst Wildlife Photographic Collection. Colorado State University. Arhivirano iz originala 11. 2. 2012. g. Pristupljeno 17. 10. 2011.
- ^ „Plectropterus gambensis- Spur-winged goose (Species)”. Wildpro. Arhivirano iz originala 05. 06. 2018. g. Pristupljeno 11. 02. 2017.
- ^ a b Ogilvie & Young (2004). Wildfowl of the World.
- ^ a b v g d đ e Madge, Steve; Burn, Hilary (1988). "Waterfowl: an Identification Guide to the Ducks, Geese, and Swans of the World." pp. 160–161
- ^ John B. Dunning Jr. (Editor) (2008). CRC Handbook of Avian Body Masses, 2nd Edition.
- ^ „guinnessworldrecords.com”. Arhivirano iz originala 25. 2. 2017. g. Pristupljeno 11. 2. 2017.
- ^ a b del Hoyo, J; Elliot, A; Sargatal, J (1996). "Handbook of the Birds of the World."
Literatura uredi
- Madge, Steve; Burn, Hilary (1988). Waterfowl: an Identification Guide to the Ducks, Geese, and Swans of the World. Boston: Houghton Mifflin. str. 160-161. ISBN 978-0-395-46727-5.
- John B. Dunning Jr., ur. (2008). CRC Handbook of Avian Body Masses, 2nd Edition. CRC Press. ISBN 978-1-4200-6444-5.
- Ogilvie; Young (2004). Wildfowl of the World. New Holland Publishers. ISBN 978-1-84330-328-2.
- del Hoyo, J; Elliot, A; Sargatal, J (1996). Handbook of the Birds of the World. 3. Barcelona: Lynx Edicions. ISBN 978-84-87334-20-7.
Spoljašnje veze uredi
