Puške Manliher
Ovaj članak sadrži spisak literature (štampane izvore i/ili veb-sajtove) korišćene za njegovu izradu, ali njegovi izvori nisu najjasniji zato što ima premalo izvora koji su uneti u sam tekst. Molimo vas da poboljšate ovaj članak tako što ćete dodati još izvora u sam tekst (inlajn referenci). |
Puške sistema Manliher su austrougarske puške repetirke koje je konstrisao Ferdinand Manliher. Puške Manliher su koristile Manliherov sistem zatvarača koji se izvlačio unazad i koristile su tzv. en-blok klip kapaciteta pet metaka. Iako robusne i čvrste puške sistema Manliher su bile skupe i komplikovane za proizvodnju pa zbog toga nisu bile veoma rasprostranjene kao druge puške tog vremena.
 Opis puške Mannlicher M1895 u kalibru 8x56R(2020. godina) |
Puške ovog sistema su koristile vojske Austrougarske i Bugarske tokom Prvog svetskog rata.
Istorija
urediFerdinand Manliher je tokom karijere konstruisao nekoliko vrsta pištolja i pušaka,a najpoznatije su puške Manliher M1886, M1888 karabin M1890 i konačno M1895 koja je ujedno najmasovnija puška sistema Manliher.
Tokom 1880-ih Ferdinand Manliher je bio najbolji i najnapredniji konstruktor oružja,a njegov patentirani magacin kapaciteta pet metaka je bio revolucionaran za to vreme.
Manliher M1886
uredi| ,,Mannlicher M1886" | |
|---|---|
 Manliher 1886. | |
| Vrsta | Puška repetirka |
| Porijeklo |  Austrougarska |
| Upotreba | |
| Upotreba u | Austrougarska |
| Bojno djelovanje | Prvi svetski rat |
| Proizvodnja | |
| Proizvođač | Steyr |
| Proizvedeno | 100.000 komada |
| Specifikacije | |
| Masa | 4.52 kg |
| Dužina | 1.326 mm |
| Dužina cijevi | 806 mm |
| Kalibar | 11x58 mm |
| Brzina paljbe | 15-30 met/min |
| Brzina zrna | 500-650 m/s |
| Maks. ef. domet | 300-500 m |
| Magacin | 5 metaka metaka |
Repetirajuća puška M. 1886, poznatija kao Manliher M1886, bila je brzometna puška koja je od 1887. do 1888. služila kao standardna puška Austro-ugarske vojske. Nastala je na temelju probnog modela Manliher M1885 koga je izradio Ferdinand Manliher. 3a punjenje je koristila okvir za 5 metaka kalibra 11x58 Mannliher sa crnim barutom; osnovna razlika je bila nešto pouzdanijem okviru, koji se, pak, takođe automatski izbacivao iz puške kada bi bio ispaljen posljednji metak.
Ukaz o uvođenju puške u naoružanje je potpisao car Franc Jozef 12. januara 1887. Napravljeno je oko 100.000 komada koji su raspoređeni među vojne jedinice. Dvije godine kasnije je, pak, odlučeno da se 11x58mmR zamijeni s metkom 8×52mmR za koji je utvrđeno da daje veću brzinu i domet. Stoga je Ferdinand izradio novi model Manliher M1888 koji je koristio tu municiju. Mnoge od pušaka M1886 su konvertirane za novu municiju, kao i za kasnije uvedeni metak 8x50mm, pa je zbog toga M1886 u originalnoj verziji kalibra 11 mm izuzetno rijetka i predstavlja vrijedan primjerak za današnje kolekcionare oružja.
U trenutku uvođenja u naoružanje puška M1886 je po tehničkim karakteristikama bila bolja od francuske Lebel 1886 ali je ipak slabije ocenjena jer puška Lebel koristi moderniju municiju sa bezdimnim barutom koja postiže dupli domet.
Korisnici
Manliher M1888
uredi| ,,Mannlicher M1888" | |
|---|---|
 Manliher 1888. | |
| Vrsta | Puška repetirka |
| Poreklo | Austrougarska |
| Upotreba | |
| Upotreba u | Austrougarska |
| Bojno delovanje | Bokserski ustanak Balkanski ratovi Prvi svetski rat |
| Proizvodnja | |
| Proizvođač | Steyr |
| Proizvedeno | 1.095.000 komada |
| Specifikacije | |
| Masa | 4.41 kg |
| Dužina | 1.280 mm |
| Kalibar | 8×52 mm |
| Brzina paljbe | 15-30 met/min |
| Brzina zrna | 500-650 m/s |
| Maks. ef. domet | 300-500 m |
| Magacin | 5 metaka metaka |
Repetirajuća puška M.1888, poznatija kao Manliher M1888 bila je brzometna puška koja je od 1888. do 1893. služila kao standardna puška Austro-ugarske vojske. Konstruisao ju je Ferdinand Manliher i predstavljala je poboljšanu verziju dvije godine ranije uvedene puške Manliher M1886. Kao i ona, za punjenje je koristila okvir od pet metaka koji bi se automatski izbacivao iz puške nakon opaljenja posljednjeg metka. Osnovna razlika u odnosu na prethodni model je bila u municiji, odnosno metku 8x52mmR koji je zamijenio raniji kalibar od 11mm, a u čijoj se čauri umjesto crnog nalazio tzv. „polu-bezdimni” barut. Takvi su meci pušci davali veći domet.
