Porfirije Tirski
Porfirije Tirski (grč. Πορφύριος; oko 233 — 309) je bio feničanski[2] novoplatonski filozof pozne antike i Plotinov učenik.
| Porfirije | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Porfirije |
| Datum rođenja | oko 233. |
| Mesto rođenja | Tir, Rimsko carstvo |
| Datum smrti | 305. |
| Mesto smrti | Rim, Rimsko carstvo |
| Filozofski rad | |
| Epoha | Antička filozofija |
Biografija uredi
Porfirije rođen je oko 233. godine u gradu Tiru (današnji Liban). Izučavao je filozofiju u Atini, a bio je dobro upoznat i sa hrišćanstvom.[3] Moguće da je hrišćanstvo proučavao u Cezareji, gradu nedaleko njegovog rodnog Tira, gde je Origen vodio školu nakon izgnanstva iz Aleksandrije.
Otprilike u 30. godini života je došao u Rim i priključio se Plotinovoj filozofskoj školi, koju je pohađao narednih pet godina. Godine 268. otišao je na Siciliju, kako bi se oporavio od napadaja suicidalne depresije, poslušavši Plotinov savet. Gde je proveo drugu polovinu života, ostaje nepoznato, a nagađa se da je nastavio voditi neoplatonsku školu u Rimu, nakon Plotinove smrti.[traži se izvor]
Zbirku Plotinovih radova, koju je naslovio Eneade, sistematizovao je i uredio potkraj života, 301. godine, pridodavši kao uvod Plotinovu biografiju.
Dela uredi
Pisao je o temama iz različitih područja filozofije, religije i nauke, međutim samo je mali deo njegovog opusa očuvan.
- Isagoge, komentar Aristotelovih Kategorija. Ovo delo je imalo znatnog uticaja na srednjovekovnu skolastiku.
- O prozodiji, delo vezano za muziku
- O harmoniji, delo o muzici i astronomiji
- Uvod u Ptolemejevu astronomiju, delo o astrologiji i astronomiji.
- Protiv hrišćana, upereno protiv njegovih savremenika, „neznalica i prevaranata“
- Polazne tačke prema području uma
- Plotinova i Pitagorina biografija
Učenje uredi
Porfirije se uglavnom smatra važnim nastavljačem Plotinovog učenja i zastupnikom helenističkog neoplatonizma, pre negoli originalnim misliocem.
Za razliku od Plotina, koji je odbacivao staru grčku religiju, jednako kao i hrišćanstvo, Porfirije je nastojao održati paganski pogled na čovekovu ulogu u kosmosu. Ovo je Porfiriju dalo osnova za veru u astrologiju, doktrinu po kojoj zvezde i planete utiču na čoveka i njegov život. Znanje o delovanju nebeskih tela na čoveka stoga je nužno za sticanje viših nivoa vrline. Porfirije je verovao kako duša prima određene moći od svake planete, što joj omogućuju znanje kako o nebeskim, tako i o zemaljskim stvarima.
Reference uredi
- ^ "Inventions et decouvertes au Moyen-Age", Samuel Sadaune. pp. 112.
- ^ George Sarton (1936). "The Unity and Diversity of the Mediterranean World", Osiris 2. str. 406-463 [430]..
- ^ Sokrat Sholastik navodi kako je Porfirije ranije bio hrišćanin.
