Pele

бразилски фудбалер (1940–2022)

Edson Arantes do Nasimento (port. Edson Arantes do Nascimento), poznatiji kao Pele (port. Pelé; Tres Korasois, 23. oktobar 1940Sao Paulo, 29. decembar 2022[6]) bio je brazilski fudbaler. Već sa 17 godina zaigrao je za reprezentaciju Brazila na Svetskom prvenstvu 1958. Sa reprezentacijom Brazila osvojio je tri titule Svetskog šampiona (1958, 1962 i 1970).

Pele
Pele (1970)
Lični podaci
Puno ime Edson Arantes do Nasimento
Nadimak Pele, Kralj, Crni Biser, Diko
Datum rođenja (1940-10-23)23. oktobar 1940.
Mesto rođenja Tres Korasois (Minas Žerais), Brazil
Datum smrti 29. decembar 2022.(2022-12-29) (82 god.)
Mesto smrti Sao Paulo, Brazil
Visina 1,74 m[1]
Pozicija napadač
Juniorska karijera
1952—1956 Bauru
Seniorska karijera
Godine Klub Nast. (Gol)
1956—1974
1975—1977
Santos
Njujork Kosmos
638
56
(619)[2][3][4][5]
(31)
Reprezentativna karijera
1957—1971 Brazil 92 (77)
Pele u Baltimoru 1995. godine

Od reprezentacije Brazila Pele se oprostio 18. jula 1971. godine na prijateljskoj utakmici protiv Jugoslavije (2:2).[7][8][9]

Poslednju utakmicu je odigrao 1. oktobra 1977. godine. Bio je to prijateljski meč između timova Kosmosa (Cosmos) i Santosa (Santos). Karijeru je završio sa 1281 postignutim golom u 1363 utakmice. Smatra se jednim od najboljih fudbalera (i sportista uopšte) svih vremena. Podelio je titulu najboljeg fudbalera 20. veka s argentinskim fudbalerom Dijegom Armandom Maradonom.[10]

Bio je ministar sporta u Brazilu od januara 1995. do maja 1998. godine tokom predsedništva Fernanda Enrikea Kardoza.[11]

Preminuo je 29. decembra 2022. godine od raka debelog creva.[12][13]

Njegov otac Žoao Ramos do Nasimento, poznatiji kao Dondinjo, takođe je bio fudbaler.[14]

Statistike karijere

uredi

Peleov rekord u postizanju golova često objavljuje FIFA kao 1.281 golova u 1.363 utakmice.[15] Ovi podaci obuhvataju golove koje je Pele postigao u prijateljskim klupskim utakmicama, kao što su internacionalne ture koje je Pele ostvario sa Santosom i Njujork Kosmosom, kao i nekoliko igara u kojima je Pele igrao za timove brazilskih oružanih snaga za vreme njegove nacionalne službe u Brazilu.[16] On je naveden u Ginisovoj knjizi rekorda kao osoba sa najviše golova tokom fudbalske karijere.[17]

Tabele ispod pokazuju svaki gol koji je Pele postigao u velikim klupskim takmičenjima sa Santosom i Njujork Kosmosom.

Klub Sezona Liga Paulista Rio-Sao Paulo[note 1] Serija A Brazila u fudbalu[note 2] Domaća takmičenja
Internacionalna takmičenja Ukupno
Zvanično
Ukupno uklj.
prijateljske
Kopa libertadores Internacionalni kup
Igri Golova Igri Golova Igri Golova Igri Golova Igri Golova Igri Golova Igri Golova Igri Golova
Santos 1956 0* 0* 1 1 1 1 2* 2*
1957 14+15* 19+17*[note 3][note 4] 9 5 38* 41* 38* 41* 67* 57*
1958 38 58 8 8 46 66 46* 66* 60* 80*
1959[21] 32 45 7 6 4* 2* 39 51 43* 53* 83* 100*
1960[22] 30 33 3 0 0 0 33 33 0 0 0 0 33* 33* 67* 59*
1961 26 47 7 8 5* 7 33 55 0 0 0 0 38* 62* 74* 110*
1962 26 37 0 0 5* 2* 26 37 4* 4* 2 5 37* 48* 50* 62*
1963[23] 19 22 8 14 4* 8 27 36 4* 5* 1 2 36 51* 52* 67*
1964 21 34 4 3 6* 7 25 37 0* 0* 0 0 31* 44* 47* 57*
1965 30 49 7 5 4* 2* 37 54 7* 8 0 0 48* 64* 66* 97*
1966 14 13 0* 0* 5* 2* 14* 13* 0 0 0 0 19* 15* 38* 31*
1967 18 17 14* 9* 32* 26* 0 0 0 0 32* 26* 65* 56*
1968 21 17 17* 11* 38* 28* 0 0 0 0 38* 28* 73* 55*
1969 25 26 12* 12* 37* 38* 0 0 0 0 37* 38* 61* 57*
1970 15 7 13* 4* 28* 11* 0 0 0 0 28* 11* 54* 47*
1971 19 8 21 1 40 9 0 0 0 0 40 9 72* 60*
1972 20 9 16 5 36 14 0 0 0 0 36 14 74* 55*
1973 19 11 30 19 49 30 0 0 0 0 49 30 66* 45*
1974 10 1 17 9 27 10 0 0 0 0 27 10 49* 19*
Ukupno 412 470 53 49 173* 100* 638* 619* 15 17[note 5] 3 7 656 643 1120 1033*
  • * Označava da je broj izveden iz popisa rsssf.com i liste Peleovih igara.
Klub Sezona Liga Nakon sezone Drugo Ukupno
Igri Golova Igri Golova Igri Golova Igri Golova
Njujork kosmos 1975 9 5 14 10 23 15
1976 22 13 2 2 18 11 42 26
1977 25 13 6 4 11 6 42 23
Ukpnoo 56 31 8 6 43 27 107 64

