Rospi ćuprija
Rospi ćuprija je jedno od beogradskih naselja, nalazi se u gradskoj opštini Palilula.
Rospi ćuprija | |
|---|---|
 Panorama Karaburme i Rospi ćuprije | |
| Administrativni podaci | |
| Grad | Beograd |
| Opština | Palilula |
| Stanovništvo | |
| — 2002. | 4.661 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 49′ 00″ S; 20° 32′ 00″ I / 44.816667° S; 20.533333° I |
  Rospi ćuprija na karti Grada Beograda | |
Ime
urediPo jednom objašnjenju, podstiče od otomansko-turskog izraza rospı(lı) köprü ("most rospija“ tj. kurvi), jer su tu navodno ubijane žene iz harema visokih turskih dostojanstvenika, optužene za neverstvo. Po drugom[1], zaista je postojao neki mostić, a podigla ga je neka bludnica ("rospija") kako bi iskupila grehe.
Položaj
urediRospi ćuprija se nalazi na desnoj (istočnoj) obali Mirijevskog potoka, pred njegovo izlivanje u dunavski Rukavac (desna obala Dunava, razdvojen Adom Hujom od glavnog toka reke), zauzimajući zapadni kraj Višnjičkog polja. Graniči se sa Karaburmom na zapadu (duž ul. Mirijevski bulevar), Ćalijama na jugu i Višnjičkom Banjom na severoistoku (duž Slanačkog puta).
Karakteristike
urediS nadmorskom visinom od 66 metara, Rospi ćuprija je najniža tačka užeg dela grada.
Rospi ćuprija je delom stambeno područje, ali je najpoznatija po nizu ciglana ("Polet“, „Težak“, „Jedinstvo“, „Kozara“, „Rekord“ i „Balkan"), koje zauzimaju znatan prostor na severozapadnom i severnom rubu Višnjičkog polja i čiji se visoki dimnjaci vide izdaleka. Prema podacima iz 2002, naselje ima 4661 stanovnika.
Istorija
urediKeltski Skordisci su osnovali Singidunum u 3. veku p. n. e., na lokalitetima Karaburme i Rospi ćuprije je pronađena nekropola iz tog perioda, sa vrednim artefaktima koji su pripadali njihovim ratnicima.[2]
U vreme austrijske okupacije 1717-39, između Višnjice i Rospi ćuprije je postojalo naselje "pančevačkih kamenorezaca“ (Steinmetz Hütten nach der Panschova) sa osam koliba (postojali su majdani kamena kod Višnjice — Stein Bruch von Panschova — i na staroj Karaburmi — Stein Bruch). Približno kod današnjeg pančevačkog mosta je postojala ciglana (Ziegel Offen). Na karti kapetana Amana iz 1721-22 su od beogradskih mlinova imenovana tri, među kojima i mlin pekara Johana Ofnera na donjem toku Mirijevskog potoka južno od Rospi ćuprije (pretpostavka je da je on bio zakupnik mlina čiji je vlasnik bila beogradska opština).[3]
Radovi na Višnjičkom putu od Klanice do Rospi ćuprije su započeli 1939.[4]
Višnjičko Polje
urediU 2007. je predviđenja gradnja naselja Višnjičko Polje, prvog planskog naselja posle dvadesetak godina u Beogradu. Regulisan je prostor površine 81 hektar, između Slanačkog puta (sever), zaštitne zone prema groblju Lešće (istok i jugoistok), Mirijevskog brda (jug) i planirane saobraćajnice između Auto-puta i budućeg mosta preko Ade Huje (zapad). Moguća je gradnja 900.000 m², uglavnom za 7.500 stanova. .[5] Rekonstruisane ciglane „Rekord“ i „Kozara“ bi bile centri naselja, rupa nastala eksploatacijom gline bi postala rezervat biljnog i životinjskog sveta.[6]
Prema Đeneralštabnoj karti Srbije iz 1894.[7], brdo Lešće je označeno kao „Lipar“, a njegove padine prema Rospi ćupriji, danas označene kao Višnjičko polje, nazivaju se „Lešje“.
Reference
uredi- ^ Beograd koga više nema, Milenko Todorović, Vanredno izdanje Izdavačke delatnosti NIP "Politika" i lista "Politikin Zabavnik" (1990-92?)
- ^ Antički period Arhivirano na sajtu Wayback Machine (29. mart 2008), Pristupljeno 24. 4. 2013.
- ^ Mapa jednog dela Beogradskog distrikta iz 1721[mrtva veza] (ćirilica), iz Godišnjaka grada Beograda, Knj. XVII — 1970, str. 52-53 (str. 10-11 PDF fajla)
- ^ "Politika", 23. avg. 1939, str. 8
- ^ http://www.beograd.org.yu/cms/view.php?id=1277463[mrtva veza]
- ^ http://arhiva.glas-javnosti.rs/arhiva/2005/11/01/srpski/BG05103101.shtmlhttp://www.yu-build.rs/index.php/200706082437/Gradjevinarstvo/Grad-u-Visnjickom-polju.htm[mrtva veza]
- ^ Đeneralštabna karta, sekcija D1 Beograd, 1894[mrtva veza], Pristupljeno 24. 4. 2013.
Izvori
uredi- Beograd — plan grada; M@gic M@p. 2006. ISBN 978-86-83501-53-3.
Spoljašnje veze
uredi- Jovan Todorović, Praistoriska nekropola na Rospi ćupriji kod Beograda[mrtva veza], Godišnjak grada Beograda (1956)