Manliher je nastavio rad na poboljšavanju puške, tako da je 1895. kao stanardno naoružeanje uvedena verzija poznata kao Manliher M1895, koja će ostati u upotrebi sve do završetka Prvog svjetskog rata i raspada Austro-Ugarske. Uprkos tome, računa se da je na samom početku rata 66% austrougarskih vojnika bilo naoružano upravo sa verzijom M1888.
Gewehr 88, koja je iste godine uvedena kao standardno oružje u susjednoj Njemačkoj se ponekad nazivala njenom kopijom, iako je umjesto nje koristila u potpunosti bezdimini barut. Takođe razlika između austrijske M1888 i nemačke Gewehr 88 je u tome što se austrijska puška repetirala povlačenjem ručice direktno unazad dok je nemačka puška koristila obrtni zatvarač.
Godine 1890. nastaje municija 8×50mmR i ubrzo počinje prepravka pušaka M1888 na novi kalibar,puške dobijaju nove nišanu i označene su kao „M1888-90”, takođe su proizvedene i potpuno nove puške pod oznakom „M1890”
Korisnici
.svg){kind=small}
Karabin Manliher M1890
uredi| ,,Mannlicher M1890" | |
|---|---|
 Karabin 1890. | |
| Vrsta | Puška repetirka |
| Poreklo | Austrougarska |
| Upotreba | |
| Upotreba u | Austrougarska |
| Bojno delovanje | Bokserski ustanak Balkanski ratovi Prvi svetski rat |
| Proizvodnja | |
| Proizvođač | Steyr |
| Proizvedeno | 115.218 komada |
| Specifikacije | |
| Masa | 3.3 kg |
| Dužina | 1.005 mm |
| Kalibar | 8×50 mm |
| Brzina paljbe | 15-30 met/min |
| Brzina zrna | 500-650 m/s |
| Maks. ef. domet | 200-400 m |
| Magacin | 5 metaka metaka |
Repetirajući karabin M.1890-je austrijska repetirka koju je dizajnirao Ferdinand Manliher. Karabin M1890 je imao potpuno novi zatvarač i proizvodio se za konjicu,žandarmeriju i mornaricu.
Avganistanski emir Abdur Rahman Kan je kupio jedan broj ovih karabina za svoju vojsku.
Korisnici
.svg){kind=small}
Manliher M1895
uredi| ,,Mannlicher M1895" | |
|---|---|
 Manliher 1895. | |
| Vrsta | Puška repetirka |
| Poreklo | Austrougarska |
| Upotreba | |
| Upotreba u | Austrougarska,Bugarska |
| Bojno delovanje | Bokserski ustanak Balkanski ratovi Prvi svetski rat Drugi svetski rat |
| Proizvodnja | |
| Proizvođač | Steyr |
| Proizvedeno | oko 3.500.000 komada |
| Specifikacije | |
| Masa | 3.78 kg |
| Dužina | 1.272 mm |
| Kalibar | 8x50 mm |
| Brzina paljbe | 15-30 met/min |
| Brzina zrna | 500-650 m/s |
| Maks. ef. domet | 300-500 m |
| Magacin | 5 metaka metaka |
Repetirajuća puška M. 1895-je austrijska puška repetirka koju je takođe konstruisao Ferdinand Manliher. Prvobitno je koristila municiju 8×50mmR,a kasnije je veliki broj ovih pušaka prepravljen na druge kalibre.
Manliher M1895 je bila puška koja se pokazala kao izdržljiva i veoma čvrsta međutim održavanje je bilo komplikovanije nego kod drugih konkurenata,a cena proizvodnje je bila visoka pogotovu u ratna vremena,koristila tokom oba svetska rata.
Srpska vojska je tokom Prvog svetskog rata koristila zarobljene austrijske i bugarske puške M1895,a nakon završetka rata, novostvorena Jugoslovenska vojska je u naoružanju imala oko 180.000 komada pušaka M1895 koje su tokom 1939. prepravljene na kalibar „7,92 x 57” i koristile se tokom Drugog svetskog rata.
Korisnici
.svg){kind=small}
Galerija
uredi_03.jpg)
Reference
urediSpoljašnje veze
uredi
- M95, M90, and identifying marks
- Modern Firearms – M95/30 (M1895) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. septembar 2010)
- Photogallery of carabine Mannlicher M.95