Saga (književnost)
Saga (staronordijski saga — „nešto rečeno, ispričano”) je izraz koji u najširem smislu označava pripovetku ili spomen na neki događaj sačuvan usmenim predanjem. U užem smislu se pod time podrazumevaju priče koje opisuju drevnu skandinavsku ili germansku prošlost, odnosno sve priče tradicionalne nordijske književnosti, čiji autor nije poznat. One mogu imati različit oblik, sadržaj i temu pa se tako npr. znaju razlikovati jednostvna folksaga (narodna saga) i djursaga (saga o životinjama), odnosno nešto razvijeniji oblik hjaltesaga (saga o herojima) koje imaju epski karakter. Sage su po pravilu napisane u prozi, ponekad mogu imati delove u stihovima.
Etimologija uredi
Naziv saga potiče od islandske reči saga 'priča, istorija', od glagola segja 'pričati'.[1]
Grupe saga uredi
Tradicionalno se dijele u pet grupa.
- sage o kraljevima, koje opisuju vladavinu prvih norveških kraljeva
- sage o Islanđanima, koje opisuju život i pustolovine nordijskih doseljenika na Islandu u 10. i 11. veku
- savremene sage, koje su o životu islandskih biskupa u 12. i 13. veku pisali njihovi savremenici (Sturlunga saga)
- legendarne ili sage o starim vremenima (fornaldarsaga), koje opisuje najdrevniju prošlost, i predstavljaju glavni izvor nordijske mitologije
- viteške sage, koje predstavljaju prevod francuskih chansons de geste.
Izraz saga se kasnije počeo koristiti i van konteksta nordijske književnosti, odnosno za višedjelna, složena djela fikcije koja svojim sadržajem imaju epski karakter (npr. saga Zvezdani ratovi, Sumrak saga i sl.)
