Episkop gornjokarlovački Sergije
Sergije (svetovno Simeon Kaćanski, Srbobran, 1. februar 1813 — Temišvar, 12. januar 1859) bio je episkop Srpske pravoslavne crkve na prestolu gornjokarlovačkih vladika od 1858. do 1859. godine.
| Sergije Kaćanski | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1. februar 1813. |
| Mesto rođenja | Srbobran, Austrijsko carstvo |
| Datum smrti | 12. januar 1859. (45 god.) |
| Mesto smrti | Temišvar, Austrijsko carstvo |
| Episkop gornjokarlovački | |
| Godine | (1858–1859) |
| Prethodnik | Evgenije (Jovanović) |
| Naslednik | Petar (Jovanović) |
Svetovni život uredi
Simeon Kaćanski je rođen u današnjem Srbobranu (tada Sentomaš) 1813. godine. Roditelji Gavrilo i Makrena[1] rano su prepoznali njegovu sklonost ka obrazovanju i usmerili ga u tom pravcu. Osnovnu školu je završio u rodnom mestu, a srednje obrazovanje nastavio u "Normalnoj školi" u Petrovaradinu. Gimnaziju je počeo u Novom Sadu (prvi razred), pa nastavio u Vrbasu (drugi) i Temišvaru (počeo treći), pa je okončao u Mohaču (treći i četvrti).[2] Posle završene Mohačke gimnazije i zatim filozofije u Kečkemetu, studirao je pravo na univerzitetu u Pešti i Požunu (poslednju 1835. godinu). Tri godine, između 1836-1838. je pohađao bogosloviju u Karlovcima. Stupio je u iskušenički monaški staž u manastiru Krušedolu.
Monaški život uredi
Zamonašen je 9. aprila 1839. godine, u manastiru Krušedolu, kao Sergije od strane arhimandrita Dimitrija Krestića. Prešao je u mitropolijski dvor u Karlovcima za monaha i postao najmlađi profesor Klirikalnog učilišta u Karlovcima i upravitelj blagodjejanija. Rukopoložen je u čin đakona 23. aprila iste godine u Novom Sadu, a na Božić je proizveden u čin protođakona. Arhiđakonski čin primio je 26. oktobra 1842. godine u Vršcu, od episkopa Rajačića. Konzistorija arhidijeceze sremsko-karlovačke jednoglasno ga je izabrala 30. novembra 1844. godine za pravog člana konzistorije, u kojoj se prethodno maja meseca primio da bude delovođa.
Postao je protosinđel 6. decembra 1845. godine[3] i preuzeo je administraciju nad manastirom Beočinom. Do Mađarske bune je on i patron Karlovačke gimnazije i član Sremske županije (od 1846). Kao nastojatelj manastira Beočina istakao se svojim govorom na majskoj skupštini u Karlovcima 1848. godine. Posle prelaska episkopa Platona iz Budima u Novi Sad, srpski patrijarh Josif ga je poslao u Budim 1852. godine za svoga mandatara. Nakon popunjenja ove eparhije 1853. godine arhimandrit Sergije je postao starešina manastira Bezdina u Temišvarskoj eparhiji. Već 1855. godine postavljen je za administratora upražnjene Eparhije gornjokarlovačke u Karlovcu. U Plaškom se našao 1857. godine, i tu je pokušao da obnovi Klirikalnu školu, koja je zbog nedostataka materijalnih sredstava prestala da radi, ali do njenog ponovnog otvaranja nije došlo.
Arhimandrit Sergije je izabran za episkopa gornjokarlovačkog i posvećen u Karlovcima 20. decembra 1858. godine. Posle posvećenja pošao je u manastir Bezdin da preda upravu, razboleo se i umro u Temišvaru 12. januara 1859. godine[4], ne videvši svoju eparhiju kao episkop. Sahranjen je u manastiru Bezdinu.
Postao je 2. januara 1849. godine korespodentni član Društva srpske slovesnostiu Beogradu.
Preranom smrću darovitog episkopa Sergija koji se odlikovao pravnom i bogoslovskom spremom, temeljnošću i savesnošću kako na crkvenosudskom tako i na crkveno-administrativnom polju. [5], Crkva je u onim smutnim vremenima izgubila jednog vrsnog arhijereja i trudbenika.
Reference uredi
- ^ "Glasnik družstva srbske slovesnosti", Beograd 1859. godine
- ^ Sergije Kaćanski, Stefan Bolmanac: "Toržestvo dobrodjetje", Novi Sad 1863. godine
- ^ Sergije Kaćanski, Stefan Bolmanac, navedeno delo
- ^ "Srbski dnevnik", Novi Sad 1859. godine
- ^ F. Granić, Dvi dokumenti o crkvenom službovanju episkopa gornjokarlovačkog Sergija Kaćanskog, Bogoslovlje, Beograd 1940, 13.
Literatura uredi
- Vuković, Sava (1996). Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka. Beograd: Evro.
- Kokotović, Budimir (2017). Pravoslavni episkop Sergije Kaćanski, karlštadski, kostajnički, gornjokarlovački i primorskih gradova Rijeke i Trsta: 1813-1859. Beograd-Karlovac: Martiria.
- Kokotović, Budimir (2018). Grobna mesta arhijereja Karlovačkog vladičanstva. Beograd-Karlovac: Martiria.
- Orlović, Snježana (2017). Pravoslavna eparhija gornjokarlovačka: Šematizam. Beograd-Karlovac: Martiria.
