Rodik
Rodik (ital. Roditti) je naselje u pokrajini Kras, zapadni Brkini, u sastavu Opštine Hrpelje-Kozina u statističkoj Istarsko-kraškoj regiji (Primorska) u Sloveniji.
Rodik | |
|---|---|
.jpg) | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Slovenija |
| Opština | Hrpelje-Kozina |
| Stanovništvo | |
| — (2011) | 330 |
| Geografske karakteristike | |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 575 m |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 6240 Kozina |
| Pozivni broj | (+386) 5 |
Geografija
uredi
Rodik se nalazi na zapadnom podnožju brdovitog kraškog lanca Brkini, na razmeđi Tršćanskog i Ćićarijskog Krasa. Stari deo zbijenog naselja mediteranskog tipa je na padini iznad starog puta Divača - Kozina, dok se novo naselje stere od železničkog mosta u smeru prema Kozini. Zanimljivo je da to selo ima ulice: Podluza, Babenci, Plajnar, Dulanja i Guranja ulica, Na vasi, Sončana pot i Staze.
Selo leži na nadmorskoj visini od 540 do 620 m na površini od 10,99 km². Kraška golet pošumljivana je već od 1853. do 1871. zahvaljujući Jozefu Šypfu (Schöpf) iz Idrije. Od juga prema severu Rodik okružuju brda Maganka i Čelevo te više Čuk, Luza i Tabor. Veći vrhovi su Oilanšče (ital. Popausce, 687 m), Ograda (687 m) i Ajdovščina (804 m n/v)[1]
Istorija
urediNa brdu Ajdovščina nađeni su ostaci naselja plemena Rundiktes.(Rundictes) Oni se spomiju u jednom natpisu nađenom u blizini naselja Materija iz razdoblja Klaudijevaca, kao deo zemljišnog spora (oko projekta izgradnje puta koji je trebao da prođe kroz njihov teritorij) sa senatorom Gajom Lecanijem Bassom (Gaius Laecanius Bassus), koji je pored svojih imanja na istarskoj obali (Fažana, a verovatno i arhipelag Brioni), posedovao zemljište na ovom području, verovatno pašnjake, koji je graničio sa zemljištem plemena Rundiktes. Od imena ovog plemena dolazi i toponim Rodik[2] (za ostalu istoriju ovog kraja v. Kozina).
Privreda
urediNekada su se Rodičani bavili iznajmljivanjem soba »triestinskoj gospodi«, pa su imali restorane (tratorie) i trgovine, osnovnu školu, rudnik, starački dom, velik peradarnik te su se bavili ovčarstvom i voćarstvom. Dobra je bila i prometna infrastruktura, tako je Rodik imao dobru povezanost putevima i železničkom prugom. Imao je i vlastititi vodovod još iz vremena Marije Terezije. Voda je bila dovedena po ulicama, a u središtu sela je bila i stara česma.
Razvoj i način života promenili cy obeležje sela. Ostale su gostiona, trgovina, razvija se seoski turizam, putevi su poboljšani. Vodovod je bio potpuno obnovljen. Voda se dobiva iz Brestoviškog vodovoda, koji preko Rodika vodi na Kozinu i Kopar.
Kultura
urediSelo ima bogatu kulturnu baštinu, sada deluje Kulturno društvo Josip Jurčič, mandolinistički orkestar te hor..
Pored crkve sv. Trojice u središtu sela stoji spomenik mladim rodičkim žrtvama fašizma[3].
Stanovništvo
urediPrema podacima Statističkog ureda Slovenije Rodik je 2020. imao 330 stanovnika[4].
| Broj stanovnika po popisima[5] | ||
|---|---|---|
| 1991 | 2002 | 2011 |
| 263 | 288 | 311 |
Pefepence
uredi.
- ^ Slovenija : turistični vodnik : zvesti spremljevalec pri odkrivanju naravnih in kulturnih lepot. Marjan Krušič, Peter Skoberne, Gojko Zupan, Anton Gosar, Matjaž. Jeršič, Janez Mikuž (4., dopolnjena izd izd.). Ljubljana: Mladinska knjiga. 2009. ISBN 978-961-01-0690-6. OCLC 449669427.
- ^ Slapšak Božidar – The early history of Rodik, u: Rodik med Brkinin in Krasom (Rodik between Brkini and the Krast) – (Koper 1997) str. . 19-64.
- ^ „ArcGIS Web Application”. gisportal.gov.si. Arhivirano iz originala 15. 01. 2022. g. Pristupljeno 2022-03-13.
- ^ „Prebivalstvo po naseljih, podrobni podatki, Slovenija, 1. januar 2020”. www.stat.si. Arhivirano iz originala 16. 12. 2020. g. Pristupljeno 2022-03-13.
- ^ „SURS”. www.stat.si. Pristupljeno 2022-03-13.