Napomene

uredi
  1. ^ Soccer Europe compiled this list from The Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation.[18]
  2. ^ Statistike od 1957 do 1974 za Tasa de Prata, Tasa Brazil i Kopa Libertadores su preuzeti sa sajta Fudbal Evrope. Taj izvor navodi Rec.Sport.Soccer statistička fondacija, ali nisu dati sezonski pregledi.[19]
  3. ^ In 1957, the Paulista Championship was divided in two phases: Blue Series and White Series. In the first, Pelé scored 19 goals in 14 games, and in the Blue Series, scored 17 goals in 15 games. See[20]
  4. ^ This number was inferred from a Santos fixture list from „rsssf.com”. Arhivirano iz originala 02. 02. 2007. g.  and this list of games Pelé played.
  5. ^ Statistics from 1957 to 1974 for the Taça de Prata, Taça Brasil and Copa Libertadores were taken from Soccer Europe website. Soccer Europe lists The Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation, but do not give a season-by-season breakdown.[19]

Reference

uredi
  1. ^ „Pelé”. transfermarkt.com. Pristupljeno 31. 1. 2020. 
  2. ^ „Prolific Scorers Data”. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Pristupljeno 30. 5. 2008. 
  3. ^ „Pele History”. Soccer Europe. Pristupljeno 30. 5. 2008. 
  4. ^ „Statistics”. Pele, Ole. Pristupljeno 30. 5. 2008. 
  5. ^ „Homepage”. International Federation of Football History & Statistics. Pristupljeno 30. 5. 2008. 
  6. ^ „Preminuo Pele, jedan od najvećih fudbalera ikad”. 6yka.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 29. 12. 2022. 
  7. ^ „Peleov oproštajni dres na prodaji”. Pristupljeno 23. 4. 2013. 
  8. ^ „Oproštajni dres na aukciji $12.370 - 15.460”. Arhivirano iz originala 11. 03. 2012. g. Pristupljeno 23. 4. 2013. 
  9. ^ „Seventy crowns for King Pele”. Arhivirano iz originala 27. 10. 2010. g. Pristupljeno 23. 4. 2013. 
  10. ^ „Arhivirana kopija” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 26. 4. 2012. g. Pristupljeno 18. 10. 2013. 
  11. ^ Freua, Salma (29. 12. 2022). „Além de jogador de futebol, Pelé foi ministro dos Esportes; relembre” (na jeziku: portugalski). CNN Brasil. Pristupljeno 31. 12. 2022. 
  12. ^ „Brazilian football legend Pele dies at age 82”. www.aljazeera.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 30. 12. 2022. 
  13. ^ „Brazilian football icon Pele has died at the age of 82”. Sky News. 29. 12. 2022. Pristupljeno 29. 12. 2022. 
  14. ^ Rozenberg, Marcelo. „Dondinho - Que fim levou? - Terceiro Tempo”. terceirotempo.uol.com.br (na jeziku: portugalski). Pristupljeno 30. 12. 2022. 
  15. ^ „"What they said about Pele". Arhivirano iz originala 05. 03. 2016. g. . FIFA. 23 Oct 2010.
  16. ^ „Pelé statistics”. m-qp-m.us. 
  17. ^ „Most career goals (football)”. Guinness World Records. Pristupljeno 21. 7. 2017. 
  18. ^ Castano Graff, Emilio; Orlando Duarte, Gregoriak. „Pelé History”. Soccer Europe. Arhivirano iz originala 8. 2. 2007. g. 
  19. ^ a b „Biographies: Pelé Statistics”. Soccer Europe. 2012. 
  20. ^ Brito, Ricardo. „Campeonato Paulista 1957”. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Arhivirano iz originala 11. 12. 2006. g. Pristupljeno 15. 7. 2017. 
  21. ^ Pontes, Ricardo; Bovi Diogo, Julio (9. 2. 2009). „Brazil Cup 1959”. RSSSF Brazil. Pristupljeno 16. 6. 2014. 
  22. ^ Pontes, Ricardo; Bovi Diogo, Julio (18. 6. 2009). „Brazil Cup 1960”. RSSSF Brazil. Pristupljeno 16. 6. 2014. 
  23. ^ Pontes, Ricardo; Bovi Diogo, Julio (18. 6. 2009). „Brazil Cup 1963”. RSSSF Brazil. Pristupljeno 16. 6. 2014. 

Literatura

uredi

Spoljašnje veze

uredi